نویسنده: Sayed Hussain Hussainy

نویسنده: کوهکن حق محرمیت یکی از اجزای حقوق بشر است، که در مادۀ دوازهم اعلامیۀ جهانی حقوق بشر از آن یاد آوری شده است. حق محرمیت شامل حقوق طبیعیی که به نام حقوق بشر یاد می شود، نبوده، اما این موضوع از ارزش آن، به عنوان حقوق بشری افراد، نمی کاهد. در زمرۀ حقوق و آزادیهایی که به نام حقوق بشر یاد می شوند، تعداد زیادِ حقوق طبیعی شامل است، اما یک تعداد دیگر آن حقوق و آزادیها، حقوق طبیعی نیستند، که حق محرمیت نیز، از آن جمله به شمار می رود. حق محرمیت، به عنوان یک ارزش اخلاقی و یا به عنوان یک اصل حقوق بشری، توأم با به میان آمدن دولتهای مدرن طرح گردیده است. با به میان آمدن دولت مدرن و تغییرات و تحولاتی که در جهت اصلاح و تعالی آن راه انداخته شد، پذیرش دو حوزۀ «خصوصی» و «عمومی» را در جامعه لازمی گردانید. حوزۀ «عمومی» شامل مناسباتی می شود، که دولت دموکراتیک می تواند در آن مداخله نموده و هر نوع تغییر و تحولی را، که به نفع عموم شهروندان مفید تشخیص دهد، در آن ایجاد نماید. مناسباتی که به نحوی از انحأ بر زندگی تمام شهروندان تأثیر می گذارد، طوری که عموم و یا اکثریت مردم از آن مستفید و یا متضرر می گردند، همه شامل حوزۀ عمومی است. به گونۀ مثال در جوامع امروزی، مناسبات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... شامل حوزۀ عمومی می باشند. در گذشته ها، رفتار با زنان و اطفال در خانواده، شامل حوزۀ خصوصی بود؛ اما در حال حاضر، شامل حوزۀ عمومی دانسته می شود. هر گونه رفتار ناسالم و غیرعادلانه با زنان و اطفال در خانواده، جرم پنداشته شده و قابل مجازات می باشد. حوزۀ «خصوصی» شامل مناسباتی است، که بیرون از دسترس دولت دموکراتیک قرار داشته و دولت نمی تواند در آن مداخله نماید. این…

مسعود حسن زاده خبرنگار مقولۀ "خشونت علیه زنان" همچون موضوعی مدون وتیوریزه شده، دربافت جامعه شناسی اجتماع افغانی به مراتب جوان تر از مفهوم رسانه است. هرچند رسانه به مفهوم امروزی آن نیز سابقۀ چندان طولانی ندارد. این مقوله( خشونت علیه زنان) تا آبشخوری بسیط برای رسانه های گوناگون در کشور گردد؛فراز وفرود های زیادی را پشت سرگذاشته وازخوان های بیشماری گذر کرده است. نگفته آشکار است که "خشونت علیه زنان"، همچون یک آسیب اجتماعی محصول نوع خاص مناسبات و قرارداد اجتماعی جامعۀ افغانی، سابقۀ طولانی تر داشته و دردرازنای تاریخ این کشور، هرکجا که مردو زنی بوده است، مناسبات میان آنها براساس فرهنگ مسلط ، با انواع خشونت همراه بوده است. برآیند این مقوله دررسانه های جمعی کشور بااشکال گوناگونی مطرح گردیده است؛ که هرکدام از این شکل ها، استراتژی های خاصی را دنبال کرده اند. دراین مقاله سعی میگردد تا مبحث "خشونت علیه زنان و رسانه ها" در چهارحوزه مورد کنکاش قراربگیرد. ۱- " خشونت علیه زنان"؛ راهبرد، سفارش یا حربه؛ ۲- نوعیت اجرای مبحث "خشونت علیه زنان" در رسانه ها؛ ۳- مخاطب شناسی رسانه در رابطه با مقولۀ "خشونت علیه زنان"؛ ۴- تاثیرات رسانه ها برمقولۀ "خشونت علیه زنان". ۱- "خشونت علیه زنان"؛ راهبرد، سفارش یا حربه   به طور مجموع سه دسته رسانه در افغانستان، برای مخاطبین برنامه نشر می کنند: ( الف) رسانه های دولتی، (ب) رسانه های خصوصی، (ج) رسانه های بین المللی. هردسته از این رسانه ها چه چاپی، چه شنیداری و چه دیداری، مقولۀ خشونت عیه زنان را در زیر مجموعه مسایل اجتماعی قرارداده واقدام به برنامه سازی پیرامون آن می نمایند. نگاه هریک از این رسانه ها به مقوله "خشونت علیه زنان" متفاوت می باشد. این نوع نگاه خاص هررسانه پیرامون این موضوع در بدو امر بسته گی به منابع تمویلی آن رسانه دارد. ودر قدم دوم استراتژی کلی…

