نویسنده: Sayed Hussain Hussainy

بسم الله الرحمن الرحیم حضار گرانقدر، هم مسلکان ارجمند! خانمها، آقایان! از اواخر دهۀ دوم قرن حاضر خورشیدی، که یک ارگان مستقل دولتی به نام «ریاست مستقل مطبوعات» ادارۀ رادیو، تیاتر و چند روزنامۀ دولتی و دو سه مؤسسۀ فرهنگی دیگر را عهده دار بود، تا آغاز دهۀ چهل، که این ریاست مستقل، به سطح وزارت ارتقا یافت، بسیاری از نخبه گان کشور را عقیده بر آن بود که یک عنصر بسیار اساسی و مهم در نام این ارگان بازتاب ندارد. این عنصر اساسی عبارت بود از «اطلاعات» و اطلاع رسانی. به همین علت، بعد از ارتقای آن ریاست به وزارت، آن کمبود اساسی را جبران کردند و وزارت نوبنیاد را «وزارت اطلاعات و کلتور» نامیدند. در طول چند دهه، و امروز نیز یکی از مهمترین ریاستهای وزارت اطلاعات و فرهنگ، ریاست عمومی آژانس باختر میباشد. با ازدیاد یافتن نشرات رادیو و بعد با آغاز نشرات تلویزیونی در کشور، ژورنالیستان ورزیده و تحصیل یافته درک نمودند که انجام دادن وظیفۀ بسیار مقدس و مهم اطلاع دهی و آگاهی دهی به مردم وطن، به پخش اخبار خلاصه نمیشود، بلکه راپورتاژها، برنامه های علمی و ادبی، دیالوگها، فلمهای مستند و مصاحبه ها و دهها زمینۀ دیگر در وسایل اطلاعات و فرهنگ جمعی میتوانند به مثابۀ ابزار یا وسیله های اطلاع دهی و آگاهی دهی به خدمت گرفته شوند. وزارت اطلاعات و فرهنگ با درک اینکه در شرایط موجود کشور، گسترده ساختن دامنۀ اطلاع رسانی به ذرایع مختلف در ترویج و نهادینه ساختن دموکراسی و تأمین حقوق شهروندی و حقوق بشر، نیاز عصر ماست، به انحصار مطبوعات و رسانه های صوتی و تصویری خاتمه بخشید و حتی آزانس های خبری غیر دولتی را نیز مجال فعالیت داد. ما طی چند ماه گذشته، در دو سیمینار، هم دربارۀ رسانه ها و هم دربارۀ دموکراسی، در واقع سعی نمودیم رابطه های دموکراسی را…

بسم الله الرحمن الرحیم اعلامیۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، در رابطه با حوادث ولسوالیهای بهسود و دایمرداد ۳۰ ثور ۱۳۸۹، برابر با ۲۰ می ۲۰۱۰ کابل ـ افغانستان با تأسف فراوان که مناطقی از ولسوالیهای بهسود و دایمرداد در ولایت میدان ـ وردک، بار دیگر دستخوش تنشهای مسلحانه و خونین میان کوچیها و مردم محل گردیده است. طبق گزارشها، در اثر این جنگها چندین نفر کشته شده، دهها خانه به آتش کشیده شده و هزاران نفر از ساکنین منطقه، مجبور به ترک خانه های شان شده اند . گفته میشود که تعدادی از اعضای خانواده های آواره شده، که شامل کودکان و زنان نیز میشود، مفقود گردیده اند. این، حادثۀ تازه یی نیست، بلکه در سالهای گذشته نیز با گرم شدن هوا، کوچیها وارد منطقه میشدند و جنگ میان طرفین آغاز میشد . دو سال پیش نیز، حدود بیشتر از دو ماه، میان ساکنین ولسوالیهای بهسود و دایمرداد و کوچیها، جنگ صورت گرفت، که در اثر آن دهها نفر از طرفین، جان خود را از دست داده و هزاران نفر از ساکنین این ولسوالیها از خانه های شان آواره شده بودند. این درحالی است که دولت با تشکیل نهادها و برنامه های مقطعی نتوانسته است راهکار مؤثری را برای رفع این تنشها راه اندازی نماید. این امر باعث گردیده است که شهروندان