روح الامین امینی
مشخصات کتاب
نام کتاب: راهنمای قربانیان به دادگاه بین المللی جنایی
مترجم: نیلوفر مهدیان
تنظیم کننده و ویراستار: گیسو جهانگیری/بنیاد آرمان شهر
حروف چینی و صفحه آرایی: کبیر احمد نشاط
تهیه کننده: بنیاد آرمان شهر
ناشر: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان
صفحه آرایی مجدد و طرح روی جلد: مرتضی علیزاده
چاپ: مطبعۀ کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان
چاپ اول: تابستان ۱۳۸۸
تیراژ: ۳۰۰۰ نسخه
کتاب راهنمای قربانیان به دادگاه بین المللی جنایی، برای اولین بار به زبان فارسی دری در افغانستان، توسط بنیاد آرمان شهر، که یکی از نهادهای عضو در شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان است، به چاپ رسیده است. این کتاب، که در ۷ فصل (به علاوه فصل ضمایم) تنظیم شده است، از زبان فرانسوی به فارسی دری برگردان شده و به تشریح نحوۀ تشکیل این دادگاه و همچنین حوزه فعالیتها و اختیارات آن میپردازد.
دادگاه بین المللی جنایی
همانطور، که در این کتاب ذکر شده است: «فکر تشکیل یک دادگاه بین المللی حقوقی، ابتدا در سال ۱۸۷۴ میلادی توسط گوستاو مونیه، از بنیانگذاران صلیب سرخ مطرح گردید».
این فکر آرمانی، بعد از گذشت بیش از یک قرن، به واقعیت نزدیک شد و در ۱۱ اپریل ۲۰۰۲ برابر با ۲۳ حمل ۱۳۸۲ ، بیش از ۶۰ کشور جهان، اساسنامۀ دادگاه بین المللی جنایی را امضا کردند.
در مقدمۀ این کتاب آمده است: این معاهده از اول جولای ۲۰۰۲ اجرا گردید و این آغاز تأسیس یک نظام قضایی رسیدگی به جنایات در وسعتی بین المللی بود، که وظیفۀ آن مجازات عاملین فجیع ترین جنایات، یعنی جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل کشی بود.
فصل اول این کتاب، با عنوان «دادگاه چه می کند؟»، در مورد اختیارات قانونی این دادگاه و همچنان حوزۀ فعالیتهای آن بحث کرده است و از دادگاه بین المللی جنایات یوگسلاوی پیشین و رواندا، به عنوان دو آزمایشگاه تجربی مفید برای تشکیل دادگاه بین المللی جنایی یاد کرده است و در بخش «الف» این فصل، با عنوان «اطلاعات مهم»، اطلاعاتی در مورد این دادگاه در اختیار خوانندگان قرار داده شده است. در ادامه، به موانع پیش روی دادگاه بین المللی جنایی و مسایلی مانند «تناقض و تضاد بین برقراری صلح با اجرای عدالت»، اشاره شده است. در این بخش، همچنان به نقش و رویکرد ایالات متحدۀ امریکا در خصوص این دادگاه، با عنوان «ضربه های ایالات متحدۀ امریکا» پرداخته شده و اشاره میشود، که جرج بوش، در تأریخ شش می ۲۰۰۲ امضای امریکا را از اساسنامه دادگاه بین المللی جنایی خارج کرد و این اقدام در این بخش، اقدامی «خصمانه تر» خوانده شده است.
فصل دوم کتاب، «جنایات تحت اختیارات قانونی دادگاه» نام دارد، که به جنایتهایی مانند تجاوز، نسل کشی، جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی اشاره میکند، که رسیدگی به آنها در حوزۀ صلاحیتهای دادگاه بین المللی جنایی قرار میگیرد.
فصل سوم کتاب، به گونۀ اخص، به جنایات وارد بر زنان و کودکان اشاره میکند و توجه عمده به مسألۀ جنایت علیه زنان و کودکان، به عنوان آسیب پذیرترین گروههای اجتماع، که آنها را در سه دسته جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل کشی دسته بندی نموده است، از رویکردهای مثبت این دادگاه به موضوع زنان و تقاط قوت این دادگاه بر میشمرد.
فصل چهارم کتاب، مشارکت قربانیان در دادگاهها و حق آنها برای درخواست غرامت را توضیح میدهد.
فصل پنجم، مکانیسمهای حفاظت و امنیت قربانیان و شهود را ارایه داده است.
فصل ششم، جبران خسارات، فصل هفتم، نتیجه گیری و فصل نهایی، «ضمیمه ها» نام دارد.
به امید موفقیتهای بیشتر آنانی که در تهیه و نشر این کتاب سهم ارزنده داشته اند!