در سایهی نا امن افراطیت؛
با اینکه از بامیان، همواره به عنوان یکی از ولایتهای امن کشور، به ویژه برای بانوان یاد شده، اما گویا در برخی از مناطق آن، نا امنی و اندیشههای افراطی، به مشکلی جدی برای زنان و دختران این ولایت تبدیل شده است. ذکیه رضایی، رییس امور زنان بامیان میگوید، در برخی ولسوالیهای این ولایت، به دلیل وجود «افکار طالبانی»، دختران اجازه دارند حداکثر تا پایان دورهی ابتدایی درس بخوانند. وی میافزاید، هماکنون نزدیک به 47 درصد از دختران در بامیان، در مکاتب درس میخوانند، اما شمار دانشآموزان دختر هرسال در دورهی لیسه، در برخی ولسوالیها با کاهش روبهرو میشود.
رییس امور زنان بامیان، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(بعد ازاین “شبکه”) با اشاره به این موضوع میگوید، آنان سالانه، برنامههای مشخصی در بخش آموزش و پرورش دارند که گاهی در برخی ولسوالیها، به دلیل نا امنی، با مشکل روبهرو میشود «ریاست امور زنان بامیان، با همکاری وزارت معارف سالانه، کمپاین افزایش شمولیت دختران در مکاتب را برگزار میکند، ما پیش از اجرای برنامه با مسئولان امنیتی هماهنگیهای لازم را انجام میدهیم و در صورت نا ممکن بودن رفع خطر، کمتر به آن مناطق میرویم.» حس در خطر بودن، تنها زنان ولسوالیها و روستاهای نا امن بامیان را آزار نمیدهد، بلکه بانوان شاغلی که در محیطهای کاری نا مصون کار میکنند نیز، همواره با مشکلاتی دست به گریباناند.
شبکه: زنان بامیان در محل کارشان، چه مشکلاتی دارند؟ رضایی: گاهی شکایتهایی در مورد آزار و اذیت زنان در محیط کاری وجود دارد، البته منظور، آزار فیزیکی و روانی است. یکی دیگر از مشکلات این است که به دلیل ساختار سنتی جامعه، برخی ادارهها فضایی مردسالار دارد. مشکل دیگر، نبود امکانات برای زنان است، امکاناتی چون کودکستان محل کار، که در قوانین، به عنوان یکی از حقوق زنان شاغل به آن اشاره شده است. با وجود مشکلاتی که به آن اشاره شد، به گفتهی بانو رضایی، زنان بامیان در سالهای پس از سقوط طالبان، دستآوردهایی در حوزههای سیاسی، اقتصادی و ورزشی داشتهاند. حضور زنان در راس کابینههای محلی، فعالیت در اقتصادهای کوچک و حضور در مسابقات بینالمللی ورزشی، بخشی از دستآوردهای زنان بامیان است که بانو رضایی به آن اشاره میکند.
شبکه: با در نظر داشت مشکلات و دستآوردهای زنان بامیان در بخشهای گوناگون، انتظار آنان از گفتوگوهای صلح چیست؟. رضایی: یکی از خواستههای زنان، حفظ دستآوردهای آنان است، همچنین افکار افراطی باید از بین برود و حضور زنان در بخش آموزش و پرورش، صحت، ورزش و دیگر حوزهها حفظ و تقویت شود. به باور بانو رضایی، با ترکیب کنونی هیات مذاکرهکننده، نمیتوان زیاد به اهداف رسید؛ زیرا نمایندگان زن در تیم مذاکرهکننده، نمیتوانند از خواستههای زنان نمایندگی کنند «هر فردی در بخش سیاسی افکار مختص به خود را دارد و نظریات دیگر در آن شامل نیست، در ترکیب این تیم، خالیگاههای زیادی وجود دارد و فکر نمیکنم اعضای آن بتوانند به نمایندگی از جامعهی مدنی و فعالان حقوق زن حرف بزنند و بیشتر به منافع سیاسی خود فکر میکنند.» به گفتهی رییس امور زنان بامیان، مشکلات زنان بامیان و سایر زنان افغانستان، در صورتی حل خواهد شد که زنانی از اقشار مختلف جامعه که حرفی برای گفتن دارند، در مذاکرات صلح حضور پیدا کنند، در غیر این صورت، با ترکیب کنونی تیم مذکرات صلح، زنان کمتر به اهدافشان خواهند رسید.