«نمیخواهیم به دورهی سیاه طالبانی بازگردیم»
زنان افغانستان از جمله کسانیاند که در دورهی طالبان، تمام زوایای زندگیشان تحت تأثیر قرار گرفته است. از این رو این گروه، بیش از هر شهروند دیگری نگران نتایج گفتوگوهای صلح هستند .شمیلا مشعل بیگی، یکی از فعالان مدنی در کاپیسا، در گفتوگویی با شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») میگوید، دوره طالبان، دورهی سیاهی برای همه، بهویژه زنان بود «ما همگی تشنهی صلح و خواهان از بینرفتن جنگ و خشونت هستیم و نمیخواهیم دوره طالبان دوباره تکرار شود. تمام مردم افغانستان، به نوعی از جنگ زیان دیدهاند.»
شبکه: در حال حاضر بهصورت کلی وضعیت زنان در کاپیسا چگونه است؟
مشعل بیگی: با اینکه در سالهای پس از طالبان، زنان در سطح کشور پیشرفتهای ستودنی بیشماری داشتهاند، اما به باور من این بسنده نیست؛ زیرا در کاپیسا هنوز هم دسترسی زنان به حقوق ابتداییشان بسیار محدود است و تنها شمار کمی از زنان میتوانند به حقوق و امتیازاتشان دست یابند.
بانو بیگی میافزاید، تنها راه حل مشکلات زنان، تحقق صلح است و تنها در این صورت است که زنان میتوانند به حقوق خود دسترسی پیدا کنند.
شبکه: فعالیتهای نهادهای مدنی کاپیسا در رابطه با صلح چه بوده است؟
مشعل بیگی: در یک تا دو ماه گذشته، حدود سه برنامه و گردهمایی در رابطه به این موضوع برگزار کردهایم که موضوع آن آگاهیدهی به مردم، بهویژه زنان بوده است.
بانو مشعل بیگی میافزاید باید با الگوگیری از کشورهایی که تجربهی گذار از چنین شرایطی را داشتهاند، برای مردم ذهنیتسازی شود.
شبکه: خواستههای مردم کاپیسا از روند صلح بهصورت کلی، شامل چه چیزهایی میشود؟
مشعل بیگی: مردم خواهان گفتوگویی شفاف هستند و اینکه مواردی چون مشکل بیکاری جوانان، بهعنوان یکی از دلایل پیوستنشان به گروههای مخالف دولت، در این گفتوگوها مورد بحث قرار گیرد. انسجام در ساختار برنامههای شورای عالی صلح و حضور زنان در سطوح تصمیمگیری از دیگر خواستههای مردم کاپیسا، بهویژه زنان است.
به گفتهی بانو مشعل بیگی، باید در مورد روند صلح، تضمین بینالمللی وجود داشته باشد، تا مردم، بهویژه زنان قربانی این روند نشوند.
شبکه: در حال حاضر حضور زنان کاپیسا در بخشهای مختلف را چگونه ارزیابی میکنید؟
مشعل بیگی: تبعیض جنسیتی یکی از جدیترین مشکلات است که باعث میشود زنان نتوانند در بخش مورد نظرشان کار کنند، از سویی نیز برخی خانوادهها با تحصیل و کار دخترانشان مخالفت میکنند. به هر صورت حضور زنان در رتبههای بلند حکومتی نادیده گرفته شده است و بیشتر زنان در بخشهای صحی و آموزشی کار میکنند. درحالیکه زنان نباید محدود به بستهای ۵ و ۶ شوند؛ به همین دلیل ما زنان را ترغیب میکنیم تا کار کنند و برای حقوق خود و زنان دیگر در نهادهای مدنی، دادخواهی کنند تا آمار خشونت کاهش یابد.
شبکه: زنان شاغل با چه تهدیدهایی روبهرویند؟
مشعل بیگی: بهدلیل وجود دیدگاههای متفاوت نسبت به زنان و اشتغال آنان، همچنین گروههای گوناگون مخالف دولت در ولایت کاپیسا، همواره تهدید میشویم، اما هیچگاه به عقب برنخواهیم گشت و امیدواریم با برقراری صلح، تمام ناهنجاریها و خشونتها پایان یابد و مردم در صلح و صمیمیت زندگی کنند؛ البته حفظ دستآوردهای سالهای اخیر مردم، باید از شروط اصلی توافق صلح باشد.
به گفتهی این فعال مدنی، صلح مورد انتظار نباید مقطعی باشد و برای اطمینان از پایداری آن و نقضنشدنش از سوی طالبان، باید از این گروه تعهد گرفته شود.