سخن این شماره
آموزش حقوق بشر،
نگرشی بر کارکردهای آموزشی شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر
درپیوند با گفتمان حقوق بشر درافغانستان
از دو سال بدینسو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، در چوکات کاری اش، یونتِ آموزشِ حقوق بشر را به کار گماشته است و در این مدت با راه اندازی برنامه های مستمرِ آموزشیِ حقوق بشری، به یکی از بارزترین نهادهای افغانستان مبدل گردیده است.
راه اندازی برنامه های آموزشیِ شبکه، با گونۀ متفاوتی از دیگر دست اندرکارانِ امور بوده است. در مباحثِ آموزشِ حقوق بشر از سوی شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر، زبان، اثرگذاری و شیوۀ بیان، به گونه های بسیار استثنایی، از اهمیتِ زیادی برخوردار بوده است. از سوی دیگر، شرکت کنندگانِ برنامه های آموزشی نیز از طیفهای مختلف، به گونۀ برگزیده می شوند، که بار و آماجِ 
مباحث را درک و هضم بتوانند. آموزگارانِ شبکه نیز خیلی با دقت برگزیده می شوند. نخست، زبانهای محل در ارجحیت قرار می گیرد، تخصص و کارایی پیش می آید و گونه های پیداگوژیگ نیز نقش بازی می کنند. این عناصر باعث می گردند، که برنامه ها به حدی جالب شوند، که برنامۀ آموزشی، از شکلِ «استادمحور» برون آید و مضمونِ محوری و گفتمانِ محوری، جایگزینِ آن شود.
چندین بار اتفاق افتاده، که شرکت کنندگانِ برنامه های آموزشی، در هنگامِ وداع باهمدیگر، اشک ریخته اند و خاطراتِ روزهای فراموش ناشدنی را، را با عواطفِ صمیمانه یی با خود بُرده اند. این خود، تصورِ روشنی از فرهنگِ متعالیِ مناسبات و همکاری در میانِ کارمندان و همقطارانِ شبکه ارایه می دارد. به مشکل می توان به این باور دست یازید، که در جامعه یی که مطلقگرایی به تمرینِ روز مبدل شده بود، خردباوری و همدیگرپذیری نهادینه گردیده و جاگزینِ آن گردد. این
ادعا را می توان، روزمره، در کارکردها و گونه های پرداختِ شبکه به خوبی مشاهده کرد.
یونتِ آموزشی شبکه، کارش را با ایجادِ نخستین «دستنامۀ آموزشی حقوق بشر» در افغانستان، که در برگیرندۀ موازینِ حقوقِ مدنی ـ سیاسی و حقوقِ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد، آغاز نمود. این دستنامه، که به زبانِ فارسی دری تهیه گردید، نقشِ بسیار با اهمیتی را در شناخت و گسترشِ حقوق بشر در کشور داشته است.
یونتِ آموزشیِ حقوق بشر در شبکه، از پنجاه آموزگارِ مجرب، که از بیست و سه ولایتِ کشور برگزیده شده اند، شکل گرفته 
است. اعضای این یونت، از سوی متخصصینِ برجستۀ بین المللی، در مدتِ یکسال، در کابل، ولایات و بعضی از ایشان در خارج از کشور، آموزش دیده اند. امروز، این آموزگاران، نقشِ بسیار مهمی را در تعمیمِ ارزشهای حقوق بشر در کشور بازی می نمایند.
گامهایِ برداشته شده در راه ترویجِ ارزشهای جامعۀ مدنی باعث شده است، که امروز صفحۀ جدیدِ گفتمانِ حقوق بشر در کشور، به ویژه در کابل و شهرهای بزرگ، نضج گیرد. این گفتمانِ ارگانیکِ جامعه شناختی و مردم شناسی، که محورِ آن را مناسباتِ دولت ـ شهروند می سازد، حقوق بشر نامیده می شود. باورِ کامل داریم، که این گفتمانِ ارزشمند را شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر در افغانستان خلق کرده است. شبکه، چیستیِ حقوق بشر را، به بهترین شکلِ آن مطرح کرده است، که بدونِ تردید، در تأریخِ توسعۀ ارزشهای اجتماعیِ افغانستان، جایگاه ویژه یی دارد.
