از آغاز تطبیق برنامه‌های کمکی دولت برای مردم، این برنامه‌ها با مشکلات گوناگون از جمله تهدیدات امنیتی، نبود شفافیت و تاخیر در رسیدن بودجه روبه‌رو شده است، اما در مورد تطبیق واکسین کرونا، موضوعی که به عنوان مانعی متفاوت سدی بر سر راه این روند شده، نگاه منفی برخی شهروندان به این واکسین است که باعث خودداری آنان از دریافت آن می‌شود. مسوولان مرکز تطبیق واکسین در ولایت هرات در گفت‌وگو با هماهنگ‌کننده‌ شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر که از تطبیق این روند نظارت می‌کند، می‌گویند که شماری از شهروندان هنوز هم با تطبیق واکسین‌های پولیو و تیتانوس مخالف‌اند و موانع اجتماعی تطبیق این واکسین‌ها تا کنون از بین نرفته است که این وضعیت بر روند تطبیق واکسین کرونا نیز بی‌تاثیر نبوده است. این مسوولان از جامعه مدنی خواسته‌اند که برای آگاهی‌دهی به مردم در رابطه با دریافت واکسین‌های ضروری، از جمله کرونا، با آنان همکاری کنند.

هماهنگ‌کننده‌گان شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در برخی از ولایات به شمول هرات، مشکلاتی که در جریان نظارت‌شان بر روند تطبیق واکسین کرونا در دو هفته گذشته مشاهده کرده‌اند را این‌گونه گزارش می‌دهند:

 هرات

از مجموع ۲۸ هزار و ۸۸۰ دوز واکسینی که به ولایت هرات اختصاص داده شده بود، ۸ هزار آن به نظامیان و باقی‌مانده به کارمندان صحی، معلمان و خبرنگاران اختصاص یافته است. این در حالی است که به گفته مسوولان تعداد واکسین‌های اختصاص‌ داده شده به این ولایت پاسخگوی نیاز تمام جمعیت آن نیست و ضرورت به واکسین‌های بیش‌تری احساس می‌شود. از سویی، مسوولان در این ولایت می‌گویند که مردم آگاهی لازم در مورد واکسین کرونا ندارند و برخی به دلیل شایعاتی مبنی بر مضر بودن این واکسین، از دریافت آن هراس دارند.

لغمان

از آغاز روند تطبیق واکسین کرونا ۱۱۰۴ کارمند صحی واکسین دریافت کرده‌اند که ۷۹۴ تن آنان مرد و ۳۱۰ تن دیگر زن بوده‌اند. افزون بر این ۲۹ خبرنگار (۲۷ مرد و ۲ زن) در این ولایت واکسین دریافت کرده‌اند. گفته می‌شود که به دلیل سطح پایین آگاهی در مورد واکسین کووید-۱۹ و تبلیغات سوء در مورد آن، روند تطبیق این واکسین تاکنون آن‌طور که باید، پیش نرفته است.

پکتیا

در پکتیا نیز مشکل بزرگی که در رابطه به روند تطبیق واکسین کرونا وجود دارد، ناآگاهی مردم در مورد این واکسین است که باعث می‌شود شماری از آنان از دریافت آن خودداری کنند. مسوولان در ریاست صحت ولایت پکتیا می‌گویند که حتا برخی استادان دانشگاه و معلمان مکتب حاضر به دریافت واکسین کرونا نیستند و به این باورند که تطبیق آن ممکن است باعث بروز بعضی مشکلات جدی صحی شود.

لوگر

چنان‌که در گزارش قبلی شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر آمده بود، تبلیغات سوء و ناآگاهی مردم در مورد واکسین کرونا از مواردی است که باعث می‌شود مردم در این ولایت از تطبیق واکسین کرونا خودداری کنند.

بخش دیگر گزارش دو‌هفته‌ای شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر از کمک‌ها و ارایه‌ خدمات صحی دولت، در مورد چگونه‌گی توزیع کمک‌های مربوط به برنامه دسترخوان ملی است که از آغاز تا کنون با مشکلات زیادی روبه‌رو شده است. هماهنگ‌کننده‌گان شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، مشکلاتی که در دو هفته گذشته در جریان توزیع کمک‌ها در ولایت‌های مختلف رخ داده است را به شرح زیر گزارش می‌دهند:

جوزجان

به گفته مسوولان برنامه‌ دسترخوان ملی در ولایت جوزجان، آمارگیری در برخی مناطق این ولایت صورت گرفته، فهرست هشت ولسوالی آماده شده و توزیع مواد را موسسه‌ ACTED برعهده گرفته است، اما به دلیل نبود بودجه، توزیع مواد هنوز آغاز نشده است.

