گفتگو با ویدا ساغری کارمند مؤسسۀ توسعۀ اجتماعی
و عضو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر در شهر هرات
گفتگو گردان: رامین احمدی
لطفاً در مورد نهاد تان معلومات مختصر ارایه کنید؟
مؤسسۀ توسعۀ اجتماعی افغانستان، یک نهاد مدنی است که هدف عمدۀ کاری اش بلند بردن سطح آگاهی مردم در رابطه به مفاهیم و ارزشهای دمکراسی میباشد.
به نظر شما، در یک انتخابات سالم، کدام معیارها باید رعایت شود؟
به نظر من امنیت، شفافیت و همگانی بودن انتخابات از جملۀ معیارهای مهم و اصلی برای یک انتخابات سالم است. در نبود امنیت هیج حرکت دمکراتیک کارایی سالمش را نخواهد داشت و به تبع آن شفافیت و همگانی بودن نیز قربانی این مسأله خواهد شد. در افغانستان، که به باور اکثریت قریب به اتفاق تحلیلگران سیاسی ـ اجتماعی، جامعه یی است در حال گذار به دمکراسی، تأمین امنیت فزیکی و روانی شهروندان، باید در صدر اجندای دمکراتیزاسیون افغانستان، چه در پلانهای راهبردی درونی دولت افغانستان و چه هم در طرحها و پالیسیهای کشورهایی که در حمایت از دمکراسی نوپای ما در کشور حضور دارند، باید قرار گیرد. شفافیت نیز از مهم ترین مفاهیمی است که باید جدی گرفته شود. وقتی بحث از دمکراسی به میان می آید، شفافیت، هویت آن است؛ یعنی در نبود شفافیت، دمکراسی بدون هویت است و وقتی دمکراسی در فقدان شفافیت بی هویت میشود، یعنی از مشروعیت لازم برخوردار نیست. پس نتیجه این میشود که، در نبود امنیت فزیکی و روانی در جامعه، بحران بی اعتمادی شکل میگیرد و بی اعتمادی در مناسبات اجتماعی، یعنی نبود شفافیت و در نبود شفافیت، تطبیق مفاهیم و مؤلفه های دمکراسی، همگانی بودن دمکراسی، که مسأله یی است بی نهایت مهم و تعیین کننده، به اضمحلال کشانیده خواهد شد. اینجاست که مردم به جای اعتماد به پروسۀ دمکراسی، بیشتر به سوی بی اعتمادی رو می آورند و در نهایت، شکافهای اجتماعی، در جهت خلاف ارزشهای دمکراسی به حرکت در می آیند.
آیا نقش نهادهای مدنی در انتخابات پیش رو، بسیار کمرنگ نیست؟ شما نقش این نهادها را در انتخابات پیش رو چگونه ارزیابی میکنید؟
در رابطه به نقش نهادهای مدنی، قسمت اول سؤال دقیق است و تا جایی که من میدانیم، در این انتخابات، تعداد کمی از نهادهای مدنی ـ در مقایسه به انتخابات دور اول ـ در راستای انتخابات کار میکنند و بدهی است که حضور کمرنگ این نهادها تبعات منفی فراوانی را بر پروسۀ انتخابات به جا خواهد گذاشت و در نهایت به باور من، در نبود حضور فعال جامعۀ مدنی، دمکراسی ناقص است و آن به این معناست که جامعۀ مدنی، موتور اصلی نهادینه ساختن ارزشهای دمکراسی در مناسبات یک جامعۀ دمکرات است.
به نظر شما، مهمترین چالشهای پیش رو انتخابات کنونی، کدامها اند؟
نخستن چالش عمده فراروی انتخابات پیش رو، مسألۀ نا امنی است. در نبود امنیت، هیج انتخاباتی نمیتواند شفافیت و همگانی بودنش را تضمین کند. وقتی نا امنی باعث میشود که تعدادی از سایتهای انتخاباتی، در مناطق ناامن بسته بماند، در نتیچه تعداد از شهروندان افغانستان از حضور در انتخابات و استفاده از حق رأی شان محروم میمانند و این خود زمینه ساز ایجاد فاصلۀ شهروندان از دولت میشود و در نتیجه، این قضاوت به دور از واقعیت نخواهد بود، که کسانی که در مناطق مختلف کشور، به دلایل ناامنی در انتخابات اشتراک کرده نمیتوانند، هیچگاه خود را شهروند دمکراسی نو پای افغانستان احساس نخواهند کرد.
پیام شما به شهروندان کشور، در رابطه به انتخابات پیش ور چیست؟
پیام من، به عنوان یکی از شهروندان افغانستان، به مردم کشورم این است که با تمام نیرو باید از هر طریق ممکن در انتخابات پیش رو شرکت کنند. ما باید تلاش کنیم تا با هم و در کنار هم به چالشهای موجود سر راه مان فایق آییم و در کنار آن به عنوان یک زن، از مجموع زنان میخواهم که در همایشهای این چنینی حضور فعال داشته باشند، به ویژه که در این اواخر، حضور زنان در کوشه و کنار، کماکان کمرنگ شده است و نهادهای مختلف دولتی و مدنی نیز در این خصوص جدیت لازم را به خرج نمیدهند.