تحقق عدالت انتقالی در افغانستان
گر خطــا گفتیم، اصلاحش تو کن مصلحی تو، ای تو سلطان سخن «مولانا» تحقق عدالت انتقالی در افغانستان غلام سخی ارزگانی در امتداد تاریخِ ِ این حیطۀ ملوک الطوایفیِ استبداد زده، عقب گذاشته شده و به خون خفتۀ ما، سخن گفتن از تحقق مدنیت، عدالت، آزادی، برابری، خردورزی و حقوق شهروندی به مثابۀ سربازی در برابر سلطۀ فرهنگ قرون وسطایی، اربابان قبیلوی، جموداندیشی، انحصار حاکمیتِ قبیلوی، تبارگرایی، عقل ستیزی، قدرتِ یکه تاز ِ خودکامه گانِ مدنی نقاب، ناقضین حقوق بشر و... بوده و هنوزهم می باشد؛ زیرا هر کی و یا یک جمعی که از بی عدالتی، استبدادِ تحصیل یافته گانِ قومیت زده، خفاشانِ شب پرست و ناقضین حقوق بشر، داد و فریادِ انسان دوستانه می کشد؛ در واقعیت امر، به نحوی از انحاء چهره ها، منش ها و کنش های ضد انسانی مفسدین، خائنین، اختطاف کننده گان، دزدان، متجاوزین، زورگویان، چپاولگران، بیدادگران، استثمارگران، انتحارکننده گان، جنگ افروزان، جهل پرستان، تروریستان، آدم کشان، غاصبین ملکیت عامه و... خلاصه کلیه ناقضین کرامت انسانی، تخطی کنندگان عدالت و حقوق بشر را برملا می سازد؛ تا جامعۀ خفته و خاموش، از خواب غفلت چند قرنه بیدار گردد و در صدد بدست آوردن حقوق عادلانۀ انسانی، ملی، مدنی، اسلامی و تعیین سرنوشت دموکراتیک خویش شود. و باید اذعان نمود که یک چنین شخصیت، یا گروه ها و یا دست اندرکاران نهادهای سازمان یافتۀ دموکراتیک تاریخ ساز ملی، بدین وسیله خود را دل انگیزانه در راه تحقق آزادی، عدالت اجتماعی، کثرتگرایی، نوزایی فکری، خودباوری اجتماعی، وحدت ملی، ملت سازی و... بنیان گذاری نظام مردم سالاری در شرایط کنونی در داخل کشور، هدیه می کنند. هر شخصیت و یا جمعیت های نهادهای مدنی که با زیر بنای دانش، منطق، وجدان سازندۀ انسانی و عقلانیت پویای عصر، روش ها، منش ها و کنش های ضد انسانی و ضد اسلامی ناقضین حقوق بشر را به…