نویسنده: Sayed Hussain Hussainy

شماری از فعالان مدنی در ولایت خوست نسبت به نتایج گفت‌وگوهای صلح ابراز ناامیدی می‌کنند.معراج‌الدین معراج، از فعالان مدنی در ولایت خوست، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید زیاد به مذاکرات صلح خوش‌بین نیست. «رسیدن به تصمیم و توافق نهایی برای هردو طرف گفت‌وگو دشوار است و ممکن است زمان زیادی را در بر گیرد، از آن‌جا که خواسته‌های هیئت دولت و تیم طالبان از هم متفاوت است و اختلاف زیادی وجود دارد، فکر نمی‌کنم در زمان کمی به نتیجه‌ی مطلوب برسند.»شبکه: از آن‌جایی که طالبان پیشینه‌ی خوبی در رابطه با زنان ندارند، به نظر شما حضور زنان در گفت‌وگوهای صلح بر رویکرد طالبان نسبت به آنان تاثیر خواهد گذاشت؟معراج: به نظر من نفس مشارکت سیاسی زنان و فعالیت آنان دوشادوش مردان در این مذاکرات، ممکن است تغییراتی در دیدگاه آنان آورده باشد. به هر حال امیدواریم که در طرز تفکر آنان تغییری ایجاد شده باشد.شبکه: کدام موضوعات مربوط به زنان باید در مذاکرات بیشتر مورد تاکید قرار گیرد؟معراج: حفظ حقوق و دست‌آوردهای سال‌های اخیر زنان از موضوعاتی است که باید در مذاکرات صلح به بحث گرفته شود. شرایط برای دسترسی به حقوقی از جمله کار و تحصیل که اسلام برای زنان در نظر گرفته است باید برای آنان فراهم شود. موضوع دیگر این است که زنان در شهرهای بزرگ تا حدودی از خدمات مختلف بهره‌مند استند، اما در ولسوالی‌ها و ساحات دوردست، زنان کمتر به امکانات مختلف دسترسی دارند و باید زمینه‌ی دسترسی به این امکانات برای آنان فراهم شود، از جمله این‌که با ایجاد فرصت‌های کاری به خودکفا شدن آنان از لحاظ اقتصادی کمک صورت گیرد.شبکه: به نظر شما جدا از مسائل امنیتی و مخالفت طالبان، دیگر چه موضوعی مانع پیشرفت زنان در جامعه است؟معراج: شاید موضوعات متعددی در این مسئله دخیل باشد، اما یکی از مهم‌ترین موانع پیشرفت زنان، افکار…

برخی شهروندان با ابراز نگرانی از نتیجه‌ی گفت‌وگوهای صلح می‌گویند، اگر تعهد درست و موثقی از طالبان گرفته نشود، ممکن است شهروندان، به‌ویژه زنان یک‌بار دیگر دوران حاکمیت طالبان را تجربه کنند.یحیی عرفان، استاد جامعه‌شناسی در یکی از دانشگاه‌های خصوصی، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (ازاین به بعد «شبکه») می‌گوید، نگرانی جدی آنان این است که طالبان به عنوان شریک قدرت در افغانستان، در برخورد با زنان از ایدئولوژی دوره‌ی حاکمیت‌شان کار بگیرند «به صورت جدی نگران این استیم که پس از گفت‌وگوهای صلح، طالبان همان نگاه زن‌ستیزانه‌ی دوران حکومت‌شان را به کار بگیرند. اگر دولت افغانستان و جامعه‌ی جهانی به صورت جدی بر حفظ حقوق زنان پافشاری نکنند، ممکن است شرایط فعلی برای زنان محدود شود که در این صورت ناگزیر به سی‌سال پیش بازمی‌گردیم و این یک فاجعه است.»شبکه: از گفته‌های رهبران طالبان در افتتاحیه‌ی گفت‌وگوهای صلح برمی‌آید که آنان هنوز هم به برقراری حکومت اسلامی در افغانستان تاکید دارند، با در نظر داشت این موضوع، به نظر شما صلح با چنین گروهی به نتیجه‌ی مطلوب خواهد رسید؟