«هیچنوع محدودیتی در مورد حقوق زنان پذیرفتنی نیست»
از آغاز گفتوگوهای صلح تا کنون، در کنار امیدواریها برای برقراری صلح و آتشبس همیشگی، بیم و هراسهایی در مورد احتمال وضع محدودیتهایی در رابطه با حقوق زنان از سوی طالبان، در میان زنان و فعالان جامعهی مدنی به وجود آمده است. این افراد میگویند اگر چنین موضوعی از سوی تیم طالبان مطرح شود، تیم مذاکرهکنندهی دولت به هیچصورت نباید آن را بپذیرد.
بصیر احمد دانشیار، فعال مدنی و استاد دانشگاه، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(از این به بعد«شبکه») میگوید، یکی از موضوعات مهم مورد بحث در مذاکرات صلح، موضوع حقوق زنان است که باید به درستی مورد تمرکز قرار بگیرد و هیچنوع محدودیتی در مورد آن پذیرفتنی نیست. «کار و تحصیل زنان و حضور آنان در حوزههای سیاسی، مدنی و اجتماعی از موضوعاتی است که هیچ نوع محدودیتی در آن قابل قبول نیست. دستآوردهای زنان در بخشهای مختلف باید سیر صعودی داشته باشد و برای تقویت آن کوشش شود.»
شبکه: به نظر شما نفس حضور زنان در مذاکرات صلح تا چه اندازه بر موقف طالبان تاثیرگذار است؟
دانشیار:
به نظر من طالبان از حضور بانوان در تیم مذاکرهکننده و حتی زنان خبرنگار در گفتوگوهای صلح راضی نیستند و این برایشان خوشآیند نیست. همچنین حضور زنان در حکومت پس از توافق صلح نیز برای آنان قابل قبول نیست، اما به دلیل فشار جامعهی جهانی، طالبان تقریبا مجبورند که به این موضوع تن بدهند و حضور زنان را بپذیرند.
شبکه: حضور طالبان در قدرت چه تاثیری بر فعالیتهای جوامع مدنی خواهد داشت؟
دانشیار:
به باور من طالبان دیگر نمیتوانند آزادیهای مدنی و آزادی اندیشه و بیان را از شهروندان بگیرند یا حتی قادر نخواهند بود دادخواهیهای فعالان مدنی را محدود کنند. ممکن است به مرور زمان اصطکاکهایی به وجود بیاید که آن هم با توجه به درایتی که فعالان مدنی و اجتماعی دارند، رفع خواهد شد و فعالیتهای آنان ادامه خواهد یافت.
شبکه: چطور میتوان از گفتوگوهای صلح به عنوان یک فرصت برای زنان افغانستان استفاده کرد؟
دانشیار:
فکر میکنم در حال حاضر چالشهای زیادی بر سر راه زنان وجود دارد. یکی از عمدهترین این چالشها نبود امنیت است؛ این مشکل باعث شده است که زنان نتوانند در فضایی مصون فعالیتهای مدنی و آموزشی خود را به پیش ببرند. گفتوگوهای صلح میتواند این چالشها را به فرصت تبدیل کند. موضوع دوم اینکه، با تحقق صلح دختران و زنانی که در حال حاضر از آموزش محروماند، میتوانند از حق تعلیم و تحصیل برخوردار شوند.
آقای دانشیار، با اشاره به نگرانیها در مورد احتمال عدم پابندی طالبان به تعهداتشان در صورت امضای توافقنامهی صلح میگوید، ضمانت اجرای این توافقنامه را باید سازمان ملل و جامعهی جهانی عهدهدار شود.