«اگر زنان بخواهند، گفتوگوهای صلح به سود آنان خواهد بود»
در حالی که تعداد نمایندگان زن در تیم مذاکرهکنندهی صلح و پیشینهی سیاسی آنان، بارها از سوی بسیاری از فعالان زن مورد انتقاد قرار گرفته و به موردی برای نگرانی آنان تبدیل شده است، برخی به این باورند که این نمایندگان با همین کمیت، اگر بخواهند میتوانند گفتوگوها را به فرصت خوبی برای زنان تبدیل کنند.
زهره نوروزی، نمایندهی مجلس در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(از این به بعد«شبکه») میگوید، با اینکه حضور زنان در حوزههای مختلف در بسیاری از موارد شکلی نمادین داشته است، اما امیدوار است که اشتراک زنان در روند صلح واقعی باشد و جدی گرفته شود؛ زیرا زنان میتوانند تاثیر خوبی بر این روند بگذارند «با توجه به توانمندیای که در زنان افغانستان میبینم، آنان میتوانند با تاکید بر حفظ دستآوردها، نظام جمهوریت، قانون اساسی، حقوق بشر و حقوق زنان و با رایزنی موثر، روند را به سود زنان پیش ببرند.»
شبکه: زنان چه نگرانیهایی در مورد گفتوگوهای صلح دارند؟
نوروزی: عمدهترین نگرانیهایی که زنان از گفتوگوهای صلح و پیامدهای آن دارند، موضوع عدم مشارکتشان در حوزههای گوناگون است، از جمله اینکه نگراناند حق سهیمشدن در روندهای سیاسی و اجتماعی و حق دادخواهی از آنان گرفته شود.
شبکه: کدام موضوعات مرتبط با زنان باید در مذاکرات بیشتر مورد بحث قرار بگیرد؟
نوروزی: حضور نمایندگان زن در تیم مذاکرهکننده، فرصت خوبی برای آنان است تا به صورت مستقیم در مورد موضوعات اساسی و مهم زنان با تیم مقابل بحث کنند. این مسائل باید شامل موضوع حضور زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی و حفظ دستآوردهای آنان باشد. در حال حاضر در برخی مناطق دور افتادهی کشور، هنوز هم نسبت به تواناییهای سیاسی و اجتماعی زنان بیباوری وجود دارد و متاثر از فرهنگ سنتی آن مناطق، زنان حق حضور در اجتماع را ندارند، اما این مسئله در برخی ولایات تغییر کرده است و زنان زیادی طی سالهای اخیر، دست به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی زده و تاثیرگذاری خوبی داشتهاند؛ به همین دلیل موضوعات مربوط به زنان باید از اولویتهای گفتوگوهای صلح باشد و اجازه داده نشود که زنان دوباره به نقطهی صفر بازگردند، بلکه بتوانند جایگاه خود را حفظ کنند و برای دستآوردهای بیشتر و بهتری تلاش کنند.
شبکه: دیدگاه کلی شما در رابطه با تاثیرگذاری گفتوگوهای صلح چیست؟
نوروزی: بدیهی است که این مذاکرات تاثیراتی خواهد داشت، اما مهم این است که تیم مذاکرهکنندهی دولت، چطور میتواند از این گفتوگوها به عنوان یک فرصت خوب استفاده و آن را به سمت و سوی مثبت هدایت کند. برای هرچه بیشتر موثر بودن مذاکرات صلح، تیم دولت باید بر قانون اساسی، مسائل حقوق بشری، دستآوردهای سالهای اخیر شهروندان و مشارکت زنان در حوزههای مختلف تمرکز داشته باشد. این بسیار مهم است که بحث در مورد این مسائل دست کم گرفته نشود.
شبکه: چهقدر به نتایج این گفتوگوها امیدوار استید؟
نوروزی: این روند در آغاز با یک سری چالشها روبهرو شد، اما روی هم رفته اگر خوب مدیریت شود، نقش زنان در آن پر رنگ باشد و برنامهها و اهدافشان تطبیق شود، حتما موفق خواهد بود، اما اگر این موضوعات در نظر گرفته نشود، زیانهای جبرانناپذیری در پی خواهد داشت.
به باور بانو نوروزی، اگر جامعهی جهانی، دولت افغانستان و گروههای دیگری که در روند صلح سهیم استند، به موضوعات مربوط به زنان و تمام موارد دیگری که باعث نگرانی شهروندان است، تاکید و توجه کنند و برای عملیشدن توافقها، از گروه مقابل تعهد نیز گرفته شود، گفتوگوها به نتایج خوب و رضایتبخشی خواهد انجامید؛ در غیر اینصورت مذاکرات پیامد مطلوبی نخواهد داشت.