(حقِ ناحق بودن تنها در گسترۀ اندیشه طرح شدنی است.) نویسنده: محمد فهیم نعیمی آیا ممکن است، انسانها همه یکسان بیاندیشند و در موارد مختلف به نتایج واحد برسند؟ چه چیزی سبب می شود تا انسانها تجربه های متفاوتی از زندگی و ماحول خود داشته باشند و در نتیجۀ آن به یافته ها و باورهای متفاوتی دست بیابند و راههای متعددی را دنبال کنند؟ آیا یک فرد "مجبور" و "مکلف" است، تا در اندیشه ها و باورهایش برحق باشد؟ آیا انسانی وجود خواهد داشت، که بر ناحق بودن اندیشه اش آگاه باشد، اما بدون توجیه، بر آن تأکید ورزد؟ آیا توجیه کردن اندیشه ها زمینه یی برای پیروی از آنها، ولو اگر ناحق نیز پنداشته شوند، نیست؟ آیا برحق بودن یک اندیشه تنها در گرو دلیل منطقی است، یا اینکه تجربۀ اندیشه در عمل، محکِ برحق بودن و یا ناحق بودن آن است؟ آیا یک انسان می تواند از حق ناحق بودن خویش در امر اندیشه، حد اقل تا زمانی که باطل بودن اندیشه اش در عمل ثابت گردد، برخودار باشد؟ "حق ناحق بودن"، مانند سایر مفاهیم دنیای مدرن، در افغانستان تا حال جای مناسبی در اندیشه ها و اذهان برای خود دست و پا نکرده است. در میان مفاهیم با هم مرتبط همچو "مدارا"، "کثرت گرایی"، "آزادی بیان" و "حق ناحق بودن"، آنچه بیشتر مهجور باقی مانده، حق ناحق بودن است. در این مورد نخست آنچه مهم است، این است، که حق ناحق بودن تنها در گسترۀ اندیشه طرح شدنی است؛ نه در عرصۀ عمل. یک فرد می تواند برای بیان و توسعۀ اندیشه هایش، از حق ناحق بودن در جامعه استفاده نماید. این بدین معناست، که من به عنوان یک فرد، به عنوان یک انسان و به حیث عضو جامعه یی که اساس آن بر قرارداد اجتماعی فرض شده است، اندیشه های خود را، ولو ناحق،…