عرفان: به باور من بحث در مورد حکومت اسلامی، بحثی دور از واقعیت است؛ به این دلیل که اگر بحث اسلام باشد، قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان و نظامی که قوانین، مقررات، رویه‌ها و اصول بر پایه‌ی آن اعمال می‌شود، همه اسلامی استند. در هیچ جای و هیچ گوشه‌ای از این نظام قانونی که خلاف موازین اسلامی باشد، اجرا نمی‌شود؛ بنابراین به نظر من صحبت در مورد نظام اسلامی، نوعی باج‌گیری است و به عبارت دیگر این گروه می‌خواهد روند را در گرو خود داشته باشد تا خواست‌ها و شرایط دیگری را در سایه‌ی آن به دولت بقبولاند.شبکه: به نظر شما دولت چگونه باید از گفت‌وگوهای صلح به عنوان یک فرصت استفاده‌ی درست کند؟عرفان: از آن‌جایی که به نظر من دولت افغانستان، با یک موقف…

با توجه به رویکرد طالبان نسبت به زنان، نگرانی‌هایی در رابطه با طرح محدودیت‌هایی در مورد حقوق این گروه از شهروندان از سوی تیم طالبان در گفت‌وگوهای صلح وجود دارد. آگاهان به این باورند که نمایندگان دولت افغانستان در مذاکرات، نباید از موضع خود مبنی بر حفظ حقوق و آزادی‌های زنان عقب‌نشینی کنند.خداداد وطن‌خواه، استاد حقوق، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، در مسائلی که هردو طرف مذاکره به نحوی روی آن پافشاری می‌کنند، طرفی که منطقی است نباید کوتاه بیاید. «دیدگاه دولت جمهوری اسلامی افغانستان برای حمایت از حقوق اساسی شهروندان، به‌ویژه زنان منطقی و انسانی و یک دیدگاه حقوق بشری است. دولت افغانستان نباید در این زمینه کوتاه بیاید و نباید این‌طور فکر کند که جامعه‌ی جهانی افغانستان را تنها گذشته است؛ اگر افغانستان واقعا به گذشته برگردد، حیثیت جامعه‌ی جهانی به نوعی خدشه‌دار و تمام سرمایه‌گذاری و زحمات آن در افغانستان با خطر روبه‌رو می‌شود.»شبکه: ارزیابی‌تان از آن‌چه تا کنون در مذاکرات گذشته است، چیست؟وطن‌خواه: یکی از موضوعاتی که در ابتدا دو طرف مذاکره بر سر آن توافق کردند، این بود که در روند مذاکرات میانجی وجود نداشته باشد، اما عملا دیدیم که این توافق زیاد واقع‌بینانه نبود و برخی از کشورها تحت عنوان یک نوع ائتلاف کمک به صلح، وارد عمل شدند و نوعی میانجی‌گری در حال شکل‌گیری است تا بن‌بست صورت‌گرفته در مذاکرات بشکند. به نوعی همه به این نتیجه رسیده‌اند که دو طرف شاید نتوانند به تنهایی این روند را به پیش ببرند. در کل گفت‌وگوها تا کنون برای جامعه‌ی افغانستان و جامعه‌ی بین‌المللی چندان رضایت‌بخش نبوده است و این‌طور به نظر می‌رسد که هر دو طرف به نوعی به دنبال وقت‌کشی و البته به شکلی در حال محک‌زدن یکدیگر استند.شبکه: به نظر شما عدم تناسب تعداد زنان و مردان تیم مذاکره‌کننده، به نوعی دست کم گرفتن…

شماری از فعالان حقوق زن در کاپیسا می‌گویند، چنانچه زنان عضو هیات مذاکره‌کننده در مورد موضوعات قابل بحث در گفت‌وگوهای صلح و چگونگی مطرح‌‌کردن آن با طالبان، اتفاق نظر نداشته باشند، نتیجه‌ی مذاکرات قناعت‌بخش نخواهد بود.ساره سیرت، یکی از مدافعان حقوق زن در کاپیسا، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر(ازاین به بعد"شبکه") می‌گوید: «با وجود بی‌باوری‌هایی که به نتیجه‌ی روند مذاکرات صلح وجود دارد، من امیدوارم که نمایندگان صداقت گفتاری داشته باشند و با توافق نظر پیش بروند.»