به نامِ خداوندِ دادگر و توانا
اعلامیۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان
به مناسبتِ هشتم مارچ، روزِ همبستگی زنانِ جهان
۷ مارچِ ۲۰۱۲ میلادی
کابل ـ افغانستان
هشتمِ مارچ، روزِ همبستگی زنانِ جهان، برای تمامِ زنانِ جهان، روز ارزشمندی شمرده میشود. بزرگداشت از این روز، نشانگرِ توجه دولتها و نهادهای جهانی، به نقشِ زنان در جامعه و همسانی مشارکتی آنها در حیاتِ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تلقی میگردد.
زنانِ افغانستان، به مثابۀ جزئی از جامعۀ افغانی و جهانی، از این روزِ با اهمّیت تجلیل به عمل آورده و به مناسبتِ همین روز، دیدگاههای خویش را از طریقِ نهادهای جامعۀ مدنی و رسانه ها، به گوشِ دولت و جامعۀ جهانی میرسانند.
سالِ جاری، سالِ دشواری برای زنانِ افغانستان بوده است. درین سال، زنانِ کشور، از کمبودِ امنیتهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی رنجِ فراوانی برده اند. تحقیر، اهانت به کرامتِ انسانی زنان، تجاوزهای جنسی به زنانِ افغان، کم بهادادن به نقشِ با اهمیتِ سیاسی زنان، نبودِ توازنِ جنسیتی در زمینه های فرهنگی ـ اقتصادی، مرگ و میر مادران، خشونت، کمبود دسترسی به آموزش و پرورش، قاچاق انسان و سوء تعبیر از ارزشهای مقدس، در پیوند به نقشِ زنان، از جملۀ دشواریهای مهمِ اجتماعیِ زنانِ کشور به حساب می آید.
دولتِ جمهوری اسلامی افغانستان، با وجودِ تلاشهای قابلِ ملاحظه، نتوانسته است، سطحِ تخطی از حقوقِ زنان را کاهش دهد. با وجودِ حمایتِ گستردۀ بین المللی از افغانستان، هنوز هم، از نهادهای مدافعِ حقوقِ زنان، حمایتِ چندانی صورت نگرفته است.
براساسِ آمار و داده ها، که از سوی مؤسساتِ معتبرِ ملی و بین المللی ارائه میگردد، زنانِ افغانستان، در جمعِ رنجدیده ترین زنانِ جهان، شامل بوده و از نبودِ امنیتِ جانی و مالی رنجِ فراوانی میبرند. هنوز هم، ذهنیتهای بنیادگرایانه علیه زنانِ افغانستان، حاکمیت دارد.
شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، این روز خجسته را، برای تمامِ زنانِ جهان، به ویژه برای زنانِ زحمتکش و رنجدیدۀ افغانستان، تهنیت گفته و با استفاده از فرصت، نکات آتی را مطرح مینماید:
• درین اواخر، اعلامیه یی از سوی شورای علمای افغانستان به نشر رسیده است، که در آن بر محدود سازیِ حقوقِ مدنی، سیاسی و اجتماعیِ زنان، پرداخته است. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، به نمایندگی از نهادهای جامعۀ مدنی، مدافعینِ حقوقِ بشر و فعالانِ حقوقِ زن، حمایتِ گستردۀ خویش را، از آزادیهای مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیِ زنان در کشور، اعلام داشته و همچو واکنشها را، در مغایرت با ارزشهای قوانینِ بین المللی، قانون اساسی و سایرِ قوانینِ مطروحۀ ملی در کشور، میداند؛
• زنان، نیمی از پیکرِ جامعۀ ما را تشکیل میدهند و نباید از روندِ تحولاتِ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، به دور نگهداشته شوند. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، از نهادهای ملی و بین المللی، که در راستایِ تأمینِ صلح و امنیت در کشور تلاش دارند میطلبد، که برای زنانِ فعالِ کشور، بربنیادِ قطعنامۀ ۱۳۲۵ شورایِ امنیتِ سازمانِ مللِ متحد، زمینه های لازم را فراهم نمایند، تا زنان بتوانند در مذاکراتِ صلح و تأمینِ امنیت در افغانستان، نقشِ فعالِ خویش را ایفا نمایند؛
• نبودِ امنیت سبب گردیده است، تا نقشِ زنان در جامعه، به حاشیه کشانیده شود. این مُعضله، در ولایتهای دوردستِ افغانستان، بیشتر مشاهده میگردد. بلند رفتنِ ارقامِ خودسوزی، سؤاستفادۀ جنسی و تبعیضِ جنسیتی، سببِ نگرانیِ نهادهای جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان گردیده است. ما، از دولتِ جمهوریِ اسلامیِ افغاانستان میطلبیم، تا با استفاده از کنوانسیونهای بین المللیِ حقوقِ بشر، قانونِ اساسیِ افغانستان و قانونِ منعِ خشونت علیه زنان، زمینه های همزیستی و تفاهمِ لازم را، در سطوحِ مختلفِ اجتماعی، برای نقشِ پویا و فعالِ زنان، مساعد گرداند و مانع هرنوع عملِ تبعیض آمیز علیه زنان، گردند؛
• دولتِ افغانستان، به عنوانِ عضوِ جامعۀ بین المللی، باید تمامِ فرصتهای لازم را برای رشد و توسعۀ زنان، فراهم کند. همچنان، دولتِ افغانستان باید، با حمایت از نقشِ فعالِ جامعۀ بین المللی، برنامه های مفیدی را برای فقرزدایی در کشور، راه اندازی نماید؛
• نهادهای جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، از دولتِ جمهوریِ اسلامی افغانستان میطلبند، تا جهتِ تقویت خانواده ها و نقشِ فعالِ زنان در اجتماع، برنامه های مفید، پالیسیهای سازنده و استراتیژیهای کارا را روی دست گرفته و در جهتِ عملی شدنِ آن تلاش نماید؛
• شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، از تمامِ نهادهای مدنی، احزابِ سیاسی و سکتورِ خصوصی افغانستان تقاضا مینماید، تا برای تأمینِ فرهنگِ احترام به حقوقِ زنان و تساوی جنسیتی در کشور، برنامه های مفید و سازنده یی را راه اندازی نمایند؛
• ترویجِ فرهنگِ احترام به حقوقِ زنان، ارتباطِ مستقیمی به فعال شدنِ هرچه بیشترِ رسانه های کشور دارد. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، از تمامی رسانه های کشور میطلبد، تا با راه اندازیِ برنامه های سازنده و مفید، در ترویجِ فرهنگِ احترام به حقوقِ زنان، سهمِ فعالِ خویش را ادا نمایند.
دبیرخانه و نهادهای عضوِ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوقِ بشرِ افغانستان، این روزِ پُرمیمنت را استقبال نموده و آرزو میکنند، تا با تحققِ ارزشهای حقوق بشر و دموکراسی، زمینه های تأمینِ صلح و امنیتِ دایمی برای مردمِ شریفِ افغانستان، مهیا گردد.
به امیدِ تأمینِ ارزشهای حقوق بشر و پایان بخشیدن به تبعیض جنسیتی!