نویسنده: Sayed Hussain Hussainy

پذیرفته‌شدن محدودیت‌های احتمالی در مورد حقوق زنان در گفت‌وگوهای صلح از موضوعاتی است که از آغاز این گفت‌وگوها در میان مسئولان و کارمندان نهادهای دولتی و غیر دولتی فعال در بخش زنان به یکی از نگرانی‌های بزرگ تبدیل شده است. شماری از این افراد می‌گویند، زنان افغان در سال‌های گذشته برای به دست آوردن آن‌چه اکنون دارند مبارزه کرده‌اند و امکان ندارد با حقوق آنان معامله صورت بگیرد.وجیهه مقدس رسولی، رییس امور زنان هلمند در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، دولت به زنان اطمینان داده است که از حقوق آنان دفاع کند و آنان از این بابت نگران نیستند، اما اگر احیانا تصمیمی مبنی بر معامله با حقوق بانوان گرفته شود، زنان در مقابل آن خواهند ایستاد. «امکان ندارد که حتی یک گام به عقب برگردیم، به دولت اجازه نمی‌دهیم حتی بخشی از حقوق ما را به معامله بگیرد و صلحی را در کشور برقرار کند که حقوق نیمی از جمعیت کشور در آن نادیده گرفته شود.»شبکه: آیا زنان تیم مذاکره‌کننده توانایی دفاع از حقوق زنان را دارند؟مقدس رسولی: بانوانی که به نمایندگی از زنان افغانستان در گفت‌وگوهای صلح حضور دارند، اگر به صورت جدی به موضوع دفاع از حقوق زنان و دست‌آوردهای دو دهه‌ی گذشته‌ی آنان بپردازند حتما موثر خواهد بود. موضوع دیگر این است که به نظر من مردان هیچ‌گاه نمی‌توانند به نمایندگی از زنان از حقوق آنان دفاع کنند؛ چون مشکلات زنان و دردی را که آنان تحمل می‌کنند را تنها یک زن می‌تواند درک کند؛ بنابراین بهتر بود زنان بیشتری از سطوح و لایه‌های گوناگون اجتماعی و از ولایات مختلف در گفت‌وگوهای صلح حضور می‌داشتند. با این همه امیدواریم همین چند نماینده نیز بتوانند از حقوق و دست‌آوردهای زنان دفاع قاطع کنند تا حقوق هیچ‌کس ضایع نشود.شبکه: کدام موضوعات مربوط به زنان باید بیشتر مورد تاکید قرار بگیرد؟مقدس رسولی:…

شماری از فعالان مدنی به این باورند که زنان افغانستان در بیست سال گذشته پیشرفت زیادی داشته‌اند و در صورت مشارکت طالبان در قدرت هیچ محدودیتی برای آنان پذیرفتنی نیست.کیکاووس شجاع تکساری، منشی جامعه‌ی مدنی ولایت بدخشان در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، طالبان باید بپذیرند که زنان امروز افغانستان با گذشته متفاوت‌اند. «در بیست‌سال گذشته دروازه‌های نهادهای تحصیلی بر روی زنان باز بوده و روی این گروه از شهروندان ظرفیت‌سازی شده است. زنان افغانستان در این مدت موفقیت‌های زیادی کسب کرده‌اند و حالا نمی‌خواهند خودشان را در چهاردیواری خانه‌های‌شان محصور کنند. صدای زنان باید شنیده شود و حضور آنان در مذاکرات صلح باید معنادار باشد.»شبکه: ارزیابی شما از آنچه تا کنون در گفت‌وگوهای صلح گذشته است چیست؟تکساری: با این‌که زمان نسبتا طولانی از آغاز گفت‌وگوهای صلح می‌گذرد، هنوز هم اجندایی برای پیش‌برد مذاکرات وجود ندارد و این برای مردم افغانستان نگران‌کننده است. تمام شهروندان کشور تشنه‌ی صلح‌اند و امیدوارند که نتایج مذاکرات موثر باشد و این گفت‌وگوها منجر به برقراری صلح در کشور شود. مردم همیشه دادخواهی کرده و از جنگ و ناامنی در کشور ابراز بیزاری کرده‌اند. امیدوارم که مذاکرات در دوحه منجر به توافق شود و ما به صلح دست یابیم.