در پی انتقادات به نا برابری تعداد نمایندگان زن و مرد در ترکیب تیم مذاکره‌کننده، برخی فعالان زن می‌گویند، از آنجا که صلح و جنگ به باور برخی رویکردی مردانه است، سهم کمتری از ترکیب هیات، به زنان اختصاص یافته است، اما به باور بانو سیرت، زنان با اینکه هیچ‌گاه در جنک دخیل نبوده‌اند، همواره از زیان‌دیده‌های اصلی جنگ بوده‌اند «زنان همیشه برادر، شوهر، پدر و فرزندشان را از دست داده و از لحاظ روانی نیز آُسیب زیادی دیده‌اند و نباید در تصمیم‌گیری‌هایی که به سرنوشت آنان مربوط است، در اقلیت بمانند.»به باور بانو سیرت، جای نمایندگان رسانه‌ها، جامعه‌ی مدنی و قربانیان جنگ در گفت‌وگوهای صلح خالی است و از آنجایی که برخی از این گروه‌ها اعتمادی به شفافیت این روند ندارند، حق دارند در آن حضور داشته باشند و از محتوای آن با خبر شوند.شبکه: زنان در کاپیسا با چه مشکلاتی روبه‌رو استند؟سیرت: یکی از مشکلات اساسی زنان در این ولایت، نا امنی است که گاهی باعث می‌شود دختران و زنان مجبور شوند، از تحصیل و کار دست بکشند، این مشکل در ولسوالی‌هایی که طالبان در آن حضور دارند، بیشتر است.به گفته‌ی بانو سیرت، بخش دیگر مشکلات بانوان در کاپیسا، مربوط به فرصت‌های شغلی است «فرصت تحصیلی دراینجا مساعد است و از هر خانواده یک نفر درجه‌ی لیسانس دارد، اما زمینه های شغلی بسیار کم است.» وی…

شماری از فعالان مدنی به این باورند که اگر بین وضعیت جامعه و آن‌چه نمایندگان مردم در گفت‌وگوهای صلح در مورد آن بحث و از آن دفاع می‌کنند، تناسب وجود نداشته باشد، احتمال دست‌یابی به صلح زیاد نخواهد بود؛ از این‌رو به عنوان زمینه‌ای برای تحقق صلح باید اصلاحات لازم در جامعه به میان آید.حمید صفوت، استاد دانشگاه و فعال مدنی، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، نبود عدالت و اصلاحات در جامعه، مانعی برای به میان‌آمدن صلح به شمار می‌آید، اما با تامین این موارد می‌توان راه را برای دست‌یابی به صلح باز کرد. «امیدواریم گفت‌وگوهای صلح نتیجه بدهد، اما اگر چنین نشد، باید برای دست‌یابی به صلح به دنبال بحث‌های جدی‌تر مانند تامین عدالت و اصلاحات در نظام باشیم، این موضوعات می‌تواند طالبان میدان جنگ را زودتر زمین‌گیر کند. اگر شاهد مواردی چون اختلافات زبانی و قومی باشیم، در واقع در مذاکرات مدعی چیزی استیم که نداریم و این برای طالبان یک فرصت بزرگ ایجاد می‌کند تا بیشتر میدان‌دار جنگ و بحث‌های مذاکرات باشند.»شبکه: ارزیابی شما از آن‌چه تا کنون در گفت‌وگوها گذشته است چیست؟صفوت: هم‌زمان با مذاکرات صلح، میزان حملات طالبان در کشور افزایش یافته که مایه‌ی نگرانی مردم شده است. طبیعی است که، از نشستی که باعث تشدید جنگ و افزایش تلفات شود، نمی‌توان ارزیابی مثبت داشت. از سویی دعوت بعضی کشورها از طالبان به عنوان یک گروه دهشت‌افگن نشان‌دهنده‌ی این است که پیشرفت زیادی نداشته‌ایم و نشست‌ها تا کنون به گروه‌های مسلح از جمله طالبان مشروعیت بخشیده است. در هر حال با این‌که امیدواری‌هایی برای دست‌یابی به صلح وجود دارد، در کل ارزیابی من از گفت‌وگوها مثبت نیست و به نظر من مذاکرات باعث وخیم‌تر شدن وضعیت شده و امنیت در نقاط مختلفی از کشور بیش از گذشته مختل شده است.شبکه: چه نگرانی‌هایی در رابطه با نتایج مذاکرات…

