رویکرد طالبان نسبت به زنان؛ عامل نگرانی زنان نسبت به نتایج گفت‌وگوهای صلح
از آغاز گفت‌وگوهای صلح تا کنون برخی از شهروندان کشور با ابراز امیدواری و برخی با در میان گذاشتن نگرانی‌هایی در این مورد، در رابطه با نتایج این مذاکرات ابراز نظر کرده‌اند.
دیده شکیب، فعال حقوق زن و استاد دانشگاه از بدخشان، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، به عنوان یک زن، یکی از بزرگترین نگرانیهایش در رابطه با گفت‌وگوهای صلح، مسئله‌ی مخالفت طالبان با زنان است. «با این‌که میخواهم خوشبین باشم، اما به عنوان یک زن افغان یکی از بزرگترین نگرانی‌هایی که دارم و در هر فرصتی که پیش آمده آن را ابراز کردهام، این است که به نظر من گفت‌وگو با گروهی که نیمی از جمعیت کشور یعنی زنان را قبول ندارند بسیار خطرناک است.»
شبکه: ارزیابی شما از آنچه تا کنون در گفت‌وگوهای صلح گذشته است، چیست؟
شکیب: با این‌که نزدیک به دوماه از آغاز مذاکرات می‌گذرد هیئت مذاکره‌کننده هنوز نتوانسته است روی مسائل کوچک و ابتدایی به نتیجه برسد؛ به همین دلیل فکر می‌کنم کارها به خوبی پیش نمی‌رود، به‌ویژه این‌که می‌بینیم مسئولانی از جمله آقای خلیل‌زاد نگرانی‌هایی در این رابطه ابراز می‌کنند، اما اگر روی دیگر سکه را ببینیم، این مسئله قابل درک است؛ در کشوری که حدود چهل‌سال گرفتار جنگ بوده، برقراری صلح و پایان‌دادن به خشونت در چهل‌روز نا ممکن است و شاید تنها دلیل و توجیه برای تاخیر در گفت‌وگوهای صلح همین مسئله باشد. به طور کلی این‌که طرف‌های مذاکره هنوز حتی روی اصول و قواعد به نتیجه نرسیده‌اند، بسیار مایوس‌کننده است.
شبکه: به نظر شما گفت‌وگو با طالبان به جایی خواهد رسید؟
شکیب: فکر می‌کنم مسئله‌ی صلح و جنگ افغانستان تنها مربوط به خود مردم آن نیست، بلکه جنگی است که به ما تحمیل شده است و راه حل آن پا در میانی سیاسیون خارجی، کشورهای همسایه و کسانی است که در داخل و خارج از کشور نفوذ و قدرت دارند. یکی از مهم‌ترین موارد، حقوق زنان و قانون اساسی است که بدون پا در میانی کسانی که نام بردم محفوظ ماندن آنان پس از گفت‌وگوهای صلح ممکن نیست، همین که در تیم گفت‌وگوکننده‌ی طالبان هیچ نماینده‌ی زنی حضور ندارد، بر طرز فکر و باور آنان نسبت به زنان دلالت می‌کند.
شبکه: به نظر شما تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت، به‌ویژه اعضای زن آن ظرفیت و توانایی دفاع از حقوق زنان را دارند؟
شکیب: تعدادی از آنان، از جمله زنان تیم متعهد و پابند به مسئولیت‌شان استند، آنان بانوان شایسته‌ای استند و کسانی‌اند که سال‌ها از حقوق زنان افغانستان دفاع کرده‌اند، حضور چنین زنانی برای من قوت قلب است، اما همان‌طور که گفتم کسانی هم استند که ظرفیت لازم برای دفاع از حقوق زنان را ندارند؛ چون از آدرسی که در دستگاه دولت دارند در ترکیب این تیم جای گرفته‌اند.
شبکه: مهم‌ترین موضوعات مربوط به زنان که باید در مذاکرات در مورد آن بحث شود چیست؟
شکیب: خواست ما این است که به اساسی‌ترین حقوق زنان از جمله تحصیل و کار تاکید شود، این‌ها حقوقی است که دین اسلام هم برای زنان در نظر گرفته است، اما در زمان طالبان مکاتب دخترانه بسته شد. من فکر می‌کنم اگر به یک زن حق تحصیل و کار داده شود، روی مسائل دیگر بعد از آن هم می‌توان صحبت کرد.
شبکه: اگر قرار باشد در مورد حقوق زنان محدودیت‌هایی وضع شود، به نظر شما قابل قبول است؟
شکیب: باید اول نوع محدودیت‌ها مشخص شود، اگر بهای صلح محدودیت‌هایی در رابطه با تحصیل و کار باشد و اساسی‌ترین حقوق ما سلب شود، چنین صلحی را نمی‌خواهیم؛ فکر می‌کنم این نه تنها حرف من نیست، بلکه هیچ‌کس چنین صلحی را نخواهد خواست، محدودیت‌ها باید مشخص باشد.
بانو شکیب می‌گوید، مسئله‌ی صلح افغانستان در کل به انتخابات امریکا ربط دارد و نتیجه‌ی این انتخابات شاید به طور کامل نه، اما به شکل قسمی سرنوشت افغانستان را معلوم می‌کند.