شبکه: به نظر شما گفت‌وگو با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در رابطه با زنان ندارد، به جایی خواهد رسید؟تکساری: این به طرف‌های گفت‌وگوکننده بستگی دارد، در همین حال طالبان باید به این باور برسند که انکشاف و توسعه در کشور مستلزم حضور زنان است. زنان افغانستان، به ویژه آنانی که در عرصه‌های مختلف فعالیت داشته‌اند، نگران جایگاه‌شان در حکومت پس از صلح استند و به هیچ عنوان بازگشت به دو دهه پیش را نمی‌پذیرند. به باور من زنان باید در جریان گفت‌وگوهای صلح نقش فعال و معناداری داشته باشند تا بتوانند از جایگاه و حقوق‌شان دفاع کنند.شبکه: آیا هیئت…

یکی از درخواست‌های مهم اصحاب رسانه و خبرنگاران از دولت در رابطه با گفت‌وگوهای صلح، حضور یکی از نمایندگان آنان در این مذاکرات به عنوان ناظر بود. به گفته‌ی برخی مسئولان رسانه‌ای، چالش بزرگ آنان این است که نماینده‌ای از آنان به عنوان ناظر در نشست قطر حضور ندارد و گفت‌وگوها پشت درهای بسته پیش می‌رود.مجیب خلوتگر، رییس اجرایی دفتر نی (حمایت‌کننده‌ی رسانه‌های آزاد افغانستان) در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (ازاین به بعد «شبکه») می‌گوید، با این‌که حکومت تعهد کرده بود که جریان مذاکرات با جزییات آن از طریق رسانه‌ها در اختیار مردم قرار گیرد، اما چنین نشد. «رییس‌جمهور در روز جرگه‌ی مشورتی تعهد کرد که ما واژه‌واژه‌ی گفت‌وگوهای صلح را از طریق رسانه‌ها به مردم می‌رسانیم، ولی متاسفانه این‌طور نشد و حکومت افغانستان از خواست رسانه‌ها چشم‌پوشی کرد. در حالی که مردم نیاز دارند بدانند که سرنوشت‌شان چگونه رقم می‌خورد.» آقای خلوتگر می‌افزاید، رویکرد حکومت در دفاع از موقفش ضعیف بوده و نتوانسته است از ارزشی چون آزادی بیان دفاع کند.شبکه: ارزیابی شما از جریان مذاکرات تا کنون چه بوده است؟خلوتگر: یکی از مسائلی که در افتتاحیه‌ی گفت‌وگوها روشن شد، این بود که موقف طالبان تغییر نکرده است و هنوز بر حکومت اسلامی تاکید دارند. موضوع قابل نگرانی دیگر این است که طالبان هنوز هم حکومت افغانستان را غیر مشروع می‌خوانند و آن را به رسمیت نمی‌شناسند. این موارد نشان می‌دهد که مذاکرات اگر ناکام نیست، کامیابی‌اش هم بسیار زمان‌گیر است و باید از هفت‌خوان رستم بگذرد تا به نتیجه برسد. نکته‌ی دیگر این است که تیم دولت در مذاکرات، از یک نشانی ضعیف صحبت کرد.شبکه: منظورتان از این ضعف، دقیقا چیست؟خلوتگر: تیم دولت اگر به صورت واضح و مستقیم نه، به صورت تلویحی از در تضرع وارد شد؛ طوری که گویا برای رسیدن به صلح نیاز به طالبان دارند که این فکر…

شماری از مسئولان نهادهای فعال در بخش زنان می‌گویند حکومت باید بر موقف خود مبنی بر دفاع از حقوق زنان در گفت‌وگوهای صلح ایستادگی کند؛ زیرا صلحی که در آن حق زنان نادیده گرفته شود پذیرفتنی نیست.معصومه رحیمی، مسئول شبکه‌ی زنان افغان در بلخ، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، موقف حکومت دفاع از حقوق زنان است و باید بر آن استوار باشد. «ما هیچ‌وقت صلحی که در آن حقوق زنان نقض شود را نمی‌خواهیم، بانوان هیچ‌وقت نادیده گرفته‌شدن دست‌آوردهای‌شان را نخواهند پذیرفت و این‌که زنان یک بار دیگر مثل 20 سال پیش خانه‌نشین شوند ممکن نیست.»