به رسمیت شناخته‌شدن حقوق اساسی گروه‌های مختلف اجتماعی، از جمله زنان، مردان و اقلیت‌های قومی از موضوعاتی که از آغاز روند صلح توسط فعالان مدنی مورد تاکید قرار گرفته است. به باور این افراد، صلحی که این موضوع در آن نادیده گرفته شود، قابل قبول نیست.اسماعیل ذکی، فعال مدنی، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») می‌گوید، صلح زمانی فراگیر و قابل قبول خواهد بود که در آن، حقوق تمام اقشار به رسمیت شناخته شود و سهم انسانی آنان در نظر گرفته شود. «صلحی که در آن حقوق و آزادی‌های افراد در نظر گرفته نشود، صلح نیست و به عبارتی آرامش پیش از توفان است؛ یعنی صلح ناپایداری است که جنگ دیگری از پی آن می‌آید.»شبکه: ارزیابی‌تان از آن‌چه تا کنون در گفت‌وگوهای صلح اتفاق افتاده است، چیست؟ذکی: بر اساس آن‌چه تا کنون از مصاحبه‌های دو طرف شنیده‌ایم و اطلاعاتی که کمابیش به دست می‌آید، متاسفانه طالبان هنوز انعطاف لازم و اهمیت مورد انتظار نسبت به صلح را از خود نشان نداده‌اند. از سوی دیگر این گروه متاسفانه خشونت‌های خود را بیشتر کرده و حملات خود را در برخی ولایات افزایش داده است، حتی برخی از بخش‌های دو ولایتی که بیشتر به عنوان ولایات امن از آن یاد می‌شد را نیز نا امن کردند. در کل می‌خواهم بگویم گفت‌وگوهای صلح به سمت و سوی مثبتی نرفته است و زیاد امیدوارکننده نیست.شبکه: به نظر شما انتظار تغییر دیدگاه طالبان در مورد موضوع زنان تا چه اندازه منطقی است؟ذکی: من اصلا به انعطاف‌پذیری طالبان در این مورد باور ندارم. در یک کنفرانس ویدیویی که با آقای خلیل‌زاد داشتیم نظر ایشان را هم در مورد تغییر دیدگاه طالبان پرسیدیم و پاسخی که گرفتیم این بود که، طالبان می‌گویند ما طالبان دهه‌ی 90 نیستیم؛ این ادعا می‌تواند دو تعبیر داشته باشد، یکی این‌که طالبان خشن‌تر…

از دوران مکتبش می‌گوید، از این‌که همیشه آرزو داشته است مکتبی که در آن درس می‌خواند، ساختمان داشته باشد. حتی حالا که تا یک مقطع عالی تحصیلی درس خوانده، از شرایط تحصیلی زنان در محل زندگی‌اش ناراضی است؛ زیرا به گفته‌ی او اکنون نیز مسائلی از جمله نا امنی مانعی برای تحصیل و پیشرفت زنان به شمار می‌رود.اسما صاحبزاده، استاد یکی از دانشگاه‌های بغلان است، او که دانش‌آموخته‌ی حقوق و علوم سیاسی است و در این بخش تدریس نیز می‌کند، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، پایین‌بودن سطح تحصیل استادان زن در بغلان از جمله مشکلات جدی آنان به شمار می‌رود و این بانوان به دلیل نا امنی نمی‌توانند برای ادامه‌ی تحصیل اقدام کنند. «از نقطه‌های ضعفی که همیشه به من یادآوری می‌شود این است که من ماستر نیستم و به همین دلیل به امتیازاتم به عنوان یک استاد نیز افزوده نمی‌شود، مشکل اینجاست که در وضعیت کنونی، زمینه‌ی تحصیل بیشتر و ارتقاء ظرفیت برای استادان زن فراهم نیست.»شبکه: لطفا بیشتر در مورد تجربه‌ی خودتان از این مشکل بگویید.