«به تعهدات طالبان باور نداریم»
بی‌باوری به روند صلح و تغییر در تفکر طالبان، درگیری‌های فکری شمار زیادی از شهروندان است. این بی‌اعتمادی با ادامه‌ی حملات طالبان پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح بین این گروه و امریکا، افزایش یافته است. بسیاری به این باور اند که هیچ تضمینی وجود ندارد که طالبان پس از مذاکرات صلح با دولت نیز، موا‌د توافق‌نامه را نقض نکنند .هاجره بشیری، فعال حقوق زن در غور، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») می‌گوید، تجربه‌ای که از توافق‌نامه‌ی صلح طالبان و امریکا به دست آمد، نشان می‌دهد که «تعهدات این گروه قابل اعتماد نیست» و آنان فقط به اهداف خود فکر می‌کنند: «این‌که طالبان آزادی زندانیان را شرط مذاکرات قرار داده‌اند، نشان می‌دهد که هدف آنان برگشتن به جنگ است.»
بانو بشیری می‌افزاید، تا زمانی که فشار جهانی بر طالبان وارد نشود، آنان به شکستن تعهدات خود ادامه خواهند داد.
شبکه: به نظر شما راهی برای تعهد گرفتن از طالبان وجود دارد؟
بشیری: جامعه‌ی جهانی و کشورهایی که در موضوع صلح دخیلاند، باید به مردم افغانستان ضمانت دهند.
شبکه: به نظر شما در دیدگاه طالبان نسبت به زنان تغییری آمده است؟
بشیری: به گفته‌ی زنانی که در مذاکرات پیشین اشتراک کرده بودند، دیدگاه طالبان نسبت به کار و تحصیل زنان مثبت است و حساسیتی نسبت به آن ندارند، اما در عمل تغییرات خاصی ندیده‌ایم.
به باور بانو بشیری، موضوعاتی از جمله حقوق زنان و مشارکت آنان در حوزه‌های مختلف، به ویژه سیاست، باید در مذاکرات مورد بحث قرار بگیرد و در کل نباید اجازه داد که زنان مجبور شوند دوران سیاه طالبان را یک بار دیگر تجربه کنند.
شبکه: بزرگ‌ترین مشکلی که حضور طالبان در غور برای زنان ایجاد کرده است، چیست؟
بشیری: محکمه‌های صحرایی طالبان وحشت بزرگی است که سال‌ها است در این ولایت شاهد آن هستیم. سنگسار فجیعانه‌ی رخشانه و تیرباران شدن عزیزه، نمونه‌ای از ده‌ها مورد است که متاسفانه در نزدیکی مرکز ولایت هم انجام شده است. از سویی، حل‌و‌فصل قضایای زنان توسط طالبان در برخی مناطق هنوز ادامه دارد.
به گفته‌ی بانو بشیری، فعالیت‌های این‌چنینی طالبان، از زمان آغاز دوره‌ی آقای کرزی تا کنون سیر صعودی داشته و افزایش یافته است.
شبکه: دولت برای از بین بردن این محکمه‌ها چه کرده است؟
بشیری: متاسفانه بیش‌تر مناطقی که محکمه‌های صحرایی طالبان در آن به اجرا گذاشته می‌شود، دور از دسترس دولت و در تصرف طالبان است و با این‌که دادخواهی‌هایی صورت گرفت و هیاتی نیز از کابل برای بررسی موضوع به غور آمد، دولت اقدامی نکرد و حاکمیت طالبان در آن مناطق را دلیل آن عنوان کرد.
از سویی، به گفته‌ی بانو بشیری، آمار قتل‌های ناموسی، خودسوزی و خودکشی‌ها نیز در این ولایت افزایش یافته است و نهادهای مربوط، در یافتن علل و انگیزه‌ی این وقایع موفق نبوده‌اند.
شبکه: از مشکلات دیگر زنان غور بگویید.
بشیری: بیش‌تر مناطق غور تحت تسلط طالبان است؛ دختران و زنان نمی‌توانند به مکتب بروند و حتا جرات بیرون رفتن از خانه را ندارند. تنها ولسوالی‌های لعل و دولت‌یار کمی از لحاظ حضور طالبان در وضعیت بهتری قرار دارند و دختران- در بیش‌تر موارد تا پیش از چهارده ساله‌گی- می‌توانند به مکتب بروند، در صورت بیمار بودن به مراکز صحی مراجعه کنند و مسایل حقوقی خود را پیش ببرند.
شبکه: چه‌قدر امیدوارید که پس از گفت‌وگوها، وضعیت زنان در غور بهتر شود؟
بشیری: اگر دولت‌هایی که در این گفت‌وگوها دخیلاند، به مردم تعهد بسپارند که جنگ پایان می‌یابد و وضعیت شهروندان بهتر می‌شود، می‌توان به بهبود اوضاع امیدوار بود، اما اگر تعهدی وجود نداشته باشد، فکر می‌کنم وضعیت مردم پس از مذاکرات، بدتر از پیش خواهد شد.
بانو بشیری می‌افزاید، پیوستن دوباره‌ی زندانیان رهاشده‌ی طالبان، به گروه‌های جنگی، یکی از عوامل نا‌امیدی مردم از روند مذاکرات صلح است که به گفته‌ی وی با دریافت تعهدی قوی از جامعه‌ی جهانی، تا اندازه‌ای کاهش پیدا خواهد کرد.
به باور بانو بشیری، زنان تیم مذاکره‌کننده باید با درکی درست از موضوع و با آشنایی کامل با تمام مشکلات مردم، وارد گفت‌وگو با طالبان شوند؛ زیرا اگر توانایی استدلال منطقی و قانع‌کننده در برابر شبهات طالبان نداشته باشند، مذاکرات به نتیجه‌ی مطلوبی نخواهد رسید.