حکایت زنان، از بیم و امید در مورد پیامد گفت‌وگوهای صلح؛ «اولین حسی که به سراغم می‌آید، ترس است»

سه‌سال پیش، که به گفته‌ی خودش افغانستان روزهایی بهتری نسبت به گذشته را تجربه می‌کرد، تصمیم گرفت با دستان خودش، آرزوی دیرینه‌ی داشتن شغلی مستقل را برآورده کند. مینا رضایی، از نخستین زنانی به شمار می‌رود که دست به ساختن یک کافه زده است. او می‌گوید آن روزها، برای او فرصت خوبی برای عملی‌کردن فکر ساختن این کافه بوده است. مینا از دغدغه‌های ذهنی و ترس‌هایش در آغاز کار می‌گوید «در جایی مثل افغانستان، همیشه ترس‌هایی هست؛ این‌که مردم و جامعه چه برخوردی می‌کنند و از نگاه امنیتی چه مشکلاتی وجود خواهد داشت.» او می‌گوید، اشتیاقش برای رسیدن به یک آرزوی همیشگی، جرات قدم‌گذاشتن در این راه را به او داده و پس از شروع کار ترس‌هایش کم‌تر شده است.گرچه به گفته‌ی مینا رضایی، او تا اندازه‌ای با مشکلات و دلهره‌های اداره‌کردن یک کافه در شهری چون کابل کنار آمده است، اما به دلیل وجود مشکلات امنیتی و عرف جامعه، هنوز هم محدودیت‌هایی برای کار او وجود دارد «به خاطر مسائل امنیتی، باید روزانه کافه را زود ببندیم، همچنین نمی‌توانیم به طور مستقیم برنامه‌های فرهنگی و موسیقی برگزار کنیم؛ چون ممکن است از لحاظ امنیتی مشکلی پیش بیاید.»بانو رضایی، از تجربه‌های تلخ شاغل‌بودن در فضایی می‌گوید که به باور خودش، ساکنان آن به زنان و توانایی‌های آنان بی‌باور استند «وقتی به دنبال یک مکان جدید برای کافه می‌گشتم، بیشتر مالکان، به محض دانستن این‌که خودم صاحب کافه استم، برخورد بدی می‌کردند و می‌گفتند ما به یک زن دکان نمی‌دهیم.» با این هم، به گفته‌ی مینا، کسانی نیز هستند که از کار کردن زنان و دیدن موفقیت آنان خوشحال می‌شوند.با تمام دشواری‌هایی که پشت سر گذاشته و حالا نیز گاهی به آن برمی‌خورد، چیزی که برای او مایه‌ی امیدواری و خرسندی است، بازخورد مثبت کافه در بین مردم است «کافه در کل مورد استقبال قرار گرفته است، گروه‌های مختلفی…

ادامه خواندنحکایت زنان، از بیم و امید در مورد پیامد گفت‌وگوهای صلح؛ «اولین حسی که به سراغم می‌آید، ترس است»

روایت فعالان زن از دشمنان ناشناخته؛ طالبانی با هویت دیگر یا دیگرانی با هویت طالب؟

