زنان، همچنان با محدودیتهای زیادی مواجه اند

(گفتگو با ماری عنایت، رییس مؤسسۀ زنان آموزگار و عضو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر) حسین سرامد لطفاً مؤسسۀ زنان آموزگار را برای خوانندگان عزیز معرفی کنید؟ مؤسسۀ زنان آموزگار، حدود چهار سال پیش ایجاد شده است و جواز فعالیتهای خود را از وزارت محترم اقتصاد دریافت کرده است. این مؤسسه، در عرصۀ آموزش حقوق بشر، حقوق زن و حقوق طفل کار میکند. مؤسسۀ ما، افتخار عضویت در شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر را دارد و تا کنون با حمایت این شبکه، برنامه های با کیفیت و زیادی را راه اندازی کرده ایم. از جملۀ این برنامه ها میتوان از کورس آموزشی رفع خشونت علیه زنان یاد کرد، که در منطقۀ قلعه بختیار ولایت کابل، برای خانمهایی که از سطح آموزش بسیار پایین برخوردار اند، برگزار کرده ایم. بر اساس این برنامه، دهها تن آموزش میبینند. انگیزۀ اولی من برای راه اندازی این برنامه، خودسوزی یک دختر بود؛ یعنی با شنیدن خبر این حادثه، موضوع را در منطقه بررسی کردیم و در آنجا، خانواده هایی را یافتیم که دختران جوان داشتند و به علت داشتن اقتصاد بسیار ضعیف، ظلم و جبر و خشونت بسیار زیاد بر این خانواده ها حاکم بود. ما تعدادی از این دختران را در یک مکان آموزشی جمع کردیم و آنها را تحت آموزش گرفتیم. در این مکان آموزشی، علاوه بر آموزش حقوق بشر و حقوق زن، کارهای دستی نیز کار میشد، که تا کنون، دهها تن از زنان و دختران، از آن بهره مند شده اند. شما از آموزش حقوق بشر برای زنان یاد کردید. چرا برای رفع خشونت، بر آموزش حقوق بشر تأکید میکنید؟ آیا آموزش حقوق بشر و حقوق زن میتواند مشکل خشونت را رفع کند؟ به نظر ما، مشکل اصلی زنان و دختران در این است که آنان از حقوق شان آگاهی ندارند. وقتی آنها با حقوق شان…

ادامه خواندنزنان، همچنان با محدودیتهای زیادی مواجه اند

مرکز منابع

 مرکزِ منابع، به گونۀ متواتر، گفتمانهای حقوق بشر و جامعۀ مدنی را در راه اندازی مباحثات، گفتگوها، میزِگردها و جمعبندی به چالش می کشاند. مرکزِ منابع در این گفتمانها نقشِ محوری دارد و از نحوۀ پرداخت به گفتمانها، گزارشها و نتیجه گیریهای خویش را به شبکه می سپارد. وقت کاری این مرکز همه روزه، به استثنای روزهای جمعه و شنبه، از ساعتِ هشتِ صبح تا چهارِ بعد از چاشت است، که علاقمندان می توانند ازین تسهیلات استفاده نمایند.