لغمان

هماهنگ‌کننده‌ شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در این ولایت حین نظارت از تهیه فهرست خانواده‌های نیازمند، متوجه شده است که نام برخی خانواده‌های نیازمند در فهرست نیست. این موضوع توسط وی به مسوولان گزارش داده شده است و آن‌ها در پاسخ گفته‌اند که فهرست دیگری آماده خواهند کرد تا خانواده‌هایی که نام‌شان در فهرست قبلی نبود، در آن شامل شوند. مشکل دیگری که توزیع کمک‌ها در ولایت لغمان با آن روبه‌رو شده، افزایش بهای مواد غذایی است که دلیل آن کمبود این مواد عنوان شده است.

ننگرهار

یکی از بزرگ‌ترین موانع بر سر راه توزیع کمک‌ها در ولایت ننگرهار، نا‌امنی در مناطق دور‌افتاده است که مانع حضور نماینده‌گان جامعه مدنی برای ارزیابی وضعیت می‌شود.

لوگر

لوگر یکی از ولایت‌های نا‌امن است و وجود تهدیدات امنیتی در آن، جریان توزیع کمک‌های بشردوستانه را در مرکز و مناطق دورافتاده با مشکل روبه‌رو کرده است. در حال حاضر برنامه دسترخوان ملی در این ولایت به دلیل تهدیدهای امنیتی متوقف است. ظفرخان، مسوول این برنامه در ولایت لوگر، می‌گوید که او و همکارانش در تلاش حل این مشکل هستند تا بتوانند توزیع کمک‌ها را از سر بگیرند.

هرات

در جریان توزیع کمک‌ها در این ولایت نیز چالش‌هایی وجود داشته است. یکی از مشکلاتی که توسط مردم مطرح شده‌، فهرست‌های ناعادلانه و غیرواقعی است که درج نام افراد فاقد شرایط دریافت کمک نیز بخشی از آن است و در مقابل از برخی کسانی که نیازمند هستند، نامی در این فهرست‌ها آورده نشده است.

بامیان

برنامه‌های کمکی دولت پس از شیوع ویروس کرونا تنها دو ولسوالی پنجاب و ورس این ولایت را پوشش داد که گفته می‌شود ۴۰ درصد کل جمعیت این ولایت را تشکیل می‌دهند. این در حالی است که در هر یک از ولسوالی‌های یادشده تنها ۳۰ درصد از مردم از کمک‌ها بهره برده‌اند. از سویی، بر‌اساس گفته برخی از این مردم، محتویات بسته‌های کمکی‌ای که آنان دریافت کرده‌اند کیفیت پایینی دارد. به عنوان نمونه، آردی که دریافت کرده‌اند، تلخ، روغن از نوع پاکتی بی‌کیفیت و برنج «خراب» است. هم‌چنان گفته می‌شود برخی شوراها در این ولایت، فهرست‌های غیرواقعی‌ای را تنظیم کرده‌اند که در آن حتا نام یک پسر ۱۰ ساله و یک دختر ۹ ساله نیز به عنوان خانواده نیازمند درج شده است. هماهنگ‌کننده شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در بامیان می‌گوید: «در بعضی ساحات که وکیلان نفوذ داشتند، بیش‌تر اقوام و خانواده‌های‌شان را در فهرست نیازمندان جای داده بودند. هم‌چنان در فهرست‌ها با نام کسانی برخوردیم که یا سال‌ها از مرگ‌شان می‌گذرد یا اصلاً در آن منطقه زنده‌گی نمی‌کنند.»

با این‌همه، آن‌چه به عنوان نتیجه فعالیت‌های شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر امیدوارکننده است، این است که برخی بی‌جا شده‌گان داخلی‌ای که با مراجعه به دفتر حوزه‌ای این شبکه در بامیان، از عدم همکاری مسوولان در رابطه با کمک‌ها شکایت داشتند، پس از تلاش و دادخواهی عوامل شبکه، موفق به دریافت کمک‌هایی شده‌اند که حق مسلم آنان به شمار می‌رود.

در کنار تمام موانعی که تا کنون بر سر راه برنامه‌های کمکی و ارایه‌ خدمات صحی دولت برای مردم وجود داشته‌، ناآگاهی مردم و تبلیغات منفی در مورد واکسین کرونا، مشکل جدی دیگری است که به گفته مسوولان، فعالیت جامعه مدنی می‌تواند در حل آن تاثیرگذار باشد.

مصاحبه‌های بیشتر: