زنان باید هم‌صدا شوند
شماری از فعالان مدنی به این باورند که گفت‌وگوهای صلح فرصتی است که زنان را به دلیل خواست‌های مشترک شان -از این مذاکرات- به هم نزدیک‌تر می‌کند و آن‌ها باید با استفاده از این فرصت برای افزایش همبستگی میان خود شان تلاش کنند.
مژگان صالحی -نام مستعار- از فعالان مدنی در ولایت بامیان در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید که مساله‌ی صلح یکی از مسایل مهمی است که با موضوع حقوق و آزادی‌های زنان ارتباط مستقیم دارد و به همین دلیل، زنان می‌توانند از گفت‌وگوهای صلح به عنوان یک فرصت استفاده کنند. «زنان باید با استفاده از این فرصت، برای همبستگی بیش‌تر میان خود شان تلاش کنند و با ایجاد حرکت‌های دادخواهانه، بیش‌تر از پیش و بدون درنظرداشت مسایلی؛ چون قومیت و زبان برای دفاع از حقوق و آزادی‌های خود مبارزه کنند.»
شبکه: به نظر شما ظرفیت ایجاد چنین حرکت‌هایی در زنان افغانستان وجود دارد؟
صالحی: باید گفت دغدغه‌ی همه زنان افغانستان یک‌سان نیست. متاسفانه بیش‌تر زنان کشور در حال حاضر، از نیازهای اولیه و حقوق طبیعی خود محروم اند، چه رسد به این که بخواهند دست به ایجاد جنبش بزنند؛ اما زنانی که شرایط زندگی شان بهتر بوده است، یا توانسته اند از فرصت‌های تحصیلی استفاده بکنند و به جایی برسند، باید برای ایجاد چنین جنبش‌هایی دست به کار شوند. این رسالت آن‌ها است که برای بهبود وضعیت خود و هم‌نوعان شان تلاش بکنند. امیدوارم پس از توافق صلح شرایط زنان در همه گوشه‌های کشور بهتر شود و بتوانند علاوه بر دست‌رسی به ابتدایی‌ترین حقوق، به امکانات بیش‌تری برای ارتقای ظرفیت شان دست یابند، تا شاهد پیشرفت روزافزون زنان و دست‌رسی کامل آن‌ها به حقوق شان باشیم.
شبکه: به باور شما مهم‌ترین موضوعات مربوط به زنان که باید از جمله اولویت‌های مذاکرات صلح باشد چه است؟
صالحی: موضوع حقوق زنان باید یکی از مهم‌ترین موضوعات در مذاکرات صلح باشد. درنظرگرفتن حقوق زنان از موضوعات اساسی در همه کشورها است. آموزه‌های دینی نیز هم‌واره بر حقوق زنان و فرصت‌دادن به آن‌ها در فعالیت‌های اجتماعی و شکوفاشدن استعدادهای شان در جامعه تاکید داشته است؛ بنا بر این حمایت از حقوق و کرامت انسانی زنان باید به عنوان یک ارزش مطرح شود، همگی خود را ملزوم به رعایت آن بدانند و برای حفظ حقوق زنان تلاش بکنند.
شبکه: آیا حضور زنان در گفت‌وگوهای صلح تاثیری بر روی‌کرد زن‌ستیزانه‌ی طالبان خواهد داشت؟
صالحی: یکی از موارد پرابهام در مذاکرات صلح میان طالبان و دولت، چگونگی رفتار و برخورد طالبان با مساله‌ی حقوق زنان است. از سویی هم یکی از آخرین گزارش‌های یوناما نشان می‌دهد که افغانستان بدترین کشور جهان برای زنان است؛ به این معنا که بیش‌ترین خشونت در برابر زنان در افغانستان وجود دارد؛ در حالی که صلح پایدار نیازمند مشارکت برابر همه‌ی شهروندان، اعم از زنان و مردان در عرصه‌های مختلف جامعه است. نقش و مشارکت زنان یکی از بخش‌های مهم و اساسی صلح پایدار است و این که زنان مستقیم در روند صلح با طالبان حضور دارند و می‌توانند به شکل بهتری از حقوق خود دفاع کنند، امیدواری به تاثیر مثبت این حضور را افزایش می‌دهد.
شبکه: جدا از مسایل امنیتی و مخالفت طالبان، دیگر چه موضوعاتی در جامعه از موانع پیشرفت زنان به شمار می‌رود؟
صالحی: موانع پیشرفت و ترقی زنان به دو گروه درونی و بیرونی تقسیم می‌شود؛ نبود خودباوری و اعتماد از جمله موانع درونی است و از میان موانع بیرونی می‌توان به مردسالاری، خانواده‌های سخت‌گیر و باورهای اشتباه در رابطه با زنان، از جمله نبود نیاز آن‌ها به داشتن شغل به دلیل فراهم‌شدن نفقه توسط همسر اشاره کرد.
شبکه: پیش‌بینی شما از نتایج گفت‌وگوهای صلح چه است؟
صالحی: به صورت کلی به نتایج این روند خوش‌بین استم و امیدوارم که صلحی که در نتیجه‌ی این مذاکرات به میان می‌آید پایدار باشد و نه تنها منتج به قطع جنگ شود؛ بلکه در نتیجه‌ی آن شرایط زندگی برای همه شهروندان اعم از زن و مرد بهبود یابد و آن‌ها بتوانند در سایه‌ی یک حکومت توانا و در محیطی آرام برای پیشرفت خود و کشور تلاش بکنند.
بانو صالحی می‌گوید، با وجود امیدواری‌ها به نتایج گفت‌وگوهای صلح، گاهی نیز نگرانی‌هایی به میان می‌آید. او می‌افزاید که یکی از این نگرانی‌ها این است که در نتیجه‌ی توافق صلح، حقوق اقلیت‌ها و زنان پای‌مال شود.