کودکی‌اش در مهاجرت می‌گذرد، در نوجوانی و پس از سقوط طالبان، با خانواده‌اش به کشور بازمی‌گردند. او که دوره‌ی مکتب را در مهاجرت به پایان رسانده است، به دلیل مشکلات امنیتی مجبور می‌شود دوره‌ی دانشگاه را به صورت غیرحضوری به پایان برساند. مریم درانی، که اکنون از فعالان نام‌آشنا در بخش حقوق زنان در قندهار است، مانند هر شهروند دیگری، در هر لحظه از زندگی‌اش در کشور، ترس‌ها و تجربه‌هایی از نا امنی و افکار خشونت‌پرور داشته است.بانو درانی که مسئولیت رادیویی به نام «زن» را به عهده دارد و حامی چند نهاد مربوط به زنان است، می‌گوید، از آغاز فعالیت‌های‌شان، او و همکارانش تهدیدها و محدودیت‌های زیادی را تجربه کرده‌اند «از آن‌جایی که فعالیت‌های ما مرتبط با زنان است، تا کنون چندین‌بار تهدید شده‌ایم، کارمندان رادیوی ما یا تماس‌های تهدیدآمیز دریافت می‌کنند یا در کوچه و بازار به صورت علنی و مستقیم تهدید می‌شوند. گاهی نیز به دلیل مشکلات امنیتی، ما اجازه‌ی رفتن به برخی مناطق را نداریم.»بانو درانی می‌افزاید، در بخش مشکلات امنیتی، آن‌چه بیش از هر مورد دیگری زنان، به‌ویژه زنان شاغل را نشا‌نه می‌گیرد، ترورهای هدف‌مند است، اما به باور او این ترورها، همیشه کار طالبان نیست «همیشه نمی‌توان ترورها را به طالبان نسبت داد؛ چون برخی افراد، به دلیل مشکلات شخصی یا رقابت با یک فرد، دست به ترور می‌زنند، اما این کار به نام طالب ختم می‌شود.»به گفته‌ی وی، برعکس این قضیه هم دور از تصور نیست و گروه طالبان نیز ممکن است پس از انجام‌دادن ترور، به راحتی ادعا کنند که مسئولیتی در قبال آن ندارند؛ به همین دلیل، به باور بانو درانی، یکی از مشکلات جدی زنان فعال در قندهار این است که دشمن را نمی‌شناسند و نمی‌دانند با چه افرادی طرف استند.او که در زمان کار به عنوان وکیل شورای ولایتی قندهار، از دو حمله‌ی انتحاری جان به سلامت…

ادامه خواندنروایت فعالان زن از دشمنان ناشناخته؛ طالبانی با هویت دیگر یا دیگرانی با هویت طالب؟

«ضعف تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت، از زنان قربانی خواهد گرفت»

ترکیب تیم مذاکره‌کننده و توانایی و دانش اعضای آن در گفت‌وگو با طالبان، از موضوعاتی است که به باور بسیاری، به‌ویژه فعالان زن، از عوامل تاثیرگذار در موفقیت تیم دولت به شمار می‌رود. به باور آنان، ضعف تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت در گفت‌وگوها، بیش از هر گروه دیگری، به ضرر زنان خواهد بود.حلیمه سلیمی، مسئول شبکه‌ی زنان افغان در هرات، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (ازاین به بعد«شبکه») می‌گوید، اگر تیم دولت در جریان گفت‌وگوها، محدودیتی در مورد مسائل مربوط به زنان را بپذیرد، زنان قربانی خواهند داد «هیچ محدودیتی در مورد زنان قابل قبول نیست. چه زنانی که تجربه‌ی تلخ دوره‌ی طالبان را دارند و چه زنانی که در آن دوره زندگی نکرده و تنها در مورد آن، چیزهایی شنیده‌اند، هیچ‌یک، محدودیتی در مورد حقوق‌شان را نخواهند پذیرفت.»بانو سلیمی می‌افزاید، یک قدرت قوی باید در مقابل طالب عمل کند تا از موقف خود کناره بگیرد.شبکه: حضور زنان در گفت‌وگوهای صلح، چه تاثیری بر این روند دارد؟سلیمی: در طول تاریخ افغانستان، به دلیل مردسالاری در جامعه،مردان هیچ‌گاه نتوانسته‎اند از زنان نمایندگی کنند؛ بنابراین حضور گسترده‌ی زنان در این روند، می‌تواند تضمینی برای محفوظ ماندن حقوق‌شان باشد. زنان افغانستان به این توانایی رسیده‌اند که در تعیین سرنوشت خود نقش مستقیم داشته باشند.بانو سلیمی می‌افزاید، زنان باید برای دفاع از حقوقی که مطابق قانون اساسی و میثاق‌های بین‌المللی برای آنان در نظر گرفته شده است، در تمام روندهای سیاسی، از جمله گفت‌وگوهای صلح، نقش داشته باشند که این، تاثیر مستقیمی بر حفظ آزادی و دست‌آوردهای آنان دارد.شبکه: خواسته‌های مهم زنان، از گفت‌وگوهای صلح چیست؟سلیمی: مهم‌ترین خواسته‌ی زنان این است که تمام دست‌آوردهای‌شان در بخش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حفظ شود؛ چون نمی‌خواهند به عقب برگردند. زنان می‌خواهند در تمام عرصه‌های اجتماعی نقش فعال داشته باشند و از لحاظ اقتصادی خودکفا شوند تا بتوانند در کنار مردان سهمی…

ادامه خواندن«ضعف تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت، از زنان قربانی خواهد گرفت»

تبعیض از انسان، انسانیت زدایی می‌کند

اگر شما یک گروه آدم ها را به خاطر چهره، زبان، دین و مذهب شان با شما متفاوت است با وجود این که می دانید، آنها خودشان هیچ نقشی در این تفاوت ندارند، از حقوق شان محروم می‌کنید، خود را از موقعیت یک انسان منصف و مسؤل بیرون می کنید.  خلاصه در افغانستان هم تبعیض پنهان است و هم آشکار، هم تبعیض رسمی است و هم غیر رسمی، هم تبعیض تصویب شده در قانون است و هم تبعیضی که در هیچ جایی نوشته نشده است، اما رعایت می‌شود. پرسش: به باور شما آیا تبعیض (قومی، زبانی و مذهبی) در افغانستان وجود دارد؟ اگر بلی، این تبعیض بر مبنای چیست، قومیت، زبان، مذهب و یا هر سه؟ لطفاْ توضیح دهید و اگر ممکن است چند مثال هم ارايه کنید؟ اول باید ببینیم، تبعیض چیست؟ سپس دیده شود که آیا شواهدی برای تبعیض در  افغانستان وجود دارند یا خیر. تعریف شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از تبعیض این است که هرگونه برخورد مبتنی بر پیش داوری با کسی، یا سلب بخشی از حقوق یک فرد به دلیل تعلق به قومی، گروهی، مذهبی، زبانی، جنسیتی، سنی و دیگر تعلقات- تبعیض نامیده می شود. حالا مطابق این تعریف دشوار است، بگوییم کدام یکی از کتگوری های ذکر شده بالا در افغانستان شواهد ندارد. تبعیض نظر به گرایش های جنسیتی، تبعیض نظر به سن، نظر به علایم ظاهری (چشم، موی دراز و پیچان، دین و مذهب خاص مثل سیک ها، هندوها و هزاره ها) خلاصه هر یک از موارد برشمرده شده در بالا، در افغانستان وجود دارد. نمونهٔ تبعیض قومی را در رفتار حکومت و دستگاه های عدلی و قضایی اش با مثلاً آقای وحیدی، وزیر سابق مخابرات می‌بینیم که با یک اتهام واهی حدود دو یا دو و نیم سال در زندان به سر می‌برد و از تمام محاکم برائت می…

ادامه خواندنتبعیض از انسان، انسانیت زدایی می‌کند

«نامش حق است، ما آرزو صدایش می‌کنیم»

از علاقه‌ی دیرینه‌اش به کار در رسانه می‌گوید و از این‌که خانواده‌اش مدت‌ها با کار کردن او در این بخش مخالفت کرده‌اند. می‌گوید تصویر منفی کار در رسانه در ذهن پدر و مادرش، دلیل مخالفت آنان با فعالیت او در این بخش بوده است «در شروع فعالیت رسانه‌ها در کشور، مردم یک دید منفی نسبت به کار در رسانه پیدا کردند و به راحتی به دختران خود اجازه‌ی کار در این بخش را نمی‌دادند، به‌ویژه این‌که گاهی خبر کشته‌شدن کارمندان زن رسانه‌ها هم به گوش می‌رسید. خانواده‌ی من هم مثل دیگران، از این‌که مورد حمله قرار بگیرم یا به اصطلاح بدنام شوم، می‌ترسیدند.» سودابه ناصری، که از اقتصاد لیسانس دارد و در یک دوره‌ی خبرنگاری نیز آموزش دیده است، چند سال پیش موفق می‌شود بر ترس خانواده‌اش پیروز شود و اکنون کارمند یکی از رسانه‌های خصوصی کشور است. تجربه‌ی کار در بخش دوبلاژ یک تلویزیون خصوصی، به گفته‌ی خودش، راهی برای ورود او به رسانه بوده است «از مکتب فارغ شده بودم و 16 سال داشتم که پس از سپری‌کردن یک آزمون، به یکی از رسانه‌های تصویری راه یافتم. از آن‌جایی که به گفته‌ی مسئولان تلویزیون، برای برنامه‌های خبری کوچک بودم، در بخش دوبله‌ی تلویزیون آغاز به کار کردم.» بانو ناصری می‌گوید، مدتی به دلیل مشغله‌های تحصیلی، از کار کردن دست می‌کشد و پس از آن، به عنوان فعال حقوق زن و گرداننده‌ی برنامه‌های اقتصادی به رسانه بازمی‌گردد. از شروع فعالیتش در رسانه تا کنون، این سومین سالی است که مردم، افزون بر اینکه صدایش را می‌شنوند، سیمایش را نیز می‌بینند. به گفته‌ی وی، در جامعه‌ای چون افغانستان، دختران و زنانی که با کار در رسانه‌های تصویری، به چهره‌ای آشنا برای مردم تبدیل می‌شوند، باید فشارهای روانی ناشی از «حرف‌های مردم» را نیز تحمل کنند «در بیرون، شاید تنها ده‌درصد از مردم ما را قبول داشته باشند و…

ادامه خواندن«نامش حق است، ما آرزو صدایش می‌کنیم»

«تمام موانع گفت‌وگوهای صلح از بین خواهد رفت»

با نزدیک‌شدن زمان گفت‌وگوهای بین الافغانی و تاکید شهروندان کشور بر آتش‌بس همیشگی و پایان خشونت‌ها، مسئولان در وزارت دولت در امور صلح، از تلاش دولت برای از بین‌بردن موانع گفت‌وگوهای صلح خبر می‌دهند.ناجیه انوری، رییس عمومی ارتباطات استراتیژیک وزارت دولت در امور صلح در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد«شبکه») می‌گوید: «از آنجا که برقراری آتش‌بس در آغاز مذاکرات، خواست سراسری مردم افغانستان است، دولت تلاش می‌کند تا تمام موانعی موانعی که در مقابل پیشرفت این روند ایجاد می‌شود را از بین ببرد.»بانو انوری می‌افزاید، موافقت‌نامه‌ی صلح باید به توقف همیشگی جنگ بی‌انجامد و زمینه‌ساز صلح و آشتی در بخش‌های مختلف جامعه شود.شبکه: آیا تیم دولت آمادگی و ظرفیت لازم را برای شرکت در این گفت‌وگوها دارد؟انوری: گروه مذاکره‌کننده‌ی صلح پس از رایزنی‌های گسترده با سیاسیون و اقشار تاثیرگذار جامعه‌ی افغانستان ایجاد شده است. در ترکیب اعضای گروه مذاکره‌کننده، افراد تحصیل‌کرده، متخصص، با تجربه، دارای پشتوانه‌ی سیاسی و مردمی، با تنوع قومی و زبانی و جنسیتی در نظر گرفته شده که ساختاری همه‌شمول را شکل داده است.به گفته‌ی بانو انوری، این تیم از آغاز ایجاد، برای بالا بردن مهارت‌های خود کار کرده و توانایی‌های لازم را تقویت کرده است.شبکه: برنامه‌های دولت برای تقویت کیفیت گروه مذاکره‌کننده تا کنون چه بوده است؟انوری: برنامه‌های آموزشی با کیفیت بالا، با هدف تقویت مهارت‌های مذاکره‌کنندگان دایر شده و معلوماتی در بخش‌های مختلف نیز، برای بالا بردن ظرفیت محتوایی و تخنیکی اعضای گروه مذاکره‌کننده آماده شده است.در همین حال بانو انوری می‌افزاید، دیدارهای پی‌هم با مردم و دریافت دیدگاه‌ها و پیشنهادات آنان درباره‌ی روند صلح، بر غنامندی معلومات اعضای گروه مذاکره‌کننده افزوده است. شبکه: چه موضوعاتی مرتبط با زنان در مذاکرات مورد بحث قرار خواهد گرفت؟انوری: صحبت در این مورد هنوز پیش از وقت است، اما حکومت و وزارت دولت در امور صلح، با برگزار کردن نشست‌های…

ادامه خواندن«تمام موانع گفت‌وگوهای صلح از بین خواهد رفت»

تاریخ اقلیت ها را کسی نمی‌نویسد/ نظام است که تبعیض ایجاد می‌کند

برتری طلبی در افغانستان کاملا آگاهانه است. همه اش برتری طلبانه است که از نگاه اقتصادی و ایدئولوژیک هم تمویل می شود. این یک پروژه دوام دار است و جریان دارد. هر قدر تبعیضات قومی، زبانی و نژادی زیادتر شود، این مملکت بدبخت تر خواهد شد و این خارجی ها و همسایه ها هستند که از آن سوء استفاده کنند. پرسش: به باور شما آیا تبعیض (قومی، زبانی و مذهبی) در افغانستان وجود دارد؟ اگر بلی، این تبعیض بر مبنای چیست، قومیت، زبان، مذهب و یا هر سه؟ لطفاْ توضیح دهید و اگر ممکن است چند مثال هم ارايه کنید؟ پاسخ: بلی! تبعیض کاملاً احساس می شود، هم در سطح ولایت و هم در سطح مرکز.در سطح ولایت، حقوقی را  که باید برای ولایت نورستان داده شود، کاملا داده نمی شود، والی را گماشته اند که از ۱۰ سال به این طر سرپرست است.  کاملا داده نمی شود، والی را گماشته اند که از ۱۰ سال به این طر سرپرست است. خود والی سرپرست منشا فساد است. این والی کاملا فاسد است و امکانات بودجه ای که برای این ولایت می رسد را حیف و میل می کند و برای کسانی‌که او را در ولایت ابقا کرده اند، می دهد.  مسائل معارف درحد صفر است، مسایل صحت عامه شاید خبر باشید که قطعا نیست. پرسونل طبی ما بعد از چهار یا شش ماه بسیار به مشکل معاش می گیرند. در تمام بخش های که وارد بحث شویم کاستی های فوق  العاده زیاد است. منشا همه این ها  را در تبعیض علیه نورستانی ها می دانیم.. مخصوصا یک والی دست نشانده توسط اراکین حفظ شده و با خاطر جمع فساد می کند. در بخش مرکز وقتی من رئیس نشرات وطنداران، در وزارت  اطلاعات و فرهنگ بودم، این تشکیل بعدها کم شد و به آمریت تبدیل شد، احساس کردم که در…

ادامه خواندنتاریخ اقلیت ها را کسی نمی‌نویسد/ نظام است که تبعیض ایجاد می‌کند

«صلح، تبعیض جنسیتی را از میان خواهد برداشت»