ادامه خواندنمرکز منابع

«نی»، حمایت کنندۀ رسانه های آزاد افغانستان، برندۀ جایزۀ منتن شناخته شد

مؤسسۀ «نی»، حمایت کنندۀ رسانه های آزاد افغانستان، که یکی از نهادهای عضو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان اســــــــــــت، برندۀ جایزۀ منتن (Manthan) شناخته شد. در رقابتی که میان ۴۰۰ مؤسسۀ رسانه یی و فناوری معلوماتی هشت کشور جنوب آسیا دایر گردیده بود، مؤسسۀ «نی» حمایت کنندۀ رسانه های آزاد افغانستان، برندۀ جایزه شناخته شد. این جایزه، در ۱۳ بخش، برای آن عده از مؤسساتی که در گسترۀ رسانه های محلی، آموزش و پرورش، محیط زیست، مبایل، فناوری معلوماتی و ... کارهای مؤثری را انجام داده بودند، تفویض گردید. در محفلی، که به منظور اهدای جوایز به رسانه ها و مؤسسات رسانه یی، به تأریخ ۱۸ و ۱۹ ماه دسامبر سال ۲۰۰۹ ، در شهر دهلی جدید کشور هندوستان، برگزار شده بود، از مجموع مؤسسات و پروژه هایی که نامزد این جایزه بودند، ۴۵ نهاد توانستند جایزۀ منتن را در بخشهای مختلف، به دست آورند. قابل یادآوری است، که در بخش رسانه های محلی، ۶۵ رسانه و نهاد رسانه یی، نامزد شده بودند، که از جمله افغانستان، نیپال و هندوستان، موفق به دریافت جایزه شدند. مؤسسۀ «نی»، از چهار سال به اینسو، با رسانه های افغانستان، همگام بوده و به ویژه در بخش ظرفیت پروری رادیوهای محلی، کارهای چشمگیری را انجام داده است. دبیرخانۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، دریافت این جایزۀ ارزشمند را به آقای میر عبدالواحد هاشمی، رییس مؤسسۀ «نی»، تمامی کارمندان گرامی آن مؤسسه و برای همۀ فعالین رسانه یی افغانستان تبریک گفته، برای شان پیروزیهای بیشتر آرزو مینماید. برای معلومات بیشتر در مورد جایزۀ منتن، لطفآ به این ویب سایت، مراجعه نمایید: www.manthanaward.org همچنان، جهت معلومات بیشتر میتوانید به شمارۀ مبایل و ایمیل آدرس زیر، تماس بگیرید: ۰۷۰۰۲۹۸۶۳۷ hashimiw@nai.org.af

ادامه خواندن«نی»، حمایت کنندۀ رسانه های آزاد افغانستان، برندۀ جایزۀ منتن شناخته شد

جستاری در باب چیستی و مفهــوم جامعـــۀ مدنی

عبدالودود روستایی - بغلان گونه گون نظریه پردازان، جامعه شناسان، فلاسفه و مؤرخین، پیرامون جامعۀ مدنی، از همان سپیده دم تأریخ تا امروز، عقاید، آراء، نظریات و اندیشه های مختلف ارائه داده اند. مدینۀ فاضلۀ افلاطون، جامعۀ آرمانی هگل، جامعۀ ایده آل آدام سمیت و نظریات اجتماعی مارکوزه، همه دال بر ایراد تفاوتهای کم و بیش با جامعۀ مدنی داشته و عده یی ندانسته، یکی بودن آنها را تبلیغ میکنند. اصطلاح جامعۀ مدنی، بدون تردید در درازای تأریخ، با رنگــها و مفـــاهیم و رویکــرد هـــای ویژه یی که مهـر مکاتب فکــری مختلف و آراء و اندیشه هـــای اجتماعی خاص را در خود داشته اند، بیان گردیده است. از دورۀ یونان باستان گرفته تا فرماسیونهای اجتماعی – اقتصادی مختلف، این اصطلاح با تحول و دگرگونیهای نسبی، مطمح نظــر دانشمندان جامعه شناس بوده که رنگ مناسبات اقتصادی و نوع مالکیت در آن بازتاب ویژه یی داشته است. جامعۀ مدنی، محصول تکامل و پیشرفت و تولید و توزیع ثروتــــهای اجتماعی قلمداد شده، میتوان آن را عصارۀ تکامل اجتماعی دانست که در نوع مالکیت شکل گرفته است. به عبارۀ دیگر، سطح آگاهی و بیداریی که از نوع مالکیت و توزیع و تولید در اذهان افراد، گروهها و اقشار مختلف اجتماعی شکل گرفته و به نحوی در ایجاد نهاد های معین بازتاب پیدا میکنند، میباشد. جامعۀ مدنی، خصلت مناسبات تولیدی معین را در خود داشته، در دفاع یا مخالفت با نظام اجتماعی معین، پا به عرصۀ وجود میگذارد و به عنوان پدیدۀ بارز مناسبات تولیدی و مالکیت، تجلی مییابد. در کشورهایی که ملت سازی از دولت سازی آغاز میگردد، جامعۀ مدنی در بالنده گی و زایش نهاد های اثر گذار اجتماعی، سهم نهایت ارزنده را ایفا میکند و نقش انکار نا پذیر دارد. تازمانی که در یک کشور نظام درست سیاسی و یک ادارۀ با کفایت دولتی بوجود نیاید و یا ایجاد نگردد،…

ادامه خواندنجستاری در باب چیستی و مفهــوم جامعـــۀ مدنی

انتخابات، دموکراسی و قدرت مشروع

در تمامی نظام‌های سیاسی امروز جهان، داشتن اتوریته و مشروعیت، به عنوان شرط و جوهرۀ‌ اصلی حق حکومت کردن شمرده می‌شود. یعنی اگر زمامداری از راه‌های مشروع به قدرت دست نیافته باشد، و یا در جریان حکومت‌اش از قدرت به صورت مشروع استفاده نکند، حق حکومت کردن را از دست می‌دهد و مردم حق دارند قدرت او را سلب کنند. امروزه، یکی از مهم‌ترین معیار‌ها در ارزیابی نظام‌های سیاسی، مردمی بودن آن است. مشروعیت قدرت، از یک طرف بر محدودیت قدرت و حاکمیت زمامداران به نفع حاکمیت مردم و مؤثریت نقش خواست و ارادۀ آنان در انتخاب زمامداران تأکید دارد و از طرف دیگر، باید از کاربرد نامحدود قدرت جلوگیری شود. از این‌رو، مشروعیت، هم معیار حقانیت خود حکومت‌ها و نظام‌های سیاسی در جریان تأسیس است و هم معیار حقانیت عمل سیاسی آنان بعد از به قدرت رسیدن. بنابراین، نتیجۀ عملی مسألۀ مشروعیت، محدودیت هرچه بیش‌تر قدرت سیاسی مطابق اراده و خواست مردم است، که از کاربرد برهنه‌ و غیرقابل کنترل قدرت جلوگیری می‌کند. در حقیقت، نظام دموکراسی، رضایت مردم را مبنای مشروعیت حکومت و قدرت می‌داند. تذکر این نکته ضروری است که مشروعیت در اساس یک بحث کاملاً تازه در فلسفۀ سیاسی نبوده است. در گذشته‌ها نیز زمامداران، به دنبال توجیه قدرت شان بوده‌اند و هیچ‌گاه خود را برای اثبات حق حکومت‌کردن، از توجیه و جلب رضایت مردم، بی‌نیاز احساس نکرده‌اند و کوشیده‌اند که قدرت خود را با انتساب به مراجع مشخص و گاه مقدس مشروع جلوه دهند و رضایت مردم را به دست بیاورند و از این طریق، اتوریتۀ خود را برای استفاده از قدرت و حکومت کردن ثابت کنند. در نظام‌های غیردموکراتیک، معمولاً، قدرت را یا ناشی از ارادۀ‌ خداوند می‌دانند و یا میراث‌ بلامنازع زمامداران برای اخلاف‌شان قلمداد می‌کنند. در هرصورت، مشروعیت قدرت، بسته به دیدگاه رایج در مورد خاستگاه قدرت است. هرگاه قدرت،…

ادامه خواندنانتخابات، دموکراسی و قدرت مشروع

مدنی ټولنه، د پیرزوینې ټولنه

په دې ګڼه کې مدنی ټولنه، د«پــیرزوینې» ټولنه ده او همداراز نشو کولای داسې مدنی ټولنه پیدا کړو چې په هغې کې پــیرزوینه بنسټیز اهمیت ونلری. پیرزوینه څه ته وایی؟ پیرزوینه یا مدارا یعنې په معموله او معقوله توګه د نورو منل. البته چې پیرزوینه- به د انسان د ژوند د نورو حیاتی ځلاو په شان- کله هم بشپړ تعریف پیدا نکړی. د بیلګې په توګه که څوک خپله معقوله او معموله لاره انسان وژنه بولی، د هغه په وړاندې پیرزوینه بې معنی ده. پیرزوینه عملی موضوع ده او د ټولنیزو اړیکو په آزمویلو کې، خپل کیفیت څرګندوی. خو د دې موضوع بنسټ د انسانانو کړنو او تیروتنو ته دکتنې له مخې راڅرګندیږی. په بل روایت هغه څوک چې انسان پیژندنه ېې پیرزوینې ته لاره ورکوی، په عمل کې په زیاتې زړورتیا سره مدارا کوی. انسان پیژندنه یعنې د انسان بیلابیلو احوالو پیژندنې په اړه څیړنه: فردی انسان، انسان په ټولنه کې. انسان په تن کې، انسان په فرهنګ کې، انسان په تاریخ کې، انسان په جغرافیا کې، انسان په دین کې، انسان په جګړه او داسې نور. په داشان احوالو کې د انسان پیژندنه د زیاتو اطلاعاتو را غونډولو ته اړتیا لری. هرڅوک چې وغواړی په دې اړه وپوهیږی معلوماتو او اطلاعاتو ته اړتیا پیدا کوی. د اطلاعاتو هرډول ترلاسه کول او کسبول د هرډول انسان پیژندنې بنسټ دی همداراز هغه انسان پیژندنه چې پیرزوینې ته لاره ورکړی هم زیاتو اطلاعاتو ته اړتیا لری. پیرزوینه د بې خبرې په صورت کې معنا نلری او نشی رامنځته کیدای. که څوک یواځې ځان وپیژنی او د خپلې نړۍ « او هغو ډولونو او تکثر په اړه چې پکې دی» بې خبره وی، داسې کس نشی کولای د پیرزوینې له ډلې څخه وی. ځکه چې پیرزوینه یواځې په ټولنیزو اړیکو کې ازمویل کیږی او پیرزوکونکی کسان پوهیږی چې د کثرت…

ادامه خواندنمدنی ټولنه، د پیرزوینې ټولنه

مادۀ دوم:

هرکس بدون هیچ گونه تمایزی از حیثِ نژاد، رنگ، جنس، زبان، دین، عقایدِ سیاسی یا غیرسیاسی، اصل و منشای ملی و یا اجتماعی، ثروت، ولادت و یا هر موقعیتِ دیگر، از کلیه حقوق و آزادیهای مذکور درین اعلامیه برخوردار خواهد بود. ازین گذشته، هیچ تمایزی مبنی بر وضعیتِ سیاسی، قضایی یا بین المللی کشور یا سرزمینی، که شخص به آن وابسته است، خواه آن کشور یا سرزمین، مستقل، تحتِ قیمومیت و یا غیرِ خودمختار باشد و یا به لحاظِ حاکمیت، تحتِ هرگونه محدودیتِ دیگری باشد، مجاز نخواهد بود.  در نخستین نطفه های تهدابگذاری حقوق بشر، تبعیض و انواع آن، مطرح گردید. تبعیضِ نژادی و جنسی، از بدترین شکلهای این عملِ ضدِ بشریست. شکل سیستماتیکِ آن را نظامهای اپارتاید تجربه کرده اند، که نقطۀ عطفی در تأریخِ بشریت به شمار می رود. تبعیض چیست و با اپارتاید چه تفاوتی دارد؟   تبعیض ......................................................................................................... Discrimination زمانی که قانون با شهروند و یا با شهروندانی بنابه کرکتر مخصوصی مثلاً نژاد، جنس، زبان، مذهب و ... به گونۀ متفاوتی برخورد می کند، می تواند از عواملِ ظهورِ تبعیض به شمار آید. در کشورِ ایالاتِ متحدۀ امریکا، سیاه پوستان، در دوره های مختلف، قربانیانِ تبعیضِ نژادی بوده اند. در کشورهای پیشرفتۀ اروپایی نیز، تبعیضِ نژادی و تبعیضِ جنسی به مشکلِ بزرگِ اجتماعی مبدل گشته است. در کشورهای چین، پاکستان و سودان، تبعیضِ مذهبی نیز شکل گرفته است. تبعیضِ نژادی، یکی از مروج ترین شکلهای تخطیهای حقوق بشری است، که به گونۀ چالشِ جدی در برابرِ انسانیت قرار می گیرد. تبعیضِ نژادی در کنوانسیونِ رفعِ تبعیضِ نژادی ۸ چنین تعریف گردیده است: «اصطلاح تبعیضِ نژادی، از نظرِ این کنوانسیون، به معنای هرگونه تبعیض، محرومیت، محدودیت یا امتیاز بر مبنای نژاد، رنگ، اصل و نسب، یا ریشۀ ملی و قومی است، که در شناسایی، برخورداری یا اجرای مساوی حقوقِ بشر و آزادیهای سیاسی در زمینه های…

ادامه خواندنمادۀ دوم:

عوامل خشونت خانواده گی

گفت و شنود مختصری با خانم فاطمه کاظمییان، رییس امور زنان ولایت بامیان، در پیوند با خشونتهای خانواده گی گفتگوگردان: اسماعیل ذکی با سپاس از شما، که به این گفت و شنود، حاضر شدید! شما به حیث مسؤول ارگانی که در زمینۀ امور زنان و موضوعات خانواده گی کار میکنید، چه فعالیتهایی را تاکنون، در رابطه با کاهش خشونت خانواده گی انجام داده اید؟ ریاست امور زنان ولایت بامیان، به حیث یک ادارۀ هماهنگ کننده، نظارت کننده و حمایت کنندۀ حقوق زنان، فعالیتهای زیادی را در این ولایت انجام داده است. از جمله: ـ جمع آوری اسناد خشونتهای خانواده گی از تمامی ارگانهایی که در بخش زنان فعالیت دارند و ثبت و راجستر تمامی موارد مذکور در ریاست امور زنان ولایت بامیان و گزارشدهی به وزارت امور زنان، جهت تحلیل و بررسی و ارایۀ راه حلها و بازتاب آن از طریق رسانه ها؛ ـ ایجاد مرکز ارجاع، برای زنانی که مورد خشونت قرار میگیرند؛ ـ تعقیب دوسیه های حقوقی زنان، با همکاری کمیسیون متشکل از ارگانهای حقوقی، عدلی و قضایی دولتی و غیردولتی؛ ـ کمپاین آگاهیدهی در رابطه با حقوق زن از دیدگاه اسلام و جنسیت اجتماعی، در سطح بامیان، از طریق ملا امامان؛ ـ تجلیل روزهای ملی و بین المللی، که به نحوی ارتباط با وضعیت بشری زنان دارند؛ ـ تحلیل وضعیت حقوقی زنان در ولایت بامیان (برگزاری سیمینار دو روزۀ بررسی وضعیت حقوقی زنان بامیان، با همکاری کمیسیون مستقل حقوق بشر و شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر)؛ ـ رسیدگی به ۲۳ قضیه از موارد خشونت و مسایل حقوقی زنان، با همکاری کمیسیون متشکل از ارگانهای عدلی و قضایی دولتی و غیردولتی؛ حل و فصل ۴۷ مورد از قضایای خانواده گی، با همکاری شورای ولایتی و رؤسای شوراهای محلی و شورای علما؛ و ... . خشونت خانواده گی در ولایت بامیان را در حال حاضر چگونه…

ادامه خواندنعوامل خشونت خانواده گی

رسانه ها و جامعه مدنی، دو رسالت ارزشمند در تعمیم فرهنگ دموکراسی

سخن این شماره رسانه ها و جامعه مدنی،                 دو رسالت ارزشمند در تعمیم فرهنگ دموکراسی نهادهای جامعۀ مدنی، پیامبران خواستها و دیدگاههای شهروندان برای تشکیل نظام سیاسی استند. جامعۀ مدنی، نهاد تأثیر گذار بر دولت به حساب می آید و بر اساس خواستهای شهروندان عمل مینماید. جامعۀ مدنی در چارچوب دولتهای مشروع، که بر بنیاد ارزشهای حقوق بشر و دموکراسی خلق شده اند، شکل میگیرد. جامعۀ مدنی، در واقع، پل ارتباط میان شهروند و دولت است، که دیدگاههای شهروندان را به گفت و شنود میکشاند. رسانه ها، زبان جامعۀ مدنی، شهروندان و نظام هستند. رسانه ها نقش پیامبری میان این مثلث را به واقعیت مبدل میسازند. رسانه ها انعکاس دهندۀ نیازمندی شهروندان، در ایجادِ نظامِ مردم سالار هستند. ایجاد دموکراسی، که به معنای مشارکت گستردۀ شهروندان، در تشکیلِ نظام سیاسی میباشد، توسط انتخابات، شکل میگیرد. جامعۀ مدنی و رسانه ها، تعمیم دهنده و ترویج کنندۀ فرهنگ دموکراسی برای شهروندان به حساب می آیند. هماهنگی و همنواییِ جامعۀ مدنی با رسانه ها، باعث ایجاد شهروندان آگاه میگردد. جامعۀ مدنی وظیفه دارد تا در روشن سازی ذهنیت عامه پیرامون نظام، نقش و تأثیر رأیدهی و مشارکت سیاسی و اجتماعی در بهبود شرایط زیست برای شهروندان، نقش مهمی را بازی نماید. این کار بزرگ، بدون هماهنگی و همنوایی با رسانه ها نا ممکن به نظر میرسد. زمانی، هماهنگی سالم و سازنده میان ادارۀ عامه و شهروندان، تأمین میگردد، که رسانه ها و جامعۀ مدنی، نقش هماهنگی را به منظور اطلاع رسانی همگانی مساعد بسازد. رسانه ها و جامعۀ مدنی میتوانند در آگاهیدهی برای شهروندان کشور از حقوق، امتیازات و مکلفیتهای شان، نقش مهمی را بازی نمایند. آگاهی، نخستین گام برای شهروند شدن است. ایجاد رابطۀ ارگانیک میان رسانه ها و جامعۀ مدنی، میتواند این جریان با اهمیت را سریعتر سازد. ایجاد فضای هماهنگی میان رسانه ها و جامعۀ…

ادامه خواندنرسانه ها و جامعه مدنی، دو رسالت ارزشمند در تعمیم فرهنگ دموکراسی