افغانستان در ارادۀ سیاسی دولت برای حل این دشواری اجتماعی به دیدۀ شک بنگرند. کمرنگ شدن اعتماد مردم نسبت به دولت، سبب دشواریهای دیگر اجتماعی گردیده و وسعت این معضله را گسترش میبخشد. از سوی دیگر، این تنشها میان شهروندان افغانستان، میتواند ناشی از نبود برنامه های ستراتیژیک و مفید رفع منازعات ملی در کشور باشد؛ امّا زمانی که از سلاح کار گرفته میشود، این قضیه ابعاد تازه و مشکل ساز به خود میگیرد. در حالی که پروگرام دایاک در اکثر مناطق افغانستان…

بسم الله الرحمن الرحیم پیام شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، در رابطه به کنفرانس کابل حمل ۱۳۸۹ خورشیدی، برابر با مارچ ۲۰۱۰ میلادی شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، در هم آهنگی با نهادهای عضو خویش، که در راستای تعمیم فرهنگ حقوق بشر و ترویج جامعۀ مدنی بر مبنای دموکراسی فعالیت دارند، دیدگاهها و توقعات نهادهای جامعۀ مدنی را جمعبندی نموده است. این پیام در نتیجۀ گفت و شنود با نهادهای عضو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر و راه اندازی برنامه های تحلیلی در کابل و ولایات کشور، تهیه گردیده است. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، به عنوان نهاد چتر برای نهادهای حقوق بشری، رسالت خود میداند تا این دیدگاهها را به نهادهای سیاستگذارِ ملی و بین المللی پیرامون تأمین امنیت و صلح پروری در کشور، ارایه دهد. مهمترین نکاتی، که نهادهای جامعۀ مدنی افغانستان به آن تأکید دارند، به گونۀ مؤجز چنین جمعبندی میشود: •  تقویت دیالوگ سازنده به منظور هماهنگی بیشتر میان ستراتیژی صلح پروری سازمان ملل و ستراتیژی های منطقه یی و بین المللی پیرامون افغانستان؛ •  هماهنگی بیشتر و مستمر در تأمین دیالوگ سازنده میان جامعۀ مدنی و دولت، به ویژه شورای امنیت ملی، که تدوین کنندهً سیاست امنیت ملی و خارجی افغانستان میباشد، پیرامون جنگ زدایی و امنیت پروری؛ •  عدالت، پیش زمینۀ مهم صلح پروری است و عدالت انتقالی نباید قربانی معاملات سیاسی گردد؛ •  ایجاد شفافیت درمیکانیسم صلح پروری؛ •  راه اندازی پژوهش کارشناسانه پیرامون آسیب شناسی منازعه و ایجاد راههای صلح پروری در افغانستان؛ •  شکلدهی گفت و شنود ملی پیرامون صلح پروری در افغانستان بر مبنای اجماع ملی و مشروعیت برنامه های صلح پروری؛ •  تحکیم حاکمیت قانون، پیش زمینۀ مهمی برای صلح، امنیت و ثبات؛ •  تأمین حقوق بشر و حقوق بشرخواهانه، با درنظرداشت تعهدات بین المللی؛ •  تمرکز بیشتر به حقوق…

بسم الله الرحمن الرحیم اعلامیۀ مشترک شبکۀ زنان افغان و شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان به مناسبت هشتم مارچ، روز همبستگی جهانی زنان کابل، حوت ۱۳۸۸ برابر با مارچ ۲۰۱۰ ……………………………………………… نهادهای جامعۀ مدنی افغانستان، در هشتم مارچ، روز جهانی همبستگی زنان، از دولت افغانستان و جامعۀ بین المللی میطلبند تا به تأمین صــــــلح و امنیت توجۀ جدی نموده و راههای برون رفت از منازعات جاری را شناسایی نمایند. ……………………………………………… هشتم مارچ، روز همبستگی زنان جهان، روز ارزشمندی برای تمام زنان جهان شمرده