صاحبزاده: برای من نا امنی نه تنها مانعی برای ادامه‌ی تحصیلم بوده است، بلکه گاهی فرصت‌های ارتقاء ظرفیت و کسب تجربه‌های موثر کاری را نیز به دلیل برخی ملاحظات امنیتی از دست داده‌ام، از جمله یک‌بار در یک برنامه‌ی آموزش مسائل حقوقی در یکی از ولسوالی‌ها به عنوان آموزگار انتخاب شدم، اما به دلیل نا امنی نتوانستم در آن شرکت کنم؛ مسئولان برنامه گفتند که نمی‌توانیم کسی را به عنوان محرم با خود به برنامه ببریم و من فقط به خاطر این‌که تنها سفر کردن در این وضعیت نا امن برایم نا ممکن است، این فرصت را از دست دادم.شبکه: جدا از آن‌چه گفتید، زنان بغلان با چه مشکلات دیگری روبه‌رو استند؟صاحبزاده: زنان ولایات همیشه به حاشیه رانده شده‌اند تا جایی که به گونه‌ای عقده‌مند…

حضور نمایندگان زن در تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت در گفت‌وگوهای صلح از موضوعاتی است که به باور بسیاری می‌تواند تاثیر بسزایی بر کیفیت مذاکرات و نتیجه‌ی آن داشته باشد. برخی آگاهان به این باورند که نفس حضور زنان در مذاکرات صلح این واقعیت را به تیم مقابل منتقل خواهد کرد که زنان امروز افغانستان بیش از گذشته به آگاهی رسیده‌اند و هیچ‌گاه عقب‌گرد را نخواهند پذیرفت.عبدالهدی اشرفی خراسانی، استاد مطالعات صلح، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، زنان به عنوان یکی از اصلی‌ترین زیان‌دیدگان جنگ و خشونت در کشور می‌توانند صدای رسای عدالت‌خواهی در سطح بین‌المللی باشند و حضور آنان در مذاکرات صلح این پیام را به تیم مقابل خواهد رساند که زنان افغانستان بازگشت به دوران حاکمیت طالبان را نخواهند پذیرفت. «حضور زنان در حقیقت به گروه مخالف گوش‌زد می‌کند که زنان افغانستان به آگاهی لازم رسیده‌اند و حاضر به بازگشت به دوران امارت طالبان نیستند، بلکه زن امروز با توجه به رشد و پیشرفتی که کرده است، خواستار مشارکت در قدرت و اقتدار سیاسی است و جامعه‌ی آگاهی را می‌خواهد که بتواند در آن دوشادوش مردان در راه تعالی و رشد خود کار کند، به نظر من این قطعا موثر خواهد بود.»شبکه: گفت‌وگوهای صلح را چگونه ارزیابی می‌کنید؟اشرفی خراسانی: جامعه‌ی ما در هر صورت به صلح نیاز دارد و امیدوارم به هر روش ممکن بتوانیم به یک صلح همیشگی دست یابیم. آغاز گفت‌وگوها به شکل مقدماتی و به اصطلاح قرار گرفتن در مرحله‌ی صلح‌پروری و صلح‌سازی قناعت‌بخش است. همین‌که دو طرف درگیر به جای جنگ، دور میز گفت‌وگو نشسته‌اند، یک موفقیت است و نوید تحقق صلح سرتاسری در کشور را می‌دهد.شبکه: با توجه به موضوع تاثیر حضور زنان در مذاکرات صلح بر دیدگاه طالبان که به آن اشاره کردید، اگر برای رسیدن به توافق صلح، محدودیت‌هایی در مورد حقوق زنان از سوی…

با این‌که یکی از خواسته‌های دولت افغانستان برای آغاز مذاکرات صلح با طالبان برقراری آتش‌بس بود، نه تنها این شرط پیش از آغاز گفت‌وگوها عملی نشد، بلکه اکنون با گذشت بیش از یک‌ماه از آغاز مذاکرات صلح، حملات گروه طالبان به نقاط مختلفی از کشور ادامه دارد و تلفات زیادی بر جای گذاشته است. مسئولان نهادهای فعال در بخش زنان در جنوب کشور با ابراز نگرانی از این وضعیت می‌گویند، اگر خشونت‌ها همین‌طور ادامه یابد، امیدی برای برقراری صلح وجود نخواهد داشت.