شبکه: ارزیابی‌تان از آن‌چه تا کنون در مذاکرات گذشته است، چیست؟رحیمی: به نظر من مذاکرات تا کنون مورد قبول زنان نبوده است؛ چون آنان هنوز نگرانی‌هایی در رابطه با حقوق و دست‌آوردهای‌شان دارند. زنان نمی‌خواهند به عقب برگردند و دست‌آوردهای‌شان قربانی شود. اگرچه تا کنون از گفت‌وگوها راضی نیستیم و جریان آن بسیار کند و به صورت گنگ پیش می‌رود، اما در صحبتی که با یکی از اعضای زن تیم مذاکره‌کننده داشتیم، آنان اطمینان دادند که به گونه‌ی درست از ما نمایندگی می‌کنند و از پیشرفت مذاکرات به ما اطمینان می‌دهند.شبکه: به نظر شما گفت‌وگو با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در رابطه با زنان ندارد به جایی خواهد رسید؟رحیمی: به نظر من توافق صلح دولت با طالبان شاید یک معامله‌ی پنهان بین طالبان و امریکا باشد که ممکن است حقوق زنان در آن نادیده گرفته شود. از یک سو دیدگاه طالبان نسبت به زنان تا کنون تغییر نکرده است و امیدی هم به تغییر آن نیست.شبکه: به نظر شما با توجه به رویکردی که طالبان نسبت به زنان دارند، اگر مذاکرات به توافق بی‌انجامد، وضعیت زنان پس از این توافق چگونه خواهد بود؟رحیمی: اگر طالبان تعهدی مبنی بر احقاق حقوق زنان داشته باشند و جامعه‌ی جهانی…

در بخش قضا و سارنوالی دانشکده‌ی حقوق درس می‌خواند. می‌گوید این رشته را نه تنها از روی علاقه انتخاب کرده است، بلکه به عنوان یک زن، برای رسیدن به درک بهتر در مورد ارزش‌ها و حقوق اجتماعی، تصمیم به انتخاب آن گرفته است. مریم مرادی، که با وجود برخی دشواری‌ها برای زنان در جامعه، این رشته را انتخاب کرده است می‌گوید، با وجود آگاهی از مشکلات در فضای مردسالار کشور –در سطوح اجتماعی و حکومتی- عدم ارزش‌دهی به زنان و مشکلاتی چون آزار و اذیت بانوان، تصمیم به تحصیل در این رشته گرفته است «به نقل از بزرگان، زنان در جامعه‌ای که تهدیدات بیشتری علیه‌شان وجود دارد، رشد بیشتری خواهند کرد. به هر اندازه که میزان فشار تحمیل‌شده بر انسان‌ها بیشتر باشد، به همان اندازه موفقیت و درخشش بیشتری خواهند داشت.» بانو مرادی می‌افزاید، با درس خواندن در این رشته می‌خواهد سطح مشارکت زنان در بخش قضا و سارنوالی بالا برود؛ زیرا به باور وی، یکی از دلایل پایین‌بودن سطح مشارکت زنان در امور سیاسی و اجتماعی، دست‌نیافتن این گروه به درجه‌های بلند تحصیلی است. اگرچه آرزوهای زیادی در رابطه با رشته‌ی تحصیلی‌اش و کار کردن در این بخش در سر می‌پروراند و امید دارد روزی تمام آن‌ها برآورده شود، اما می‌گوید، به دلیل ترس از حضور طالبان در حکومت، هنوز نتوانسته است برای سال‌های پس از فراغتش از دانشگاه تصمیم بگیرد «حضور طالبان در حکومت تاثیراتی بر سرنوشت زنان خواهد گذاشت، شاید بازهم مثل دوران حکومت‌شان، زنان را کاملا از سیاست و اجتماع حذف کنند.» وی می‌افزاید، امیدوار است تیم مذاکره‌کننده‌ی صلح حقوق و ارزش‌های شهروندان، به‌ویژه زنان و همچنین دست‌آوردهای سال‌های اخیر آنان را نادیده نگیرند. به گفته‌ی بانو مریم، زنان نیز باید برای حقوق خود دادخواهی کنند. بانو مرادی می‌گوید، در نگاه طالبان، وقتی یک زن قدرت‌مند می‌شود، از حقوق خود آگاه می‌شود و در…

