«اگر مبارز نشوید، شکست خواهید خورد»
در میان نگرانیهای زنان در مورد پیامدهای مبهم گفتوگوهای صلح، شماری به این باورند که اگر رویکرد زنان برای اعادهی حقوقشان تغییر نکند و برای یک مبارزهی واقعی اقدام ننکنند، به اهدافشان نخواهند رسید.
امین احمدی، یکی از اعضای هیات مذاکرهکنندهی صلح، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(ازاین به بعد «شبکه») میگوید، چنانچه زنان افغان، به راهی که سالهاست انتخاب کردهاند، ادامه دهند، شکست خواهند خورد «زنان باید در روشهایی که در دورهی پس از طالبان به کار گرفتهاند تجدید نظر کنند؛ چون اینگونه موفق نخواهند شد، آنان باید برای حقوق خود مبارزه کنند، در غیر اینصورت شکست خواهند خورد.»
شبکه: برخی فعالان زن، تعداد کم نمایندگان زن در ترکیب هیات را، دست کم گرفتن زنان و تلاشهای آنان عنوان کردهاند، نظر شما چیست؟
احمدی: اول اینکه، دفاع از حقوق زنان تنها وظیفهی زنان نیست، بلکه مردان نیز دراین بخش مسئولاند. دوم اینکه، به باور من کمیت به اندازهی کیفیت مهم نیست، اگر دهها زن نماینده هم در این گروه باشند، اما نتوانند از حقوق زنان دفاع کنند، بیفایده خواهد بود.
شبکه: به باور شما زنانی که در تیم استند، توانایی نمایندگی از زنان را دارند؟
احمدی: تعهد این زنان بد نیست، اما آنچه توانایی آنان برای دفاع از حق زنان را بیشتر میکند، همفکری با دیگر اعضای تیم و داشتن پشتوانهی اجتماعی است.
شبکه: این پشتوانهی اجتماعی از کجا میآید؟
همانطور که در شروع بحث اشاره کردم، با تلاش زنان برای اعادهی حقوقشان، توافق نظر آنان و تشکیل یک جنبش، نوعی مبارزه آغاز خواهد شد، همین مبارزه میتواند پشتوانهای قوی برای زنان تیم مذاکرهکننده باشد، آنان موکلین مشخصتر و مبارزی خواهند داشت.
آقای احمدی میافزاید، زنان با استفاده از شبکههای اجتماعی، نشستها، تجمعها و راهپیماییها میتوانند اعتراض خود را به گوش دو طرف مذاکره برسانند، دراین صورت مسلم است که اعضای تیم به شکل بهتری میتوانند از آنان دفاع کنند، اما اگر چنین جنبشی برای مبارزه به وجود نیاید، این کار دشوار خواهد بود.
شبکه: چه کسانی باید این مبارزه را شکل دهند؟
احمدی: دانشجویان و استادان زن، فعالان زن، زنان خبرنگار، کارمند و معلم همه باید یکدست و یکصدا شوند و حقوقشان را به صورت واضح مطالبه کنند. آنان میتوانند با تبدیلشدن به یک صدای قوی و مستقل اجتماعی، از حقوق خود دفاع کنند.
به گفتهی این عضو تیم مذاکرهکننده، تفکر مردانهخواندن جنگ و صلح که از سوی تعدادی مطرح شده است، با تبدیلشدن زنان به یک قدرت تغییر خواهد کرد؛ زیرا زنان اگر بخواهند میتوانند با اتحاد و جدیت، نقش تعیینکنندهای در این موضوعات داشته باشند.
شبکه: به نظر شما نگاه طالبان به زنان تغییر کرده است؟
احمدی: نگاه آنان به هیچوجه تغییر نکرده است، با مراجعه به سخنرانیهای اعضای رهبری طالبان در قطر، به خوبی میتوان درک کرد که دید آنان به زنان هنوز مثل گذشته است، این نگاه پس از مذاکرات پیش رو، در صورتی تغییر خواهد کرد که تیم مذاکرهکننده یک دیدگاه واضح داشته باشند و زنان در هر گوشهی کشور، تیم مذاکرهکننده را حمایت کنند.
به گفتهی آقای احمدی، کمکی که جنبش زنان میتواند به تسهیل روند گفتوگوها و رسیدن به نتایج مورد نظر کند، بسیار موثر و ارزنده است و به کمک آن میتوان طالبان را قانع کرد.
شبکه: به نظر شما نگرانی زنان از پیامد گفتوگوها بهجا است؟
احمدی: کاملا منطقی است و این نگرانیها بسیار زیاد استند، اما با توجه به آنچه گفتم، رفع آن، به خود زنان بستگی دارد.
شبکه: اگر نیاز باشد برای رسیدن به توافق، محدودیتهایی پذیرفته شود، موضع تیم چه خواهد بود؟
احمدی: ما یک سلسله اصول داریم که کوشش میکنیم تطبیق شود و اگر احتمالا محدودیتی پذیرفته و به طالبان امتیاز داده شود، در بخش محدودیتهای اجتماعی خواهد بود که آن هم میتواند موقتی باشد، مثلا حجاب به شکل متعارف آن و طبق دستور قرآن، قابل پذیرش است، اما مواردی مثل تفکیک جنسیت در محیط کار و تحصیل را نمیپذیریم.
به گفتهی آقای احمدی، برای دفاع از اصول و برابری، پذیرفتن برخی محدودیتهای جزیی مشکلی ایجاد نخواهد کرد، به باور وی این محدودیتها موقتی خواهد بود و زمانی که جامعه رشد کند و بتواند حقوق اساسی خود را حفظ کند، قادر خواهد بود دایرهی آزادیها را گسترش دهد.