سپیڅلی ځاځی، مسئول کمیته‌ی زنان شورای اقوام جنوبی کشور، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، نه تنها جزییات گفت‌وگوها تا کنون به گونه‌ی درست با مردم در میان گذاشته نشده، بلکه با آغاز این مذاکرات، جنگ و خشونت در کشور افزایش یافته است و اگر این وضعیت ادامه یابد، نمی‌توان به تامین صلح امیدوار بود. «مردم توقع داشتند که با آغاز گفت‌وگوهای صلح، آتش‌بس برقرار شود، اما بر اساس شنیده‌ها مخالفان حکومت هنوز بر سر آتش‌بس توافق نکرده‌اند. به نظر من اگر جنگ و خشونت ادامه یابد و افراد ملکی هر روز قربانی شوند، تامین صلح ممکن نیست.»شبکه: جدا از موضوع آتش‌بس، دیگر چه نگرانی‌هایی در رابطه با گفت‌وگوهای صلح دارید؟ځاځی: نگرانی دیگر ما در رابطه با نادیده گرفته‌شدن حقوق زنان است. در ولایت‌های جنوبی هنوز هم حقوق زنان زیر پا می‌شود که خوش‌بختانه در بعضی از این ولایات از جمله پکتیا شماری از بانوان برای حفظ حقوق زنان مبارزه می‌کنند. زنان در این ولایت بیشتر با مشکلاتی مانند ازدواج اجباری و ممنوعیت تعلیم و تحصیل روبه‌رو استند، همچنان خدمات صحی به صورت کامل در دسترس زنان نیست و هنوز هم بانوانی در پکتیا در هنگام ولادت جان خود را از دست می‌دهند. باید گفت که شمار کمی از زنان در ولایت‌های جنوبی مصروف فعالیت‌های اجتماعی و دادخواهی برای حقوق زنان استند.شبکه:…

به باور برخی پژوهش‌گران فضای اجتماعی در برخی از مناطق کشور پیش از حاکمیت طالبان، مستعد پروراندن دیدگاه‌های افراط گرایانه و زن‌ستیز این گروه و در واقع بستری آماده برای پذیرش تفکر طالبانی بوده است. به گفته‌ی این پژوهش‌گران بی‌توجهی مسئولان به مسائل فرهنگی و آموزشی و عدم تلاش آنان برای تغییر فضای کنونی و تلطیف روحیه‌ی جامعه باعث شده است که بساط تفکرات افراط گرایانه‌ای چون مخالفت با کار و آموزش زنان هنوز هم در جامعه گسترده باشد. داکتر حمیرا قادری، نویسنده و پژوهش‌گر، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، نباید فراموش کرد که مردم افغانستان پیش از دوره‌ی طالبان نیز خشونت آموزشی را تجربه کرده‌اند و این نوع خشونت بیشتر ریشه در سنت‌های جامعه دارد. «در تمام این سال‌ها، حکومت حتی با وزارت‌های معارف و تحصیلات عالی به عنوان یک نهاد سیاسی برخورد کرد. این وزارت‌ها هنوز هم خانه‌ی حقیقی ملت نیستند و سمت‌ و سو دارند. وقتی خودمان در چنین شرایطی استیم، نمی‌توان در مورد همه‌چیز طالبان را مقصر دانست، این گروه به یک بستر آماده‌ی فکری نیاز دارد.» شبکه: مثال مشخصی از آن‌چه با عنوان «بستر آماده‌ی فکری» از آن یاد کردید، هست؟ قادری: به خاطر دارم وقتی طالبان به هرات آمدند، هیچ مناقشه‌ای صورت نگرفت و نیمی از قشر مکتب‌رو که دختران بودند، از تحصیل بازماندند. هیچ اعتراضی در این زمینه در تاریخ هرات ثبت نشده است؛ چون بستر آمده بود. با این‌که ادارات دولتی از جمله وزارت‌های زنان، حج و اوقاف، معارف، تحصیلات عالی و اطلاعات و فرهنگ می‌توانستند به عنوان یک چتر بزرگ حمایتی وارد تک‌تک خانه‌ها شوند و برای تغییر این وضعیت کاری کنند، اما حکومت برای آن سرمایه‌گذاری نکرد و در نتیجه این اتفاق نیفتاد. شبکه: با توجه به آن‌چه گفتید، توافق صلح که در این روزها گفت‌وگو در مورد آن جریان دارد، تا…