افزایش خشونت‌ها، به‌ویژه کشتار غیرنظامیان همزمان با آغاز مذاکرات صلح به یکی از نگرانی‌های بزرگ مسئولان دولتی و شهروندان تبدیل شده است. مسئولان در ریاست امور زنان ولایت بغلان می‌گویند این نگرانی زمانی از بین خواهد رفت که گفت‌وگوهای صلح به یک نتیجه‌ی مثبت برسد.خدیجه یقین، رییس امور زنان بغلان در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، آنان به گفت‌وگوهای صلح باور دارند، اما نگرانی‌هایی نیز در این مورد وجود دارد. «با این‌که مذاکرات صلح در جریان است، هر روز شاهد انفجار، انتحار، ترور و تخلفات اجتماعی استیم، چشم امید ما مردم افغانستان به صلح است؛ صلحی که حتی درصد ناچیزی از راه دست‌یابی به آن طی نشده است.»شبکه: در این صورت پیش‌بینی شما از نتایج گفت‌وگوهای صلح چیست؟یقین: به این گفت‌وگوها خوش‌بین استیم و به آن باور داریم، اما از یک سو تعلل در پیشرفت آن و از سویی افزایش خشونت و ناامنی نگران‌کننده است و این سوال برای ما پیش می‌آید که چرا این گفت‌وگوها نتوانسته است تاثیری بر وضعیت بگذارد، به‌ویژه در این اواخر که شرایط برای مردم سخت‌تر شده است.شبکه: اگر گفت‌وگوهای صلح را به عنوان یک فرصت در نظر بگیریم، زنان چه استفاده‌هایی می‌توانند از آن کنند؟یقین: در صورت برقراری صلح در جامعه، امنیت تامین خواهد شد که در این صورت زمینه‌ی پیشرفت هم فراهم می‌شود و مردم، به‌ویژه زنان می‌توانند برای ارتقاء ظرفیت خود کار کنند و همچنین برای دست‌یابی بیشتر به حقوق‌شان دادخواهی کنند، درست است که زنان در روند صلح سهم دارند، اما این مشارکت بسنده نیست و آنان می‌توانند با استفاده از فرصت پیش‌آمده مشارکت‌شان در روندهای گوناگون سیاسی را بیشتر بسازند.شبکه: نفس حضور زنان در مذاکرات تا چه اندازه می‌تواند بر رویکرد طالبان نسبت به زنان تاثیرگذار باشد؟یقین: زنان می‌توانند مطابق به حقوقی که قانون و شریعت برای آنان در نظر گرفته است، در…

شماری از فعالان مدنی به این باورند که حفظ نظام جمهوریت باید در اولویت مذاکرات صلح باشد؛ زیرا جمهوریت تنها نظامی است که متضمن حقوق شهروندان، به‌ویژه زنان است.رحمت‌الله شریعتی، استاد دانشگاه و از فعالان مدنی در دایکندی در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، هیچ نظامی غیر از جمهوریت نمی‌تواند یک بستر مطمئن و کم‌خطر برای حضور و مشارکت زنان باشد. «ما باید جمهوریت را حفظ کنیم؛ چون این نظامی است که می‌تواند حضور زنان را تضمین کند. من فکر می‌کنم در قدم نخست موضوع جمهوریت برای تمام شهروندان، به‌ویژه زنان بسیار مهم است. موضوع دوم حفظ دست‌آوردهای نوزده سال گذشته است که فوق‌العاده مهم است، مهم‌تر از همه فصل دوم قانون اساسی است، این‌ها موضوعات بنیادی‌ای است که اگر بتوانیم از آن حفاظت کنیم تا حدودی موفق می‌شویم.»شبکه: ارزیابی‌تان از آنچه تا کنون در مذاکرات صلح گذشته است چیست؟شریعتی: هیئت مذاکره‌کننده در یک مدت بسیار طولانی هنوز نتوانسته است روی اجندای مذاکرات صلح به توافق برسد؛ به این معنا که این روند فوق‌العاده مغلق و پیچیده است و این‌ها هنوز به یک مکانیزم مشخص که گفت‌وگوهای صلح مطابق آن پیش برود دست نیافته‌اند. اگر بسیار خوش‌بینانه قضاوت کنیم می‌توانیم بگوییم که دیدگاه هیئت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان خوب است، اما دیدگاه طالبان یک مسیر انحرافی است و این می‌تواند دموکراسی نوپای افغانستان، قوانین، دست‌آوردهای گذشته و منافع مردم افغانستان را به مخاطره بی‌اندازد.