میشود. بزرگداشت از این روز، نشانگر توجه دولتها و نهادهای جهانی به نقش زنان در جامعه و همسانی مشارکتی آنها در حیات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تلقی میگردد. زنان افغانستان، به مثابۀ جزئی از جامعۀ افغانی و جهانی، از این روز با اهمیت تجلیل به عمل آورده و به مناسبت همین روز، دیدگاههای خویش را از طریق نهادهای جامعۀ مدنی و رسانه ها، به گوش دولت و جامعۀ جهانی میرسانند. سال جاری، سال دشواری برای زنان افغانستان بوده است. درین سال، زنان کشور، از کمبود امنیتهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی رنج فراوانی برده اند. تحقیر، اهانت به کرامت انسانی زنان، تجاوزهای جنسی به زنان افغان، کم بهادادن به نقش با اهمیت سیاسی زنان، نبود توازن جنسیتی در زمینه های فرهنگی ـ اقتصادی و سوء تعبیر از ارزشهای مقدس، در پیوند به نقش زنان، از جملۀ دشواریهای مهم اجتماعی زنان کشور به حساب می آید. درین اواخر، برنامه های مهم نظامی در افغانستان، از سوی نیروهای ملی و بین المللی آغاز گردیده، که باعث تلفات شهروندان غیرِنظامی شده است. طالبان و سایر گروههای دهشت افگن نیز، از یکسو از شهروندان بیگناه افغان و محلات رهایشی، به مثابۀ سپر دفاعی در برابر نیروهای ملی و بین المللی استفاده مینمایند، که در نتیجه افراد بیگناه، که اکثریت آنان را زنان و کودکان تشکیل میدهند،…

بسم الله الرحمن الرحیم اعلامیۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان در پیوند با جلوگیری از قتل افراد بیگناه در جریان عملیات «مشترک» در ولسوالی مارجۀ ولایت هلمند ۲۷ دلو ۱۳۸۸ برابر با ۱۶ فبروری ۲۰۱۰ از تأریخ ۲۴ دلو بدینسو، عملیات گستردۀ نظامی، از سوی نظامیهای ملی و بین المللی، در ولسوالی مارجۀ ولایت هلمند، به نام عملیات «مشترک» آغاز گردیده است. این عملیات، در هماهنگی بیشتر نیروهای ملی و بین المللی راه اندازی میگردد. این عملیات وسیع، زمانی راه اندازی گردیده است، که ایالات متحدۀ امریکا، ستراتیژی جدید خود را به آزمایش مهمی در منطقه قرار داده است. به گفتۀ مقامهای ملی و بین المللیِ شامل درین عملیات، هدف این برنامۀ وسیع را، پاکسازی نیروهای مخالف دولت افغانستان از ولایتهای جنوبی کشور تشکیل میدهد. پیش از آغاز این عملیات، نیروهای ملی و بین المللی از مردم محل تقاضا نمودند، تا برای جلوگیری از تلفات شهروندان غیر نظامی، محل را ترک نمایند؛ امّا به این پرسش که به کجا بروند تا جاهای مصون تری برای خویش دریابند، پاسخ ارایه نگردیده است. به تأریخ ۲۵ دلو، نخستین پیامد شوم این اشتباه بزرگ مشاهده گردید و دوازده تن از هموطن بیگناه ما به شهادت رسید. این خبر، نهادهای جامعۀ مدنی افغانستان را شدیداً تکان داده است. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، به روح قربانیان این حادثه درود میفرستد و برای بازمانده گان شان تسلیت عرض نموده، در درد و رنج شان خود را شریک میداند. به باور نهادهای جامعۀ مدنی، راه اندازی همچو برنامۀ پُرخرچ نظامی، باید با برنامه های مناسب و از پیش تنظیم شدۀ ملکی، برای نجات افراد بیگناه، هماهنگ میگردید. کشتن افراد غیر نظامی و بیگناه، برخلاف مفاد کنوانسیونهای چهارگانۀ ژینوا پیرامون حقوق بشرخواهانه به حساب می آید، که تمامی دولتهای عضو درین عملیات، به آن متعهد میباشند. متأسفانه با ازدیاد و تداوم…