تبعیض جنسیتی همواره به عنوان یکی از معضلات جدی اجتماعی، به ویژه برای زنان، مورد بحث بوده است. زنان در ولایات گوناگون از جمله بدخشان، این پدیده را سدی بر سر راه فعالیت‌های اجتماعی‌شان می‌دانند و به این باورند که پس از توافقات صلح این مشکل تا حدودی حل خواهد شد.الینا غیاثی، رییس امور زنان بدخشان در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر(از این به بعد«شبکه») می‌گوید، تبعیض جنسیتی یکی از نگرانی‌های بسیار بزرگ برای هر زن در افغانستان است و در جامعه ریشه دوانده است «در این دیدگاه، زن را به عنوان ابزار می‌بینند و نظریات آنان کمتر شنیده می‌شود. اگر توافق صلح صورت بگیرد، این توافق فقط سیاسی نخواهد بود، بلکه صلح اجتماعی نیز به میان خواهد آمد که در این صورت این مشکلات تا حدی از بین خواهد رفت.»شبکه: به نظر شما ریشه‌ی این معضل در کجاست؟غیاثی: آغاز این مشکلات از خانواده است و پس از آن وارد جامعه می‌شود؛ یعنی محدودیت‌ها نخست در خانواده توسط شوهر، پدر یا برادر ایجاد می‌شود، در حالی که اگر این مشکل وجود نداشته باشد، حتی اگر زنانی اعتماد به نفس لازم را برای فعالیت نداشته باشند هم، با اشتراک در برنامه‌های آموزشی و تقویت اعتماد به نفس‌شان، می‌توانند از توانایی‌های خود استفاده کنند.به گفته‌ی بانو غیاثی، زنان در این ولایت، بیشتر در بخش‌های صنایع دستی، مال‌داری و زراعت کار می‌کنند.شبکه: زنان بدخشان دیگر چه مشکلاتی دارند؟غیاثی: حضور مخالفان مسلح دولت در مناطق روستایی چالش‌برانگیز و ناقض حقوق زنان در این مناطق بوده است. همچنین وضعیت دسترسی به امکانات رفاهی گرچه نسبت به قبل بهتر شده، اما بیشتر در مرکز صورت گرفته و به زنان در مناطق روستایی هنوز به شکل درست خدمات ارائه نشده است.شبکه: شما گفتید با تحقق صلح، مشکلات زنان تا حدودی حل می‌شود، با این وجود نگرانی زنان در مورد نتیجه‌ی گفت‌وگوهای صلح…

ادامه خواندن«صلح، تبعیض جنسیتی را از میان خواهد برداشت»

«دست‌کشیدن طالبان از تفکرهای متحجرانه، قابل تصور نیست»

یکی از نگرانی‌های بزرگ شهروندان افغانستان، به‌ویژه زنان در مورد احتمال سهیم‌شدن طالبان در قدرت، پس از مذاکرات صلح، عدم تغییر نوع تفکر این گروه، به مسائل مربوط به زنان است. برخی آگاهان به این باورند که تفکر سخت‌گیرانه‌ی طالبان، هویت آنان است.احمدضیا رفعت، کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (ازاین به بعد «شبکه») می‌گوید، نمی‌توان تصور کرد که طالبان آماده باشند در تفکرهای متحجرانه‌ی خود تغییری بیاورند «هو‌یت طالبان با سخت‌گیری‌های افراطی گره خورده است و اگر دست از افراطیت بردارند، به جریانی فاقد معنا و هویت تبدیل خواهند شد.»آقای رفعت می‌افزاید، ممکن نیست طالبان بتوانند به باورهایی که سال‌ها برای آن تبلیغ کرده و توسط آن پیروان زیادی برای خود جمع کرده‌اند، ابراز شک و تردید کنند و از همین رو، به تحجر اصرار خواهند کرد.یکی از باورهای متجرانه‌ی طالبان، که قربانیان زیادی در افغانستان گرفته است، نوع نگاه آنان به زنان و حقوق آنان است.شبکه: با توجه به آنچه در مورد تغییر ناپذیری تفکر طالبان گفتید، آیا فکر می‌کنید زنان پس از مذاکرات صلح، دوباره با حکومتی چون حکومت طالبانی روبه‌رو خواهند شد؟رفعت: اگر به طالبان فرصت زیادی داده شود و در قدرت سهیم شوند، بدون شک مخل روند پیشرفت دموکراسی در افغانستان خواهند شد؛ یعنی حتی اگر حکومتی چون دوره‌ی طالبان به وجود نیاید و نتوانند روند پیشرفت دموکراسی را متوقف کنند، آن را به شدت کند خواهند کرد که این برای افغانستان یک آسیب جدی خواهد بود.شبکه: خط سرخ دولت در مورد زنان چیست و چه موضوعاتی در رابطه با زنان باید در مذاکرات مورد بحث قرار بگیرد؟رفعت: از قانون اساسی گرفته تا دیگر قوانینی که تضمینی حقوقی برای زنان است، خط سرخ دولت به شمار می‌رود و باید پذیرفته شود. وقتی حرف از حقوق زنان می‌شود، تنها به معنای حق تحصیل نیست، بلکه به این معنا…

