درآمیختگی امید و یاس؛ تاثیر آگاهی مردم و تهدیدات امنیتی بر ارائه خدمات صحی و تطبیق برنامه‌های کمکی دولت
خدمات صحی و برنامه‌های کمکی دولت در دوران کرونا از آغاز تا کنون فراز و نشیب‌های گوناگونی را پیموده است. از آغاز روند تطبیق واکسین کرونا در کشور، یکی از مشکلاتی که همواره به عنوان مانعی بر سر راه این روند از ولایت‌های مختلف گزارش شده، خودداری مردم از دریافت واکسین بوده که دلیل آن نیز عدم آگاهی مردم و وجود شایعاتی مبنی بر مضر بودن واکسین کرونا عنوان شده است. اگرچه در برخی ولایات، هنوز تغییر مثبتی در این مورد نیامده است، اما یافته‌های دو هفته اخیر شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر از جریان تطبیق واکسین کرونا در برخی ولایات حاکی از تغییر نسبی دید مردم نسبت به این واکسین است که بنابر گزارش‌ها به افزایش تعداد متقاضیان دریافت واکسین منجر شده است، هرچند در مقابل، برنامه دسترخوان ملی هنوز هم در برخی ولایات به دلیل وجود تهدیدات امنیتی با مشکل مواجه است. آن‌چه در ادامه می‌خوانید خلاصه‌ای از یافته‌های شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در دو هفته اخیر، از چگونگی اجرای برنامه‌های کمکی و ارائه خدمات صحی دولت در چند ولایت است.
پکتیا
اگرچه برنامه دسترخوان ملی در این ولایت پس از تهدید طالبان متوقف شده، اما گزارش‌ها می‌رساند که در دو هفته گذشته با افزایش نگرانی‌ها از انتشار موج سوم کرونا و جدی‌تر شدن وضعیت، توجه مردم به موضوع دریافت واکسین کرونا بیشتر شده است. بر اساس گزارش هماهنگ‌کننده شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر از ولایت پکتیا، ده‌ها تن که بیشتر آنان افراد کهن‌سال هستند، برای دریافت خدمات صحی از روستاهای دوردست به مرکز شهر آمده‌اند. داکتر عبدالمالک عابد، یکی از واکسیناتوران در شفاخانه مرکزی ولایت پکتیا گفته است که در آغاز مردم تمایل زیادی به دریافت واکسین نشان نمی‌دادند، اما اخیرا، هر روز نزدیک به دوصد تن برای دریافت واکسین مراجعه می‌کنند. این در حالی است که مسئولان صحت عامه ولایت پکتیا گفته‌اند که، به دلیل مخالفت طالبان با روند تطبیق واکسین، از 21 مرکز تطبیق واکسین در این ولایت، تنها 5 مرکز فعال هستند و باقی مانده توسط طالبان بسته شده است.
نیمروز
بر اساس گزارش‌ها، برنامه دسترخوان ملی در مناطق دور افتاده این ولایت به دلیل تهدیدات امنیتی متوقف است. در رابطه با روند تطبیق واکسین، کمبود واکسیناتور از مشکلاتی است که باعث کندی این روند شده است. به گفته مسئولان در آمریت معافیت کتلوی، با این‌که آنان موضوع را با مسئولان در میان گذاشته‌اند، اما از آنجایی که تاریخ مصرف واکسین‌ها در حال گذشتن است، 2600 دوز آن به ولایت هرات فرستاده شده است.
غور
روند توزیع مواد در ولسوالی‌های تولک و شهرک ولایت غور هنوز به دلیل تهدیدات امنیتی متوقف است، اما جریان توزیع کمک‌ها در ولسوالی لعل و سرجنگل جریان دارد. از سوی دیگر حمیدالله فاروقی، رئیس بخش واکسین کرونای ریاست صحت عامه ولایت غور می‌گوید، به آنان دستور داده شده است که برای جلوگیری از به هدر رفتن واکسین‌ها، آن‌ها را به کلینیک‌های فعال بفرستند.
هلمند
برنامه دسترخوان ملی در 18 شورایی که بودجه دریافت نکرده، متوقف است. از سویی طبق گزارش هماهنگ‌کننده شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در هلمند، از جریان تطبیق واکسین در دانشگاه بست این ولایت، تعداد زیادی از دانشجویان حاضر به دریافت واکسین کرونا نشده‌اند و دلیل آن را عوارض جانبی این واکسین عنوان کرده‌اند.
بامیان
بیش از 12هزار تن در این ولایت، تا کنون واکسین کرونا دریافت کرده‌اند، گزارش‌ها از دو هفته پیش به این سو حاکی از تمایل مردم به دریافت این واکسین است و این در حالی است که تاریخ مصرف واکسین‌های موجود در حال گذشتن است.
لغمان
در این ولایت، در مجموع به بیش از هفت هزار تن واکسین کرونا تطبیق شده است که نزدیک به یک هزار تن از این افراد در دو هفته گذشته دور دوم این واکسین را نیز دریافت کرده‌اند. لغمان یکی از ولایاتی است که روند تطبیق واکسین کرونا در آن، هنوز هم به دلیل عدم آگاهی مردم از این واکسین آهسته پیش می‌رود. مشکل دیگر در رابطه با روند تطبیق واکسین کرونا در این ولایت، کمبود لابراتوار برای انجام تست کرونا در سطح ولایت است. گفته می‌شود نمونه‌ها برای آزمایش به ولایت ننگرهار فرستاده می‌شود که در نتیجه، انجام تست وقت زیادی را در بر می‌گیرد.
جوزجان
به صورت کلی، نا امنی، تهدید شدن شوراها از سوی مخالفان مسلح دولت و افزایش قیمت مواد در بازار، از جمله چالش‌های موجود بر سر راه برنامه دسترخوان ملی در این ولایت است. از سویی در ولایت جوزجان، در دو هفته گذشته، نزدیک به 4هزار تن دور نخست واکسین کرونا و بیش از 600 تن دور دوم آن را دریافت کردند. به گفته مسئولان بخش معافیت کتلوی در این ولایت، در آغاز روند تطبیق واکسین کرونا، یک دید منفی نسبت به این واکسین در میان مردم وجود داشت که باعث می‌شد تعدادی از دریافت آن خودداری کنند، اما حالا تمایل به دریافت این واکسین در میان مردم افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌ها، کمبود دستگاه کمک تنفسی (Ventilator) و پی سی آر (PCR) از مشکلات موجود در شفاخانه کووید 19 ولایت جوزجان است.
با این‌که بر اساس گزارش‌ها، هنوز هم در برخی ولایت‌ها دید منفی و شایعات در مورد واکسین کرونا از بین نرفته است، اما تغییر نگرش مردم نسبت به این موضوع و در نتیجه، افزایش تعداد متقاضیان دریافت واکسین کرونا در برخی ولایت‌های دیگر، می‌تواند دلیلی برای امیدواری به پیشرفت روند تطبیق واکسین تلقی شود. این در حالی است که تطبیق برنامه دسترخوان ملی، به عنوان برنامه کمکی دولت برای خانواده‌های نیازمند، هنوز هم در برخی مناطق از ولایت‌های مختلف به دلیل تهدیدات امنیتی با مشکل مواجه است.