«وجود میکانیزم نظارتی پس از گفت‌وگوهای صلح، یک نیاز جدی است»
یکی از نگرانی‌های موجود در رابطه با وضعیت پس از گفت‌وگوهای صلح در میان شهروندان، به ویژه زنان، پایبندی طالبان به مواد توافق‌نامه‌ی صلح است. برخی از مسئولان نهادهای مربوط به زنان در کشور می‌گویند، پس از توافقات صلح، باید بر عملی‌شدن تعهدات نظارت صورت بگیرد.
انیسه سروری، رییس امور زنان ولایت هرات، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر(از این به بعد «شبکه») می‌گوید: «باید یک میکانیزم نظارتی از طرف سازمان ملل و شرکای بین‌المللی افغانستان ایجاد شود تا بر عملی‌شدن تعهدات، پس از مذاکرات صلح نظارت کنند.»
بانو سروری می‌افزاید، باید برای طرفی که تعهدات را نقض می‌کند، مجازاتی اعمال شود یا قوه‌ی فشاری برای آن وجود داشته باشد، در غیر این صورت، تحقق صلحی پایدار، دور از تصور است.
شبکه: از دیگر پیش‌نیازهای صلح پایدار در کشور چیست؟
سروری: بدون شک برای رسیدن به صلحی پایدار، مردم باید نقش اساسی در برقراری آن داشته باشند؛ ما باید اول به صلح اجتماعی برسیم تا بتوانیم به صلح سیاسی دست یابیم. از سویی تاریخ و تجربه، از جمله در مورد کشور نیپال، این را نشان می‌دهد که حضور زنان نقش مهمی در پایداری صلح دارد.
شبکه: با این وجود، آیا مشارکت زنان در گفت‌وگوهای صلح بسنده است؟
سروری: به نظر من، کیفیت مهم‌تر از کمیت است، همین‌که زنان تیم مذاکره‌کننده بتوانند آگاهانه از حقوق زنان دفاع کنند، بسنده و تاثیرگذار خواهد بود.
به گفته‌ی بانو سروری، مانند زنان سراسر کشور، زنان هرات نیز خواهان محفوظ ماندن حقوق و دست‌آوردهای‌شان پس از گفت‌وگوهای صلح استند. وی می‌افزاید، مردم هرات خواستار دست‌یابی به صلحی سراسری‌اند که حق هیچ‌کس در آن تلف نشود.
شبکه: جای خالی صلح، چه مشکلاتی برای زنان هرات ایجاد کرده است؟
سروری: نا امنی از بزرگ‌ترین عوامل بازدارنده در پیشرفت زنان در هرات است؛ به عنوان مثال، زنان شاغل برخی از ولسوالی‌های هرات، همواره با مشکلات امنیتی روبه‌رو استند و از سوی مخالفان دولت تهدید می‌شوند. حتی برخی بانوان شاغل به دلیل تهدیدات امنیتی، مجبور به ترک کار شده‌اند.
بانو سروری می‌افزاید، پیش از این، ریاست‌های امور زنان در ولسوالی‌های هیچ‌یک از ولایات فعالیت نداشتند و فعالیت‌شان متمرکز به مرکز بود، که این مشکل، با ایجاد شوراهای زنان در سطح ولسوالی‌ها تا اندازه‌ای رفع شده است.
شبکه: آیا نا امنی بر فعالیت‌های ریاست امور زنان نیز تاثیر می‌گذارد؟
سروری: بلی، نا امنی، جریان رسیدگی به مشکلات زنان متضرری که در قریه‌های دوردست زندگی می‌کنند را با مشکل روبه‌رو می‌کند. در صورتی که وضع امنیتی خوب باشد، ما می‌توانیم برای تطبیق برنامه‌های آگاهی‌دهی، به قریه‌های دوردستی که سطح آگاهی و سواد زنان در آن‌ها پایین‌تر است برویم که این می‌تواند در کاهش خشونت‌ها، بسیار موثر باشد، اما با توجه به شرایط بد امنیتی این کار شدنی نیست و به همین دلیل، در آن مناطق، زنان هنوز هم جنس دوم پنداشته می‌شوند و حتی به شکلی خریداری و فروخته می‌شوند.
به گفته‌ی رییس امور زنان ولایت هرات، دغدغه و نگرانی اصلی زنان در وضعیت کنونی، این است که اگر گروه مخالف به دولت بپیوندد، آیا زنان باز هم در صحنه حضور خواهند داشت یا دوباره، چون دوره‌ی امارت اسلامی به حاشیه رانده خواهند شد. به گفته‌ی بانو سروری، خواست تمام زنان، به‌ویژه زنان هرات این است که، تمام قوانینی که برای حمایت از حقوق زنان وضع شده، میثاق‌ها و اسناد بین‌المللی‌ای که دولت برای حمایت از زنان به آن پیوسته است و نهادهایی چون وزارت امور زنان، سارنوالی منع خشونت و محاکم خانوادگی، باید برای حمایت از حقوق زنان حفظ شود.