به نام خداوند بزرگ اعلامیۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان پیرامون تشکیل کابینۀ جدید ۷ جدی ۱۳۸۸، برابر با ۲۸ دسامبر ۲۰۰۹ کابل ـ افغانستان به تأریخ ۲۸ قوس سال جاری، سخنگوی رییس دولت جمهوری اسلامی افغانستان، طی کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد، که رییس حکومت، فهرست اعضای کابینه اش را در تفاهم و مشورت با جامعۀ مدنی افغانستان تهیه نموده و آن را به شورای ملی کشور معرفی کرده است. این اظهارات، تعجب جامعۀ مدنی افغانستان را برانگیخته است. پیش از اعلام کابینه، شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، طی نامۀ تحلیلی سرگشاده، از رییس دولت خواسته بود تا دیدگاههای نهادهای مدنی و حقوق بشر افغانستان را در تشکیل کابینۀ جدید درنظر گیرند؛ امّا با تأسف، با وجود تلاشهای مکرر به منظور نشست با رییس جمهور، ایشان حاضر به نشست مشترک با نمایندگان جامعۀ مدنی نگردیده و تحلیل همه جانبه یی را، که شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، به دفتر ایشان فرستاده بود، توسط دفتر رییس دولت نادیده گرفته شد. نامۀ مذکور، پس از آن که به دفتر رییس جمهور فرستاده شد، طی کنفرانس مطبوعاتی، به رسانه های ملی و بین المللی پیشکش گردید و بازتاب گسترده یی را در پی داشت. نهادهای جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، جریان تشکیل و ارایۀ کابینۀ جدید را با دقت تمام پیگیری کرده اند و با تأسف باید اذعان داشت، که دیدگاههای جامعۀ مدنی افغانستان در تشکیل کابینۀ جدید، از نظر ادارۀ رییس جمهور به دور مانده و حتا در زمینه، تقاضاهای مجدد جامعۀ مدنی را در راه اندازی گفت و شنود سازنده، نادیده گرفته است. این ادعا را میتوان در کمبود توجه به نقش با اهمیت زنان در کابینۀ جدید، به وضاحت به مشاهده گرفت. در نامۀ پژوهشی شبکه، در پیوند به نقش زنان در کشور چنین میخوانیم: «ساختارها و برنامه های حکومت، از…

به نامِ خداوندِ مهربان پیام تسلیت شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر دلو سال ۱۳۸۸ ، برابر با جنوری سال ۲۰۱۰   کابل، افغانستان با تأسف فراوان اطلاع حاصل کردیم، که آقای ریمی بوره گار، مدافع مشهور حقوق بشر و یکی از دوستان خوب مردم افغانستان، در اثر حملۀ قلبی، درشهر تورنتوی کانادا، درگذشته است. آقای بوره گار، رییس مؤسسۀ حقوق و دموکراسی بود، که در سالیان متمادی، به عنوان مدافع فعال حقوق بشر، در کشور کانادا و دیگر نقاط جهان، فعالیتهای ارزشمندی داشته است. از وی، به عنوان انسان متعهد، که زندگی پُرافتخاری را پشت سر گذاشته است، یاد میگردد. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، از نام کانون مدافعین حقوق بشر و نهادهای مدنیِ که در راستای تعمیم حقوق بشر در افغانستان فعالیت دارند، مرگ المناک این شخصیت ارزشمند را به خانواده، همکاران و علاقمندان وی در مانتریال، کابل و سایر نقاط جهان، تسلیت میگوید. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، خاطرات آقای بوره گار را گرامی میدارد و آرزو دارد، که همکاریهای این دو نهاد ارزشمند استمرار و تحکیم بیشتر یابد. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان

به نام خداوند بزرگ «تأمین حقوق بشر، تقویت جامعۀ مدنی و تحکیم حاکمیت قانون، زمینه های ایجاد دولت کارا را میسر میسازد.» نامۀ تحلیلی سرگشادۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان عنوانی رییس جمهور و دولت جمهوری اسلامی افغانستان این عنوان برای نامۀ تحلیلی شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، پیام آور نیات جامعۀ مدنی و مدافعین حقوق بشر برای حکومت آیندۀ افغانستان است. این نامۀ تحلیلی، عوامل و راههای برون رفت از معضلات کنونی را از دیدگاه حقوق بشر به مطالعه گرفته است. هدف از راه اندازی این تحلیل، ایجاد زمینه ها و ارایۀ پیشنهادها به حکومت جدید و رهبری منتخب افغانستان در زمینۀ حقوق بشر و نقش با اهمیت جامعۀ مدنی است. باتأسف باید خاطرنشان ساخت که در افغانستان کنونی، نقش ارزشمند جامعۀ مدنی و مزایای آن در ایجاد نظام دموکراتیک، در حایشه قرار گرفته بود. نامزدها و ستادهای انتخاباتی آنها، برنامه های مفیدی در زمینۀ نقش جامعۀ مدنی ارایه نکرده و جایگاه با اهمیت حقوق بشر در مبارزات انتخاباتی خیلی خالی به نظر میرسید. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، در طول نزدیک به هشت سال گذشته، با راه اندازی گفت و شنودهای گسترده پیرامون چالشهای حقوق بشر در کشور، تحلیلهایی را از وضعیت حقوق بشر در افغانستان ارایه داشته است. این تحلیلها، توسط تحلیلگران و پژوهشگران ملی و بین المللی، از مجرای سمپوزیمها، کنفرانسها و سیمینارهای پژوهشی مطرح گردیده و به زبانهای ملی و بین المللی، به نشر رسیده اند. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، این نامۀ سرگشاده را به نشانی رهبری و حکومتی میفرستد که در شرایط دشوار کنونی شکل میگیرد و با چالشهای مهمی روبروست. از سوی دیگر، این نامۀ سرگشاده، به جامعۀ مدنی و دست اندرکاران حقوق بشر اهمیت پیدا میکند؛ زیرا یافته های این پژوهش، باعث بازاندیشی و تفکر عمیق به ارزشهای مهم حقوق بشر…

به نام خداوند بزرگ پیام تسلیت شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان در مورد حمله به مهمانخانۀ سازمان ملل متحد و قتل مأمورین آن در افغانستان ۷ عقرب ۱۳۸۸، برابر با ۲۹ اکتوبر ۲۰۰۹ کابل، افغانستان بیشتر از پنجاه سال بدینسو، سازمان ملل متحد، در کشور ما فعالیت دارد. این سازمان، که در زمینه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مردم افغانستان را کمک و حمایت مینماید، نقش مهمی را در ایجاد ساختار ملی کشور بازی کرده است. دولت افغانستان، به عنوان عضو سازمان ملل متحد، از سال ۱۹۴۶ بدینسو، به ارزشهای این سازمان متعهد بوده و به منشور آن پیوسته است. سازمان ملل متحد، از طریق شورای امنیت و شورای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش، مأموریتها و نهادهای مؤثری را در کشور تأسیس کرده است، که برای بهبود زندگی مردم فقیر و دولت کم توان افغانستان، اهمیت زیادی داشته است. سازمان ملل متحد، یک نهاد خیرخواه و صلح پرور بین المللی است و نباید مورد تهاجم نیروهای درگیر قرار گیرد. جامعۀ مدنی، نهادهای حقوق بشری و فعالین حقوق بشر در افغانستان، از نقش مفید سازمان ملل متحد استقبال نموده و هرنوع دهشت افگنی در برابر فعالیتهای بشردوستانۀ این سازمان را برخلاف منافع ملی کشور میدانند. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، بدین وسیله، پیام تسلیت عمیق خویش را به بازماندگان قربانیان حادثۀ ششم عقرب (۲۸ اکتوبر) و به خانوادۀ سازمان ملل متحد در تمام جهان، به ویژه به همکاران یوناما در افغانستان، تقدیم مینماید. شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، از اعلامیۀ آقای بان کیمون، سرمنشی سازمان ملل متحد و آقای کای آیده، نمایندۀ ویژۀ سرمنشی سازمان ملل متحد در افغانستان، در پیوند به حوادث دهشت افگنانه در افغانستان، استقبال مینماید. به امید صلح، ثبات و امنیت در کشور شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان

به نام خداوند بزرگ اعلامیۀ شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان در پیوند با قتلِ سلطان منادی، روزنامه نگار افغان ۱۹ سنبله ۱۳۸۸ ، برابر با ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۹ قتل خبرنگار، تهدیدیست برای آزادی بیان، آزادی رسانه ها و حقوق شهروندی در کشور به تأریخ هجدهم سنبله، برابر با نهم سپتامبرِ سال روان، خبرنگارِ متعهد و رسالتمندِ کشور، سلطان منادی، در نتیجۀ عملیات برای رهاییِ خبرنگارِ روزنامۀ نیویارک تایمز، آقای استیفن فرل، به شهادت رسید. سلطان منادی و استیفن فرل، چهار روز پیش از این حادثه، توسط گروهی از مخالفین دولت، در ولایت کندز، اختطاف گردیده بود. مرگ نابهنگام سلطان منادی، جامعۀ مدنی، روشنفکران و خانوادۀ حقوق بشر در افغانستان را شدیداً متأثر ساخت. این قربانی نشان داد، که چگونه مدافعینِ ارزشهای حقوق بشری ما، موردِ سوءاستفاده های معاملات سیاسی قرار میگیرند. مرگ سلطانِ شهید، نشانگر بی توجهی حکومت افغانستان در برابرِ رهاییِ یک شهروند کشور است. این درحالیست که نظامیان خارجی برای نجات شهروندِ خویش، دست به عملیاتهای گسترده و سازمان یافته میزنند. حالا این پرسش مهم که چرا حکومت افغانستان برای نجات شهروند خویش، حتا در جغرافیای تحت کنترل خویش نمیتواند اقدامات جدی نماید، ذهن فعالینِ جامعۀ مدنی افغانستان را مشغول کرده است. نهادهای عضو شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر افغانستان، با طرح این اعلامیه، نکات زیر را مطرح مینماید: ۱ ـ قانون اساسی افغانستان، به حکومت و رهبری آن وظیفه سپرده است تا از حقوق شهروندان خویش دفاع نموده و ارادۀ آنها را درنظر گیرد. از سوی دیگر، دولت افغانستان، عضو کنوانسیون بین المللی حقوق مدنی و سیاسیست، که دفاع از حقوق شهروندی را در محراق اهداف خویش قرار داده است. بنابر این چهارچوبه های حقوقی، تقاضا میگردد تا حکومت افغانستان برای جلوگیری از قتل خبرنگاران و مدافعین حقوق شهروندی، برنامه های مفیدی را راه اندازی نموده و امنیت جانی و فکری آنان…