«ملت سازی را از اقلیت‌ها آغاز کنیم»
کمتیه دادخواهی اقلیت ها، با مشاور ارشد ریاست جمهوری در امور هماهنگی با اقلیت‌ها و شورای انسجام اقلیت‌ها، دیدار کردند. این دیدار روز سه شنبه 16 فبروری 2021/ 27 دلو 1399 در دفتر این مشاوریت ریاست جمهوری برگزار شد که در آن حدود 30 تن از نمایندگان گروه‌های قومی و مذهبی اعم از زن و مرد شرکت کردند.
در آغاز این جلسه آقای جواد دروازیان، مسئوول دادخواهی شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، در باره کمیته دادخواهی اقلیت‌ها و فعالیت‌های این گروه از سال 2019 تا اکنون معلومات داد و گفت: این کمیته بیشتر در راستای زدودن تبعیض‌های قومی، مذهبی و زبانی از یک طرف و از طرف دیگر برای شمولیت اقلیت‌های در سرنوشت آینده کشور مثل پروسه صلح فعالیت می‌کند.
آقای دروازیان افزود: متاسفانه برخی قوانین و طرزالعمل‌های تبعیض آمیز وجود دارد که نیازمند به باز بینی هستند. از جانب دیگر تبعیض نه تنها در پالیسی‌ها و قوانین بلکه در عمل هم رو به افزایش است.
مسئوول بخش دادخواهی شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، تصریح کرد که ریاست جمهوری در 3 دسامبر 2017 در یک کنفرانس گفت: «.. به وزارت عدلیه هدایت می‌دهم که در باره رفع تبعیض مطابق قانون اساسی اقدامات سراسری انجام دهد و یک مقرره و قوانین لازمه را تدوین کند.» طبق این فرمان، قانون تسوید شد اما تا اکنون از آن دیگر هیچ خبری نشر نشد، در حالی که نیاز جدی برای ایجاد چنین قوانین وجود دارد.
او افزود همچنین اقلیت‌ها می‌خواهند که زبان مادری شان تقویت شود، به آن آموزش ببینند، در هر محل اقلیت‌ها خود شان مسئوولین محلی شان را تعیین کنند یا حداقل از قوم خودشان برگزیده شود و نقش آن‌ها در فرایند صلح بیشتر و معنادارتر گردد.
سپس آقای سیدحسین انوش، رییس اجرائیه شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، با اشاره به یافته‌های گزارش اخیر این نهادها در باره صلح گفت که بیشتر از 80 درصد اقلیت‌ها در باره پروسه صلح با خبر هستند ولی 85 درصد شان گفته‌اند که هیچ حضوری در هیچ برنامه مرتبط با صلح نداشته‌اند.
آقای انوش با اشاره به همسبتگی جامعه جهانی با اقلیت‌ها در افغانستان گفت که بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا گفته‌اند که اگر اقلیت‌ها در پروسه صلح دخیل نباشند، از این فرایند حمایت نخواهند کرد.
در ادامه آقای محمد زمان کلمانی، عضو کمیته دادخواهی اقلیت‌ها اشاره به محرومیت اقلیت‌ها پرداخت و توضیح داد که بیشتر اقلیت‌ها در ساختارهایی کلان دولتی هیچ سهمی ندارند. در حکومت داری محلی هم وضعیت به همین گونه است: «مناطقی در لغمان، کنرهار و ننگرهار که بیشتر قوم پشه ای زندگی می‌کند، همه مقامات از اقوام دیگر امورشان را اداره می‌کنند. در ولایات دیگر و سایر اقوام نیز وضعیت به همین منوال است.»
آقای کلمانی با اشاره به قانون اساسی گفت که این قانون به همه اقوام حق آموزش به زبان مادری را در مکاتب داده است، اما کتاب‌های این وزارت در انبارهای وزارت معارف هستند و هیچ گاهی به مستحقین شان توزیع نشدند.
سپس خانم نرگس فیضی و آقای غلام حضرت قادری، نیز به ترتیب نگرانی و پیشنهادات اقلیت‌ها را ارائه کردند. آن‌ها با اشاره به محرومیت آموزش و پرورش و ناعادلانه بودن فرصت ها و بورسیه‌های تحصیلی را مطرح کردند.
از جانب دیگر آن‌ها تصریح کردند که در ترکیب 69 تنی که در چوکات وزارت صلح معرفی شده‌اند اقلیت‌ها غایب هستند.
پس از آن آقای شکیب الله سانین، رییس شورای انسجام اقلیت‌های افغانستان، گفت که ما 81 گروه قومی، زبانی و مذهبی را در دیتابیس خود ذخیره داریم ولی از این بین فقط 14 قوم شان در دیتابیس ثبت و احوال نفوس ثبت است. بقیه را ناگزیر کرده‌اند که از این 14 قوم یکی را انتخاب کنند. این تبعیض آشکار علیه اقلیت‌ها است.
رییس شورای انسجام اقلیت‌های افغانستان تصریح کرد که نقش اقلیت‌ها در افغانستان فقط کفن و دفن شهدای نیروهای امنیتی این اقوام است.
پس از آن آقای صاحب‌نظر سنگین، ضمن تقدیر و سپاس‌گزاری از کمیته دادخواهی اقلیت‌ها، گفت که ما باید ملت سازی را از اقلیت‌ها آغاز کنیم. ما زمانی یک ملت واحد می‌شویم که در پهلوی هویت ملی، هویت‌های قومی مان به رسمیت شناخته شود.
مشاور رییس جمهور در امور هماهنگی با اقلیت‌ها تصریح کرد که بسیاری از نگرانی‌های اقلیت‌ها دقیق است و دروازه مشاوریت به روی همه شما باز است و هر کاری که از عهده ما باشد کاملا در خدمت تان هستیم. هر قوم هر درخواستی که داشته است ما مستقیم به مقام ریاست جمهوری ارائه کردیم و پاسخ آن را هم دوباره به خود شان انتقال داده ایم.
قابل یاد آوری است که کمیته دادخواهی اقلیت‌ها متشکل از 25 نهاد مردمی متعلق به اقوام و مذاهب متعدد است که برای اقلیت‌ها دادخواهی می‌کند. شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر موسس و تسهیل‌گر این کمیته است.
