«به راحتی نرسیدهایم که به سادگی برگردیم»
پس از دورهی طالبان، فرصتهای کاری و حضور در اجتماع و سیاست کم و بیش برای زنان افغانستان مهیا شد و این روند در سالهای اخیر سیر صعودی پیدا کرد. اکنون با آغاز مذاکرات صلح، زنان نگراناند که یکبار دیگر چون دورهی طالبان وادار به کنارهگیری از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی شوند.
نظیفه شریفی، روزنامهنگار، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(از این به بعد«شبکه») میگوید، نگرانی آنان این است که زنان پس از توافق صلح به حاشیه رانده شوند و نتوانند مثل امروز در بخشهای گوناگون مشارکت داشته باشند. «خط سرخ ما باید حفظ ارزشهایی که با کار کردن و زحمتکشیدن در اجتماع به دست آوردهایم باشد. ما زنان افغانستان در سالهای گذشته قربانی زیادی دادهایم. ما به راحتی به اینجا نرسیدهایم که حالا روی دستآوردهای ما معامله صورت گیرد و به حاشیه رانده شویم، برگشتن به دوران سیاه طالبانی برای ما قابل قبول نیست.»
شبکه: به عنوان یک روزنامهنگار ارزیابی شما از دیدگاه شهروندان زن به نتایج گفتوگوهای صلح چیست؟
شریفی: بر بنیاد آنچه هنگام مصاحبه با بسیاری از زنان، بهویژه زنان تخاری میشنویم، آنان زیاد به نتایج این گفتوگوها امیدوار نیستند. نگرانی برخی از این زنان این است که روی دستآوردهای آنان معامله شود؛ زیرا این همان چیزی است که طالبان میخواهند.
شبکه: به نظر شما حضور زنان در میز مذاکره تا چه اندازه میتواند بر موقف طالبان تاثیرگذار باشد؟
شریفی: یکی از دلایل نگرانی بیشتر زنان، بهویژه در تخار ترکیب هیئت مذاکرهکنندهی دولت در گفتوگوهای صلح است. من به این باورم که از میان زنانی که عضو تیم مذاکرهکننده استند، شاید تنها یکتن از ظرفیت خوبی برخوردار باشد و بتواند قاطعانه از حقوق زنان دفاع کند، فکر میکنم اگر پیش از آغاز گفتوگوها در ترکیب این هیئت تجدید نظر صورت میگرفت بهتر بود. باید زنانی با ظرفیت بالاتر در این بخش انتخاب میشدند تا میتوانستند به گونهی جدی و با استدلالهای منطقی از حقوق زنان دفاع کنند.
شبکه: زنان دیگر، بهویژه فعالان مدنی برای تقویت موقف زنان در گفتوگوهای صلح چه کارهایی را باید انجام دهند؟
شریفی: من فکر میکنم زنانی که در حال حاضر در بخشهای گوناگون، از جمله به عنوان وکیل یا فعال مدنی کار میکنند، باید طرحها و دیدگاههای خود را با زنان تیم مذاکرهکننده به اشتراک بگذارند. آنان میتوانند نگرانیهای خود را به گوش این اعضای هیئت برسانند و از آنان بخواهند تا بر حفظ دستآوردهای سالهای اخیر زنان افغانستان به عنوان یکی از خطوط سرخ و مسائل مهم مورد بحث در گفتوگوها تاکید کنند و از حقوق زنان به عنوان شهروندانی که قربانیهای زیادی دادهاند دفاع کنند. زنان میتوانند از راه رسانهها و شبکههای اجتماعی این موضوع را با بانوان تیم دولت در میان بگذارند و این پیام را به هردو طرف مذاکرهکننده برسانند که زنان افغانستان معامله روی حقوقشان را نخواهند پذیرفت.
به باور بانو شریفی، اگر هر دو طرف مذاکره برای یک صلح واقعی به توافق برسند، نتیجه قابل قبول خواهد بود. به گفتهی وی صلح مورد نظر باید به گونهای باشد که در سایهی آن حقوق زنان بدون وضع کوچکترین محدودیت حفظ شود.