سرنوشت مبهم برنامه‌های کمکی دولت در دوران کرونا؛ تهدید و آتش‌سوزی هم‌زمان به جان نیازمندان آمد
از شروع روند توزیع کمکهای مردمی از جمله در قالب برنامه دسترخوان ملی، این روند با فراز و نشیب‌های زیادی روبه‌رو شده است. سوء‌استفاده از بودجه کمک‌ها توسط افراد مختلف، از جمله مقام‌های دولتی در مرکز و ولایات، توزیع کمک به خانواده‌های فاقد شرایط، تهدید شدن تسهیل‌کننده‌گان توسط طالبان و ربوده شدن بسته‌های کمکی از سوی این گروه، از جمله مواردی‌اند که تا کنون در مورد چگونه‌گی روند توزیع کمک‌ها گزارش شده است.
افزون بر این، در یکی از آخرین موارد مربوط به ارایه خدمات صحی، نزدیک به سه هفته پیش شفاخانه کووید-۱۹ ولایت غور دچار آتش‌سوزی شد که دلیل آن، انفجار بالون گاز عنوان شد. طبق گزارش‌های رسیده به شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر به عنوان یکی از نهادهای نظارت‌کننده بر جریان خدمات صحی و کمکهای دولت در دوران کرونا، در این آتش‌سوزی بخش ادارای و انبار دواها به گونه کامل سوخته، اما به بخش آزمایشگاه و بیماران هیچ آسیبی نرسیده است. گفته می‌شود در این شفاخانه، امکانات لازم برای پیش‌گیری از آتش‌سوزی یا مقابله با آن وجود نداشته است.
در فاصله‌ای کوتاه با این رویداد، اداره بازرس جمهوری اسلامی افغانستان از سوء‌استفاده از بودجه کرونا در چندین ولایت خبر داد. روزنامه ۸صبح، به نقل از غزال حارس، رییس این اداره، گزارش داده بود که بودجه کرونا در ولایت‌ها در معرض فساد گسترده و حیف‌ومیل قرار داشته و تجهیزات طبی و اقلام مورد نیاز، صدها میلیون افغانی بلندتر از نرخ بازار خریداری شده است. این اداره ۲۲۳ مسوول حکومتی را از ۱۶ ولایت و نه مقام حکومتی را از کابل پس از بررسی ادعای فساد در بودجه کرونا به دادستانی کل معرفی کرده است. ۸صبح به نقل از بانو حارس نوشته است که بررسی اداره بازرس از روند مصرف ۹۰۷ میلیون و ۲۶۴ هزار و ۶۸ افغانی در ۲۴ ولایت، نشان می‌دهد که اجناس و تجهیزات در حدود ۳۳۰ میلیون و ۳۵۴ هزار و ۹۱۲ افغانی از نرخ بازار بلند خریده شده است که ۳۰ تا ۴۰ درصد می‌شود.
در مورد دیگر و طبق گزارش دوهفته‌ای شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، برنامه دسترخوان ملی در ولایت‌هایی که طالبان در آن‌ها اقدام به تهدید توزیع‌کننده‌گان کمکهای مربوط به این برنامه کرده‌اند، هنوز متوقف است. طبق گزارش هماهنگ‌کننده‌گان ولایتی این شبکه در برخی مناطق ولایت‌های غور، لوگر و هلمند، برنامه دسترخوان ملی به دلیل مشکلات امنیتی از فعالیت بازمانده است. این برنامه از آغاز تا کنون همواره به دلیل تهدیدهای طالبان با چالش‌هایی روبه‌رو شده است.
به این ترتیب کمک‌هایی که برای کاهش فقر برخاسته از کرونا در نظر گرفته شده بود، هنوز به برخی از نیازمندان نرسیده است. این در حالی است که بسته شدن مقطعی راه‌ها و آتش‌سوزی گمرک اسلام‌قلعه، سبب افزایش بهای اجناس خوراکی و سوختی شد.