ادامه خواندن«دست‌کشیدن طالبان از تفکرهای متحجرانه، قابل تصور نیست»

تبعیض‌های قومی و مذهبی در افغانستان از بالا به پایین دیکته می‌شود

س: به باور شما آیا تبعیض (قومی، زبانی و مذهبی) در افغانستان وجود دارد؟ اگر بلی، این تبعیض بر مبنای چیست، قومیت، زبان، مذهب و یا هر سه؟ لطفاْ توضیح دهید و اگر ممکن است چند مثال هم ارائه کنید؟ پ: بلی. متاسفانه وجود دارد و به نظر من این تبعیض بیشتر در سطح بالای جامعه وجود دارد و یقین دارم که تبعیض در بین شهروندان کشور به آن شدتی که در بین صاحبان قدرت دیده می‌شود، به صورت تاریخی وجود نداشته است. متاسفانه بعد از بحران و جنگ‌های داخلی، جامعه افغانستان شکل دیگری به خود گرفت و حالا کم یا زیاد، در همه جا، در مقابل قومیت، زبان و مذهب تبعیض وجود دارد. یک شهروند افغانستان در یک جایی به خاطر زبان و در مکانی دیگر به خاطر قومیت مورد تبعیض قرار می‌گیرد اما، باز هم تکرار می‌کنم، این تبعیض از سوی صاحبان قدرت بین مردم تزریق می‌شود. مردم افغانستان به خاطر تنوع قومی، دینی، زبانی، منطقه‌ای یاد گرفته‌اند که چطور به یک تعادل در تعاملاتشان برسند. س: لطفا یک یا دو خاطره ای که خودتان یا یکی از دوستان تان مورد تبعیض قرار گرفته باشید را با ما شریک سازید؟ پ: من در مهاجرت بزرگ شدم و بارها تبعیض را تجربه کردم اما هیچ خبر نداشتم که در افغانستان هم مورد تبعیض قرار خواهم گرفت. اولین باری که مورد تبعیض قرار گرفتم، وقتی بود که می‌خواستم لیلیه دولتی بگیرم. وقتی من به دانشگاه کابل رفتم مسئول لیلیه‌های پوهنتون کابل از من پرسید کجا بودم؟ من منظور وی را دقیقا نفهمیدم. گفتم یعنی چه کجا بودم؟ گفت از کجا آمده‌ای؟ گفتم من از ایران آمده ام. گفت برو لیلیه خالی نیست. در حالیکه لیلیه اتاق خالی داشت. در طول چهار سالی که من در پوهنتون کابل محصل بودم موفق به گرفتن لیلیه نشدم و آواره بودم، در…

ادامه خواندنتبعیض‌های قومی و مذهبی در افغانستان از بالا به پایین دیکته می‌شود