شبکه: گفت‌وگو با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در مورد زنان ندارد به جایی خواهد رسید؟شریعتی: متاسفانه در نوزده سال گذشته با این‌که نظام دموکراتیک و مردم‌سالاری تا حدودی به معنای متعارف کلمه در افغانستان حاکم بوده است، طالبان یک تهدید جدی برای حقوق زنان و صلح و امنیت آنان بوده‌اند، اگر این گروه در رأس حکومت قرار بگیرد یا مشارکت گسترده در قدرت داشته باشد طبیعی است که بالاخره موضوع…

شماری از فعالان حقوق زن می‌گویند در صورت امضای توافق‌نامه‌ی صلح و مشارکت طالبان در قدرت نباید محدودیتی در حقوق و فعالیت‌های زنان ایجاد شود؛ زیرا آنان با دشواری‌های زیادی به حقوق‌شان دست یافته‌اند.فریحه ناصری(نام مستعار) از فعالان حقوق زن در بلخ، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، هیچ محدودیتی برای زنان افغانستان قابل قبول نیست؛ زیرا زنان افغانستان حقوق خود را با قربانی‌های زیادی به دست آورده‌اند.شبکه: ارزیابی شما از آن‌چه تا کنون در گفت‌وگوهای صلح گذشته است چیست؟ تا چه اندازه می توان به نتیجه‌ی آن امیدوار بود؟ناصری: تقریبا دو ماه از آغاز مذاکرات می‌گذرد، اما طرف‌های مذاکره هنوز در مورد نحوه‌ی مذاکره و اجندا به تفاهم نرسیده‌اند. بر اساس گزارش رسانه‌ها هیچ پیشرفتی در قسمت نهایی‌سازی اجندا دیده نمی‌شود و فعلا برای صحبت در مورد نتیجه زود است.شبکه: گفت‌وگو با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در رابطه با زنان ندارد چه پیامدی برای حضور اجتماعی و سیاسی زنان خواهد داشت؟ آیا به باور شما زنان وادار به پذیرفتن تغییرات منفی خواهند شد؟‌ناصری: از تشکیل گروه طالبان تا کنون، افراد این گروه هیچ‌وقت به حقوق زنان باورمند نبوده و به آنان احترام نگذاشته‌اند. در ترکیب این گروه هیچ‌گاه زنان شامل نبوده‌اند و این نشان می‌دهد که این گروه هیچ اهمیتی برای حقوق زنان قائل نیستند. طالبان در صورت مشارکت در حکومت ممکن است ضربه‌ی شدیدی به زنان وارد کنند؛ آنان حقوق و آزادی‌های زنان را سلب و محدودیت‌های زیادی برای آنان ایجاد می‌کنند تا زنان نتوانند به صورت آزاد به فعالیت‌های خود ادامه دهند. نخستین ضربه‌ی طالبان به زنان این خواهد بود که آنان را به مردان وابسته کنند، از جمله قواعدی را وضع خواهند کرد که بر اساس آن هیچ زنی حق سفر بدون محرم شرعی را نخواهد داشت، اما از آن‌جایی که زنان در سال‌های پس از سقوط طالبان…

از آغاز گفت‌وگوهای صلح تا کنون برخی از شهروندان کشور با ابراز امیدواری و برخی با در میان گذاشتن نگرانی‏هایی در این مورد، در رابطه با نتایج این مذاکرات ابراز نظر کرده‌اند.دیده شکیب، فعال حقوق زن و استاد دانشگاه از بدخشان، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، به عنوان یک زن، یکی از بزرگ‏ترین نگرانی‏هایش در رابطه با گفت‌وگوهای صلح، مسئله‌ی مخالفت طالبان با زنان است. «با این‏که می‏خواهم خوش‏بین باشم، اما به عنوان یک زن افغان یکی از بزرگ‏ترین نگرانی‏هایی که دارم و در هر فرصتی که پیش آمده آن را ابراز کرده‏ام، این است که به نظر من گفت‏وگو با گروهی که نیمی از جمعیت کشور یعنی زنان را قبول ندارند بسیار خطرناک است.»شبکه: ارزیابی شما از آن‏چه تا کنون در گفت‏وگوهای صلح گذشته است، چیست؟شکیب: با این‌که نزدیک به دوماه از آغاز مذاکرات می‌گذرد هیئت مذاکره‌کننده هنوز نتوانسته است روی مسائل کوچک و ابتدایی به نتیجه برسد؛ به همین دلیل فکر می‌کنم کارها به خوبی پیش نمی‌رود، به‌ویژه این‌که می‌بینیم مسئولانی از جمله آقای خلیل‌زاد نگرانی‌هایی در این رابطه ابراز می‌کنند، اما اگر روی دیگر سکه را ببینیم، این مسئله قابل درک است؛ در کشوری که حدود چهل‌سال گرفتار جنگ بوده، برقراری صلح و پایان‌دادن به خشونت در چهل‌روز نا ممکن است و شاید تنها دلیل و توجیه برای تاخیر در گفت‌وگوهای صلح همین مسئله باشد. به طور کلی این‌که طرف‌های مذاکره هنوز حتی روی اصول و قواعد به نتیجه نرسیده‌اند، بسیار مایوس‌کننده است.شبکه: به نظر شما گفت‌وگو با طالبان به جایی خواهد رسید؟شکیب: فکر می‌کنم مسئله‌ی صلح و جنگ افغانستان تنها مربوط به خود مردم آن نیست، بلکه جنگی است که به ما تحمیل شده است و راه حل آن پا در میانی سیاسیون خارجی، کشورهای همسایه و کسانی است که در داخل و خارج از کشور نفوذ و…

ادعای تفاوت خواسته‌ها و دغدغه‌های زنان شهری و روستایی و فرق بین تعریف آنان از حقوق اساسی، موضوعی است که چندی پیش انگیزه‌ی ایجاد کارزاری با عنوان «روایت زنانه» شد. اعضای این کارزار می‌گویند، یکی از اهداف آنان برای ایجاد آن، جمع‌آوری روایت‌های زنان از سرتاسر کشور برای یافتن درد مشترک میان آنان و به اشتراک‌گذاشتن این درد با دیگران است.عطیه مهربان، از اعضای کارزار روایت زنانه، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، آغاز کار آن‌ها در رابطه با حقوق اساسی بوده است و این‌که بدانند این حقوق تنها برای زنان کابل و مراکز ولایات اهمیت دارد یا این‌که تمام زنان دغدغه‌ی این موضوع را دارند. «موضوعی که از سوی طالبان و حتی خارجی‌ها دامن‌زده می‏شد، این بود که حرف‌ها و حرکت‌های اعتراضی زنان در رابطه با روند صلح و نگرانی آنان از نقض حقوق‌شان، تنها منحصر به زنان شهری است و زنان روستایی چنین خواسته‌هایی ندارند و این مسائل برای آنان اهمیتی ندارد.»شبکه: نتیجه‌ای که تا کنون از روایت‌های نشرشده گرفته‌اید چیست؟مهربان: ما در مورد حقوق اساسی زنان کار کرده‌ایم که نخستین مسئله در آن، حق آموزش زنان بود که به شکل بسیار گسترده‌ای مورد استقبال قرار گرفت. پس از آن، حق کار و فعالیت مدنی و مشارکت سیاسی و فعلا نیز حقوق قربانیان جنگ موضوع بحث کارزار است. چیزی که تا کنون دریافتیم این است که بیشتر زنان در مورد حق آموزش حرف می‌زنند، اما مسائلی از جمله مشارکت سیاسی به تناسب حق آموزش از موضوعات کم‌تر شناخته‌شده است؛ به باور گروه ما، دلیل این موضوع این است که در بسیاری از مناطق اصلا در این مورد با زنان حرف زده نشده است و بسیاری از زنان مفهوم مشارکت سیاسی و فعالیت مدنی را درک نمی‌کنند. در کل بر اساس نظریاتی که تا کنون از تمام ولایات کشور داشتیم، هیچ زنی…