نوشتۀ موجود، متن سخنرانی داکتر داؤود مرادیان، رییس مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت امور خارجه، در میزگرد کارشناسانۀ «بررسی بسترهای اجتماعی، دینی، و منطقه یی طالبان» میباشد، که در تأریخ ۲۲ ثور ۱۳۸۸، در وزارت امور خارجه برگزار گردیده بود. نگاهی به ایدئولوژی تمامیت خواه طالبان یکی از مهمترین مسایل مربوط به مطالعۀ منازعه و شاید مهمترین آن، شناخت دقیق از مشکل، تهدید و یا دشمن میباشد. به قول «سان زو»، ستراتیژیست معروف چینایی: «اگر دشمن خود را بشناسید، خود را شناخته اید». به نظر «سان زو»، نتیجۀ این شناخت، برنده شدن در هرنوع نبرد و جنگی میباشد. یکی از مهمترین دلایل و عوامل ناامنی موجود در افغانستان، عدم شناخت دقیق و یا اجماع ملی و بین المللی در مورد منابع و عوامل اصلی ناامنی میباشد. به عبارت واضحتر، مشکل ما، عدم وجود یک تعریف قابل قبول از دوست و دشمن می باشد. نتیجۀ این آنارشی فکری را می توان در اتخاذ سیاستهای عملی متضاد، مشاهده نمود. از مجموعه مشکلات متعدد امنیتی، که افغانستان با آن رو در رو است، اصلی ترین آن مشکل و مسألۀ تروریسم میباشد. برای درک بهتر و ساده نمودن پدیدۀ پیچیده و متنوع تروریسم در منطقۀ ما، میتوان از وجود یک مثلث سه ضلعی تروریسم نام گرفت، که سه ضلع آن عبارتند از: آی اس آی پاکستان – القاعده – طالبان. بدون شک، سه ضلع این مثلث، دارای تفاوتهایی می باشند؛ امّا همزمان، اشتراکات زیاد منافع و ارزشها، بین این سه ضلع وجود دارد. از آنجا که تمرکز اصلی این نوشته طالبان می باشد، از چگونگی روابط متقابل بین این سه ضلع چشم پوشی میگردد. پدیدۀ طالبان را می توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد: ۱- نگاه تأریخی به عوامل و چگونگی ظهور و رشد طالبان؛ ۲ ـ نگاه تحلیلی بر مؤلفه های اصلی جریان طالبان. با توجه به وجود اطلاعات نسبتاً…

نویسنده: ویرا نابرابریهای گوناگون، از جمله نابرابری میان زنان و مردان در عرصه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ، دین و در کل، اجتماع، از جمله مشخصات جوامع سنتی به شمار می رود. این نابرابریها در جوامع سنتی تا حدی جا می افتند و با گوشت و خون فرهنگ سنتی خلط می شوند. ایجاد برابری و یا تلاش برای آن در همچو جوامع غیرطبیعی به شمار می رود. یکی از علتهای پیشرفت کشورهای مدرن و یا در حال گذار به مدرنیته، این بوده، که نیمۀ دیگرِ جامعه (زنان) را وارد مناسبات قدرت، در همه شکلهای آن، نموده اند. در جوامع مدرن، دخیل ساختن زنان در تمام جوانب زندگی اجتماعی، کار را تا طرح پایان جنسیت کشانده است . پایان جنسیت، بدین معناست که زنان و مردان، بدون توجه به باورها، ذهنیتها و سیستمهایی که کارکردهای خاصی را برای آنها در جامعه ترسیم می کند؛ از تمام مزایا و امتیازات زندگی عادلانه و مساویانه بهرمند شده می توانند . این که دیگر زنان نباید از جانب خانواده و یا اجتماع، به عنوان موجودات مجزا و متفاوت از مردان، دانسته شوند و نباید بر مبنای چنین دیدی، قایل به وظایف و کارکردهای خاصی برای زنان در جامعه شد. همچنین نباید مردان، برتر از زنان دانسته شوند؛ بلکه مرد و زن، به عنوان انسان، حق شامل شدن مساویانه به تمام مناسبات اجتماعی را داشته باشند و از حقوق و امتیازات شهروندی یکسان برخوردار شوند. زنان، در کنار برخوردار ی از فرصتها، در برابر مقدار کاری که انجام می دهند باید مزد مساوی با مردان دریافت نمایند. جنسیت، متفاوت از «جنس» است. جنس، مبنای فزیولوژیک دارد؛ در حالی که جنسیت، مبنای فرهنگی دارد. جنس قابل تغییر نیست؛ مگر توسط عمل جراحی. در حالی که جنسیت، به باورها، ذهنیتها و سیستمهایی بر می گردد، که در جو خاص فرهنگی و اجتماعی، جا افتاده است و…